Эрон мудофаа доктринасида ракета ва дрон ишланмаларининг аҳамияти
(last modified Mon, 05 Sep 2022 09:24:11 GMT )
сентябр 05, 2022 14:24 Asia/Tashkent
  • Эрон мудофаа доктринасида ракета ва дрон ишланмаларининг аҳамияти
    Эрон мудофаа доктринасида ракета ва дрон ишланмаларининг аҳамияти

Эрон Ислом Жумҳурияти армияси бош қўмондони маслаҳатчиси шундай деди: Эрон қуролли кучлари жанг майдонини ҳақиқий тушунган ҳолда, мудофаа саноати соҳасидаги фаолиятларининг аксарият қисмини мавжуд технологияларга таянган ҳолда ва уларни такомиллаштириш ва янги технологияларни эгаллаш мақсадида режалаштирган.

Эрон Қуролли кучлари олий қўмондони маслаҳатчиси бригада генерали Амир Хотамий урушдаги инсон кучи ва техниканинг ролига тўхталиб, қўшимча қилди: Агар бугун бизда дронлар мавжуд бўлса ва биз дунёда ушбу технологиянинг марказида бўлган бўлсак ва бугун дунё Озарбайжон Республикаси ва Украинадаги урушда дронларнинг рол ўйнашини тушунган бўлса, биз буни анча олдин тушунганмиз.

Эрон Ислом Жумҳуриятининг мудофаа доктринаси халқнинг катта барқарорлиги ва маҳаллий имкониятларга асосланади. Саддам режими томонидан Эронга қарши жорий этилган муқаддас мудофаа ва саккиз йиллик урушдан буён Ислом Жумҳурияти ўзининг мудофаа эҳтиёжларини маҳаллий имкониятлар ва салоҳиятларга таянган ҳолда таъминлади.

Ҳозирги кунда энг муҳим қуроллар қаторига ракеталар ва дронлар киради. Чунки улар кучли дастурга эга ва нуқта чизиқ сифатида ишлатилиши мумкин. Шунингдек, уларнинг арзонлиги бошқа қуролларга, жумладан қирувчи самолётларга нисбатан муҳим афзаллик ҳисобланади.

Ислом инқилоби муаззам раҳбари Ҳазрат Оятуллоҳ Хоманаийнинг Ислом инқилоби қўриқчилари корпусининг Аерокосмик кучларига жанговар учувчисиз  учувчи самолётлар сонини кўпайтириш асосидаги стратегик тавсияси билан бугунги кунда Эрон Ислом Жумҳурияти минтақадаги жанговар  энг йирик дронлар ҳужум флотига эга. 

Сўнгги йилларда Эроннинг учувчисиз учувчи самолётлар ишлаб чиқариш, хусусан, мудофаа ва ҳарбий соҳадаги ажойиб ютуқлари бутун дунё эътиборини тортди. "Шаҳед", "Моҳажер", "Каман 22", "Симорг", "Ғазо" ва "Карар" дронлар мудофаа саноати ва Эрон қуролли кучлари мутахассислари томонидан ишлаб чиқарилган учувчисиз самолётлар қаторига киради.

Эроннинг дрон технологиялари соҳасидаги қудрати ва билими нафақат унинг қурилиши билан чекланиб қолмайди, балки энг илғор ҳужумчи дронларни тутиб олиш ва уларни қўлга олиш Ислом Жумҳуриятининг бу соҳадаги маҳаллий имкониятларининг яна бир қисмидир. Американинг энг илғор ҳарбий-кузатув учувчисиз учоқларини назорат қилиш ва эронлик мутахассислар томонидан ерга қўндирилиши бу имкониятларнинг фақат бир қисмидир.

Масалан, 2011-йил 4-декабр Эрон қуролли кучлари мамлакат шарқида жосуслик қилаётган Американинг юқори технологияли ва радарлардан қочадиган Лоcкҳеед Мартин РҚ 170  учувчисиз самолёт назоратини ўз қўлига олди ва ерга қондириб,  тескари муҳандислик амалётини амалга оширди.

РАНД институти ва АҚШ ҳарбий-денгиз ҳарбий коллежининг кенг қамровли ҳисоботида учувчисиз самолётлар АҚШ ҳарбийларининг яқин йиллардаги Эронга қарши ҳаво мудофаасининг асосий муаммоси сифатида тақдим этилган. Аслида, Американинг самарали мудофаасининг мураккаблиги шундаки, Эроннинг ҳужум қуроллари бир вақтнинг ўзида денгиз, ҳаво, кибер ва қуруқликдаги барча операцион муҳитларда кенгайди. Бу АҚШ армиясининг Ироқ ва Афғонистондаги ўтмишдаги урушлари тажрибасига зиддир, бу ерда америкаликлар денгизда, ҳавода ва киберда жиддий таҳдидларга дуч келмаган ва уларнинг асосий эътибори қуруқликдаги урушга қаратилган эди.

Эрон Ислом Жумҳурияти ҳам турли хил турдаги баллистик ракеталарни лойиҳалаш ва ишлаб чиқариш орқали тўхтатувчиликка эришишда катта муваффақиятларга эришди. “Шаҳаб”, “Фотеҳ”, “Қаям”, “Эмад”, “Сажил”, “Хоррамшаҳр”, “Дезфул”, “Фотиҳ Мобин” ва “Раад 500” ракеталари Эроннинг баллистик ракета соҳасида эришган ютуқларидандир. Бу мамлакатнинг мудофаа қобилиятини оширди.

1945 йил деб ном  ҳарбий веб-сайт ўз таҳлилида Эронни "Ғарбий Осиёдаги энг катта ва энг самарали баллистик ракета арсеналига эга" мамлакат деб ҳисоблаган. Ушбу веб-сайтга кўра, Эрон хом ҳарбий қувват жиҳатидан Америка ёки Хитой билан бир хил тоифага кирмайди; Аммо Эрон мамлакатга ҳужум қилмоқчи бўлган ҳар бир киши энг ассиметрик тарзда жазоланишини таъминлаш учун жуда кўп ракеталарни яратди.

Шу билан бирга, ИРГC Ҳарбий-ҳаво кучлари атмосферадан ташқарида қаттиқ ёнилғи двигателларидан фойдаланишга имкон берувчи ракеталарда "композит корпус" ва "ҳаракатланувчи нозул" нинг иккита ажойиб ютуғини бирлаштирган ҳаракатланувчи нозулларга эга ракета двигателларини ҳам тақдим этди.

Кўриниб турибдики, Эрон Ислом Жумҳурияти ҳозирда маҳаллий билим ва маҳаллий имкониятлардан фойдаланган ҳолда Ғарбий Осиё минтақасида ракеталар ва УАВлар ишлаб чиқариш бўйича энг йирик давлатлардан бири бўлиб, ракеталар ва УАВларнинг устунлигидир. Американинг Глобалфирепоwер тадқиқот маркази дунёнинг ҳарбий кучлари рўйхатининг сўнгги янгиланишига кўра, Эрон дунёдаги 14-ўринни эгаллади.

Эрон армияси ишлари бўйича олий қўмондоннинг маслаҳатчиси, шунингдек, Озарбайжон Республикаси билан Арманистон, Россия ва Украина ўртасидаги можаро каби сўнгги урушларда ракета ва учувчисиз самолётлар кенг қўлланилганига ишора қилиб, Эроннинг бу ишлардан узоқ йиллар олдин жиддий эътибор қаратилганини таъкидлади ва айтди:  Сўнгги бир неча йил ичида фан ва технология соҳасида пайдо бўлган бу қараш биз мудофаа эҳтиёжларини яхши белгилаб олганимизни кўрсатади.

 

 

 

 

Ёрлиқ