Bugünkü ve bundan sonraki bir kaç dersimiz boyunca sizi İran milletinin Hac ziyareti ile ilgili gelenek ve görenekleri ile tanıştırmak istiyoruz.

İran milletinin en önemli ziyaretlerinden biri, Hac ziyaretidir ve bu ibadetin çok özel konumu ve değeri söz konusudur.

Hac ziyaretinin önemi ve değeri itibarıyla İran milleti arasında bu ziyaretle ilgili özel merasimler vardır, ki bunlardan biri vedalaşma merasimidir. Hac ziyaretine gitmek isteyen her hacı adayı genellikle ilkin eş dost ve akrabaları ziyaret ederek vedalaşır ve helallik dileğinde bulunur, yani varsa kötü bir ameli karşı taraftan affını ve hakkını helal etmesini ister. Hacı adayı ziyaretine başlamadan önce ise eşi dostu ve akrabaları onun evine gider ve kendisine hediye götürür. Bazıları da hacı adayını havaalanına kadar uğurlar ve hayır dua dileğinde bulunur. Dün akşam Muhammed arkadaşı Hamid’i aradı, ama Hamid evde yoktu. Muhammed bugün tekrar Hamid’i aradı.

Şimdi bugünkü dersimizin ilk diyaloğunu dinleyelim. Ama önce her derste olduğu gibi ilkin diyaloglarda geçen kelimeleri gözden geçirelim ve tekrarlayalım.

 

دیشب dün akşam – کجا nerede – تلفن telefon - من تلفن کردم ben telefon ettim –

تو رفتی sen gittin – فرودگاه havaalanı – پدر baba – مادر anne –

آنها می روند onlar gidiyor - آنها می خواستند بروند onlar gitmek istiyordu –

سفر yolculuk – مکه Mekke – حج Hac  - حاجی hacı - خوب! Peki! – چرا neden  -

چند روز قبل birkaç gün önce - آنها آمدند onlar geldi – خانه ev –

آنها خداحافظی کردند onlar vedalaştı - ما رفتیم biz gittik –

آنها این کار را می کنند onlar bu işi yapar – دوستان arkadaşlar (dostlar) – فامیل akraba – خانواده aile – معمولا genellikle  - قبل از ...den önce – مراسم merasim -  خاص özel – یکی biri – خداحافظی vedalaşma  - اشعار şiirler – عرفانی irfanî – صلوات salavat –

بدرقه uğurlama - بعد از ...den sonra - سه روز üç gün – آش Aş –

آش می پزند Aş yaparlar  - آنها می دهند onlar verir – دیگران başkaları  - دیگری başkası - به سلامت selametle - او بر می گردد o dönüyor - او برگردد o dönsün –

احتمالا muhtemelen - شما دارید  sizin var

 

 

Kelimeleri not alıp tekrarladığınızı umuyorum. Şimdi bu diyaloğu dinleyin ve tekrarlayın.

 

محمد - دیشب کجا بودی ؟ تلفن کردم در خانه نبودی .

Muhammed: Dün akşam neredeydin? Telefon ettim, evde yoktun.

حمید - دیشب به فرودگاه رفتم . پدر و مادر سعید می خواستند به مکه بروند .

Hamid: Dün akşam havaalanına gittim. Said’in anne ve babası Mekke’ye gitmek istiyordu.

محمد - خوب ! چرا تو به فرودگاه رفتی ؟

Muhammed: Peki! Sen neden havaalanına gittin?

حمید - آنها چند روز قبل به خانه ما آمدند و خدا حافظی کردند و دیشب ما با آنها به فرودگاه رفتیم .

Hamid: Onlar bir kaç gün önce bizim eve geldiler ve vedalaştılar ve dün akşam biz onlarla beraber havaalanına gittik.

محمد - همه برای خداحافظی با حاجی به فرودگاه می روند ؟

Muhammed: Herkes hacı ile vedalaşmak için havaalanına mı gider?

حمید - معمولا دوستان و فامیل برای خداحافظی به خانه ی حاجی یا فرودگاه می روند .

Hamid: Genellikle arkadaşlar ve akrabalar vedalaşmak için hacının evine veya havaalanına gider.

محمد - پس ایرانیها ، قبل از سفر حج ، مراسم خاصی دارند .

Muhammed: Demek İranlıların Hac ziyaretinden önce özel merasimleri var.

حمید - بله . یکی از این مراسم ، خدا حافظی است .

Hamid: Evet. Bu merasimlerden biri, vedalaşmadır.

محمد - برای خدا حافظی مراسم خاصی دارند ؟

Muhammed: Vedalaşmak için özel merasimleri mi var?

حمید - بله . آنها با اشعار عرفانی و صلوات ، حاجی را بدرقه می کنند .

Hamid: Evet. Onlar irfanî şiirler ve salavat ile hacıyı uğurlar.

محمد - جالب است .

Muhammed: İlginç.

حمید - سه روز بعد از سفر حاجی نیز خانواده اش آش می پزند و به دیگران می دهند ، تا او به سلامت برگردد .

Hamid: Hacının ziyareti başladıktan üç gün sonra da ailesi Aş yapar ve başkalarına dağıtır ki o selametle dönsün.

محمد - پس احتمالا بعد از سفر حج هم مراسم جالبی دارید ؟

Muhammed: O zaman muhtemelen Hac ziyaretinden sonra da ilginç merasimleriniz var?

حمید - بله .

Hamid: Evet.

 

Şimdi bir kez daha aynı diyaloğu bu kez tercümesiz dinleyin ve tekrarlayın.

محمد - دیشب کجا بودی ؟ تلفن کردم در خانه نبودی .

حمید - دیشب به فرودگاه رفتم . پدر و مادر سعید می خواستند به مکه بروند .

محمد - خوب ! چرا تو به فرودگاه رفتی ؟

حمید - آنها چند روز قبل به خانه ما آمدند و خدا حافظی کردند و دیشب ما با آنها به فرودگاه رفتیم .

محمد - همه برای خداحافظی با حاجی به فرودگاه می روند ؟

حمید - معمولا دوستان و فامیل برای خداحافظی به خانه ی حاجی یا فرودگاه می روند .

محمد - پس ایرانیها ، قبل از سفر حج ، مراسم خاصی دارند .

حمید - بله . یکی از این مراسم ، خدا حافظی است .

محمد - برای خدا حافظی مراسم خاصی دارند ؟

حمید - بله . آنها با اشعار عرفانی و صلوات ، حاجی را بدرقه می کنند .

محمد - جالب است .

حمید - سه روز بعد از سفر حاجی نیز خانواده اش آش می پزند و به دیگران می دهند ، تا او به سلامت برگردد .

محمد - پس احتمالا بعد از سفر حج هم مراسم جالبی دارید ؟

حمید - بله .

Muhammed ve Hamid bu konuyu konuşmaya devam ediyor. Hamid pişirilen aşın adı “Adım ardı aş” anlamına gelen “Aş-e poşte pa” olduğunu ve sadece Hac ziyaretine özel olmadığını ve kim önemli veya uzun bir yolculuğa çıkarsa, ailesi ve yakınları yolculuğu başladıktan bir kaç gün sonra bu aşı pişirip komşulara ve akrabalara dağıttığını anlatıyor. Aş pişirilirken de herkes yolculuğa çıkan kimsenin sağ salim geri dönmesi için dua ediyor. İran milleti Hac ziyareti gibi manevi bir ziyareti aileleri ile birlikte yerine getirmeyi tercih ediyor.

Bu arada Muhammed İranlıların gelenek ve görenekleri hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyor.  Hamid de daha sonra yine bu konuda Muhammed’le konuşma sözü veriyor.