Tarihten bir yaprak
Bugün hicri şemsi 2 Tir 1400, hicri kameri 12 Zilkade 1442 ve miladi 23 Haziran 2021 Çarşamba
113 yıl önce bugün hicri şemsi 2 Tir 1287 tarihinde, meşrute döneminin ilk milli meclisi Muhammed Ali şah Gacarın emri üzerine topa tutuldu ve ardından kapatıldı. Muhammed Ali şah Gacar'ın milli meclis ile muhalefetini ilan ettikten sonra Rus Kolonel Liyahof komutasındaki Kazak askeri güçleri milli meclisi muhasara altına alıp ve meşrutiyet yanlıları ile çatışmaya girdiler. İlk başta meşrutiyet yanlıları zafer elde ettiler ancak Kolonel Liyahofun emriyle meclis topa tutuldu ve meclis binasını tahrip edip orayı yağmaladılar. Bu hadisede birkaç mücadeleci şehit düştüler ve birkaçı da Muhammed Ali şah satılmış piyonlarınca hapse girdiler ve sürgüne gönderildi. Diğer yandan bağımsızlık yanlısı Melekulmutekelmin ve mirza cehangir han şirazi gibi özgürlükçü mücahitler asıldılar ve böylece milli meclis feshedilip İran'da sömürgecilik dönemi başladı.
****
98 yıl önce bugün hicri kameri 12 zilkade 1344'de, İranlı ünlü şair Edip Nişaburi vefat etti. Hicri kameri 1281'de İran'ın kuzey doğusundaki Nişabur'da dünyaya gelen Edip Nişaburi çocukluk döneminde çiçek hastalığına yakalanmasından dolayı bir gözünü kaybetti ancak tahsile ve ilim öğrenmeye âşık olmasından dolayı tahsiline devam etti ve Arap edebiyatı ve kendi döneminin yaygın olan bilimlerinde büyük maharet kazanması ardından ders vermeye başladı. Zamanla şairlikte büyük bir kabiliyete sahip olan Nişaburi'nin şiir divanı ise Farsça ve Arapça sade üsluba sahip 6000 şiirden oluşmaktadır.
******
10 yıl önce bugün 23 haziran 2011'de Mısırlı ünlü Kur'an'i Kerim kârisi Abul Ainain Shuaisha vefat etti. Bu ünlü Kari Mescidülaksa'da Kur'an'i Kerim tilavet eden ilk kariydi. Ehlibeyt sevgisini taşıyan bu Mısırlı kari İslam inkılabı rehberi başta olmak üzere islam inkılabına yönelik büyük sevgi besliyordu bu yüzden islam inkılabı rehberi bu Mısırlı kariye "ömrünü Kur'an'i Kerim ile haşir neşir eden kari" lakabını verdi.
*****
32 yıl önce bugün 23 haziran 1989'da Arap siyasi teorisyen ve Suriye ve Irak Baasçı partisinin kurucusu Mişel Aflak 79 yaşında bir uçak kazasında hayatını kaybetti. Arap sosyalist Baasçı partisinin kurucusu ve teorisyeni olan Mişel Aflak Salaheddin Bitarın yardımıyla bu partiyi kurdu.
*****
1101 yıl önce bugün 23 haziran 920'de dünyanın ilk parlamentosu İzlanda'da kuruldu. Temsilcilerinin halk tarafından ve seçim yoluyla seçilen bu meclisin görevi devlete fikri yönden yardım etmekti. Dünyanın ilk meclisinin asıl görevi devletle istişare yapmaktı.
*****
323 yıl önce bugün 23 haziran 1698'de İtalyalı edip ve yazar Pitro Metastaziyo Roma'da dünyaya geldi. Onun gençken şairlikteki yetenekleri açığa çıktı ve büyük üne kavuştu. Gençliğini Avusturya'nın Viyana sarayında geçiren Metastaziyo en verimli anlarını burada geçirdi.
*****
485 yıl önce bugün 23 Haziran 1536 tarihinde, Fransız özgürlükçü din adamı John Calvin kıyamı İsviçre'nin başkenti Cenevre'de başladı. 1509'da dünyaya gelen John Calvin hukuk ve ilahiyat dallarında tahsil yaptı. Gençken Martin Luter kingin kurucusu olduğu Protestiniz hareketine üye olan John Calvin Protestan mezhebine mensup olanların yardımıyla Cenevreyi ele geçirdi ve toplumda mezhep ve hükümete göre dini liderlerin oluşturduğu bir grup meydana getirdi. Bu Fransız din adamı kalvinizm okulunu kurdu ve "Mesih dini temelleri" kitabında kendi düşüncelerini anlatmaya çalıştı.
*****
264 yıl önce bugün 23 Haziran 1757 tarihinde, İngilizlerle Hindistan arasında ilk savaş Hindistan'ın kuzey doğusundaki Bangalda vuku buldu. Pelasi adıyla meşhur olan bu savaşta İngilizler kazandı ve o zaman Hindistan'a ait olan Bangalı ele geçirdiler. İngilizler miladi 18. yüzyılın başlarından itibaren doğu Hint firması aracılığıyla Hindistan'da nüfuzunu başladı ve sonraki savaşlarda Hindistan ordusunu yenmenin yanı sıra Avrupalı rakibi olan Fransa'yı Hindistan topraklarından çıkardı ve nihayet 1765 de Hindistan'a Allah Abad anlaşmasını dayattı.