تحلیل- واکنش پاکستان به تصمیم طالبان برای ساخت سد بر رودخانه کنر

وزیر اطلاع‌رسانی ایالت بلوچستان پاکستان، تصمیم حکومت طالبان افغانستان مبنی بر ایجاد سد بر رودخانه کنر را اقدامی خصمانه ضد اسلام آباد دانست.

به گزارش رادیو دری؛ این بدان معنا است که طالبان نیز در برابر اقدام اخیر دولت پاکستان در اخراح مهاجرین غیر قانونی، اقدامی تلافی جویانه کرده است که دولت پاکستان آن را حرکتی خصمانه ارزیابی می کند. اخیرا عبدالطیف منصور وزیر آب و انرژی حکومت طالبان افغانستان اعلام کرد، روند بررسی فنی مدیریت آب حوزه رودخانه کنر در شمال شرق این کشور تکمیل شده و به‌ زودی سد آبی بر روی آن احداث می شود.

در بیش از دو سال و نیمی که طالبان مجددا در افغانستان به قدرت بازگشته و تخاصم آبی را با همسایگان خود آغاز کرده است، همه کشورهای حوزه ابی افغانستان به این تصمیمات طالبان معترض هستتد. جان اچکزی وزیر اطلاع‌رسانی ایالت بلوچستان پاکستان هم در واکنش به تصمیم حکومت طالبان برای ایجاد سد بر روی رودخانه کنر تاکید کرد، اگر طالبان بدون در نظر گرفتن پاکستان عملیات ساخت این سد را آغاز کند، عواقب بدی در تشدید تنش‌ها و درگیری های احتمالی خواهد داشت. این بدان معنا است که پاکستان به هیچ عنوان از این مساله نخواهد گذشت و در برابر این تصمیم طالبان خواهد ایستاد.

مرتضی حیدر کارشناس مسایل سیاسی در این باره می گوید:

«طالبان در مورد مسایل ابی با جمهوری اسلامی ایران و کشورهای حوزه اسیای مرکزی از جمله ازبکستان و اکنون با پاکستان در حال چالش آفرینی است و تاکنون هیچ گره را در این خصوص نه تنها بازنکرده بلکه بر گره های ابی نیز افروده است».

تصمیم اخیر طالبان برای احداث سد قوش تپه بر روی رودخانه آمو دریا اعتراض شدید کشورهای اسیای مرکزی به خصوص ازبکستان را بزانگیخته است و مهمترین دلیل تشدید این اعتراض ها بی توجهی طالبان به قوانین بین المللی در مورد رودخانه هایی است که از چندین کشور عبور می کتد. با توجه به اینکه افغانستان کشور بالادستی رودخانه های مرزی چندین کشور محسوب می شود طالبان در احداث سد بر روی رودخانه ها و یا ایجاد تغییرات در آن نمی تواند قوانین بین المللی را در این مورد نادیده بگیرد. از اینرو بنا به اعلام مقامات پاکستان احداث سد، بر روی رودخانه کنر تأثیر قابل توجهی بر جریان آب رودخانه سند خواهد داشت.

عباس فیاض کارشناس مسایل سیاسی در این باره می گوید:

«وضعیت محیط زیست منطقه عمدتا با رودخانه های جاری از افغانستان گره خورده است و هر گونه تغیبری در مسیر رودخانه ها که بر جریان آب آنها تاثیر منفی بگذارد بدون تردید وضعیت اکو سیستم منطقه را تحت تاثیر قرار خواهد داد علاوه براین، بخش مهمی از کشاورزی منطقه به آب رودخانه های جاری از افغانستان مرتبط است که وضعیت کشاورزی کشورهای اسیای مرکزی در همین راستا قابل توجه است».

در هر حال، از دیدگاه پاکستان، طالبان افغانستان نبایستی مسایل مختلف سیاسی و امنیتی را با مقوله اب گره بزند زیرا هر گونه ایجاد خلل در روند اب رودخانه های مشترک می تواند پیامدهای جبران ناپذیری بر اکوسیستم منطقه داشته باشد.

اگر چه طالبان محصول همکاری پاکستان، امریکا، انگلیس، عربستان، امارات عربی متحده و چند کشور دیگر در دهه نود میلادی محسوب می شود اما اکنون طالبان در دور دوم حاکمیت خود در افغانستان با ژست استقلال در عملکرد خود می کوشد خود را حاکمیتی مستقل نشان دهد این در حالی است که اخیرا برخی محافل پاکستان با هشدار در مورد عواقب عملکرد طالبان در بخش های مختلف نظامی و امنیتی و اکنون ابی اعلام کردند که اینگونه رفتار طالبان می تواند در بقا و با اضمحلال مجدد حاکمیت این گروه در افغانستان تاثیر گذار باشد. از اینرو به نظر نمی رسد رفتار خلاف قوانین بین المللی طالبان در مورد مسایل آبی به نفع خود افغانستان نیز باشد زیرا براثر بروز خشکسالی گرد و غبار ناشی از آن ممکن است بر وضعیت زیستی افغانستان تاثیر منفی بگذارد.

طالبان: پاکستان حق ندارد با ساختن بند بر دریای کنر مخالفت کند

واکنش پاکستان به تصمیم طالبان برای ایجاد سد بر روی رودخانه کنر

ملا برادر: اگر سرم هم برود آب دریای کنر را برمی‌گردانم