Қўшний мамлакатлар билан алоқаларни кенгайтириш Эрон ислом жумҳурияти сиёсатларининг марказида

Душанба куни Баку шаҳрида ўтказилган Эрон Ислом жумҳурияти, Озарбойжон республикаси ва Россия федерациясининг 3 томонлама йиғилиши, муштарак манфаатларни кўпайтириш жиҳатидаги муносабатларни сўраб сураштириш учун муҳим имконият ва фурсат яратиб берди.

Эрон Ислом жумҳуриятининг ташқи сиёсатларида қўшний мамлакатлар билан ҳамматомонлама  алоқаларни кенгайтириш биринчи ўрин ва галдаги масалалардандир. Шу асосда Эрон ислом жумҳурияти  қўшнийлар билан муносабатлар ва ҳамкорликларни кенгайтириш учун ҳар қандай ташаббус ва идеяларни олқишлайди.

 Баку шаҳрида ўтказилган Эрон Ислом жумҳурияти, Озарбойжон республикаси ва Россия федерациясининг 3 томонлама йиғилиши, қўшма манфаатларни кўпайтириш жиҳатидаги муносабатларни сўраб сураштириш учун муҳим имкониятни вужудга келтирган.

Эрон Ислом жумҳурияти ўз  сиёсатларида, минтақавий ва халқаро алоқаларида  нафақат  мусбий ва арзигули ташаббус ва идеяларни олқишлайди балки  халқларнинг ҳурмат эҳтироми асосида тинчлик, хавфсизлик ва бирга яшашни кучайтириш жиҳатида айрим йўллар ва таклифларни ўртага қўйишда ҳам илғорлик қилмоқда.

Эроннинг бундай хатти ҳаракатлари ва позицияларининг намунаси сифатида Эрон давлатини  зўравонликдан холи дунё, ормонларини амалга ошириш, зўравонлик ва экстремизмга қарши курашни кучайтириш ҳамда  инсоний қадриятлар ва диний эътиқодлар ва маданиятларни ҳурмат эҳтиром қилиш зарурлигига оид таклифига ишора қилиш мумкин.

Бакуда ўтказилган 3 томонлама йиғилиш, ҳам  шу нуқтаи назардан ва ҳозирги дунё ва минтақада қўшимча аҳамиятга эга дир.

Эрон Ислом жумҳурияти президенти доктор Руҳоний  бу йиғилишда сўзлаган нутқининг бошқа бир қисмида, фақат бир мамлакат ёлғизлик билан муаммоларга қарши кураш олиб бориш ва  имкониятлардан фойдаланишда қодир эмас деб айтди. Руҳоний шунингдек  тинчликни юқори даражада таъминлаш, фаровонлик ва халқлар учун ривожланишни мустаҳкамлашга қўл топиш масаласи  барча мамлакатлар хусусан қўшний мамлакатлар билан алоқаларни кенгайтиришга эҳтиёж сезади деб қўшимча қилди.

Айни шу масала дарвоқи  барча мамлакатлар хусусан қўшний давлатлар билан ўзаро алоқаларни кенгайтиришда Эрон ислом жумҳурияти ташқи сиёсатларининг пойдевори ва ё асосини ташкил этади.

Бу заминадаги иккинчи факт ё кўрсаткич, яқин ва муштаарк диний ва маданиий ва тарихий алоқалардир. Бу масала ҳам  кўптомонлама алоқаларни кенгайтириш жиҳатида ўзан ва имкониятларни икки баравар кўпайтирган.

Мисол учун  Эрон ва Озарбойжон республикаси темир йўлларини бир бирига боғлаш ва шимол жануб коридорини мукамаллаштиришга ишора қилиш мумкин.

Амо учинчи кўрсаткич бу ҳамкорликларда  хавфсизлик ҳамкорликлар арсасига киришларидир.

Баку йиғилиши ҳам шундай бир вазиятда ўтказилдики, идеология ва дин номидан суистеъмол қилиб, терроризм ва экстремизм каби мушкулот ва муаммолар, уюшган жиноятчилик, хусусан гиёҳванд моддалар контрабандаси ва  миндақада сепаратистик ҳаракатлар кўп муаммоларни келтириб чиқарган.

Минтақа ва жаҳондаги сўнгги тажрибалар, ушбу ҳақиқатнинг далилидир. Ҳеч бир мамлакат якка ёлғизлик билан ва ё биртомонлама шаклда  ушбу бўҳрон ва мушкулотларга қарши кураш олиб боролмайди.

Эрон Ислом жумҳурияти амалда ҳам Россия ва бошқа мамлакатлар билан сиёсий ва иқтисодий иккитомонлама алоқаларда мусбий ва конструктив ўзгаришлар пайидадир.

Коллектив тарзда қатнашишга эҳтиёж бўлганида, ҳам Эрон фақат прагматизм ва амалга таянишини исботлаб берган.

Сўнгги бир неча йил ичида  Эроннинг ядровий масалаларини ҳал этишда сўнгги бир неча йил ичидаги Эрон ва Россиянинг ҳамкорликлари шунингдек,  Сурия бўҳронига ечим топишда икки мамдакатнинг мусбий ва конструктив ҳамкорликлари, минтақавий ҳамкорлик ва муносабтларнинг юқори дарааси ва олий намунаси дир. бу масал  3 томонлам ағҳамкорликлар хусусан муштарак доираларида ҳам таъсирчандир.

Эрон, Озарбойжон жумҳурияти ва Россиянинг 3 томонлам а ҳамкрликлари ҳам Эрон ислом жумҳурияти президентининг таъбири билан, 3 томонлама бир форматда  турли арсалар хусусан 3 мамлакатнинг сиёсий иқтисодий ва маданий соҳаларидаги қобилият ва имкониятларни кучайтириш ва кенгайтирида нафақат кумак етказади балки, минтақадаги мавжуд муаммоларга ечим топиш учун янги фурсатлар яратиб ҳамжиҳатликларини мустаҳкамлайди.

Шундай бир вазият, ҳеч бир учинчи мамлакатга қарши эмас ва фақат минтақавий ҳамкорликларни кенгайтириш учун диру холос.