جدی 06, 1402 14:21 Asia/Kabul
  • ضعف دولت وقت در کابل و تحریک های امریکا سبب اشغال افغانستان توسط شوروی شد

کارشناس سیاسی افغان گفت: ضعف دولت وقت در افغانستان و تحریک های امریکا سبب ورود نیروهای شوروی به افغانستان در سال 1358 و اشغال این کشور شد.

سید محمد باقر محسنی کاظمی در گفت و گو با بخش خبر رادیو دری در مورد ششم جدی سالگرد هجوم نیروهای ارتش سرخ شوروی به افغانستان در سال 1358 و سقوط حکومت حفیظ الله امین رئیس جمهوری وقت افغانستان اظهار کرد: در آن زمان شوروی در یک جنگ سرد با ایالات متحده امریکا و غرب قرار داشت و تحریک هایی که از طرف امریکا انجام می شد و بی اعتمادی هایی که دامن زده می شد، روس ها را نسبت به مساله افغانستان بی اعتماد کرد. به این ترتیب شوروی به خاطر نگرانی از حضور نیروهای امریکا در منطقه و یا برای اینکه پیش دستی کرده باشد دست به اقدام زد.

وی افزود: مساله دیگر ضعف قدرت در افغانستان بود زیرا کشورهای ضعیف معمولا نمی توانند به عنوان یک بازیگر مستقل عمل کرده و  توازن قدرت برقرار کنند و یا بی طرفی خود را حفظ نمایند که افغانستان هم چنین وضعیتی داشت. روس ها هم بر این نظر بودند که حفیظ الله امین رئیس جمهوری وقت افغانستان ممکن است به سمت غرب گرایش پیدا کرده باشد.

این کارشناس سیاسی عنوان کرد: بنابراین بی اعتمادی نسبت به حاکمیت در افغانستان و تحریک های امریکا سبب شد که شوروی دست به یک اقدام نظامی در افغانستان بزند و بعدها فاش شد که نه حفیظ الله امین گرایش غربی پیدا کرده بوده و نه افغانستان به عنوان یک تهدید مطرح بوده است.

محسنی کاظمی بیان کرد: افغانستان در آن زمان با یک جامعه کاملا بسته، سنتی و سرکوب شده و حاکمیت طولانی مدت مواجه بود و هم کودتای کمونیستی هفت ثور (اردیبهشت) سال 1357 و هم هجوم ارتش سرخ شوروی جامعه افغانستان را دچار یک نوع شوک و تغییر کرد و تسلیح مردم با وجود اینکه تبعات ویرانگری داشت، صدها هزار شهید گرفت و ویرانی های زیادی بر جای گذاشت، باعث تغییراتی در جامعه شد. اما پس از خروج نیروهای ارتش شوروی و پیروزی مجاهدین، اگرچه از یک طرف مداخلات خارجی در این کشور وجود داشت اما از طرف دیگر شاهد فوران عقده های سرکوب شده مردم هم بودیم که خود را در جنگ های داخلی این کشور نشان داد.

این کارشناس سیاسی با اشاره به خروج نیروهای امریکایی از افغانستان در بیش از دو سال قبل و روی کار آمدن حکومت طالبان در مورد درس هایی که می توان از تاریخ گرفت، اظهار کرد: افغانستان بدون یک دولت ملی با پشتوانه مردمی نمی تواند به عنوان یک کشور و دولت مستقل و یک بازیگر فعال در عرصه بین المللی عمل کند. هیچ دولتی هم نتوانسته با اتکا به منابع خارجی دوام پیدا کند، چنانکه پس از خروج نیروهای شوروی از افغانستان، این کشور دچار فرسایش شد و مدتی بعد حکومت دکتر نجیب الله رئیس جمهوری سابق فروپاشید و حکومت های بعد هم چندان دوام نکرد.

وی اضافه کرد: نیاز و پشتوانه اساسی برای یک دولت مردم، وحدت و انسجام ملی است و در صورت نبود این عوامل حتی اگر قدرت نظامی دولت در سطح بالایی بوده و ارتش هم قدرتمند باشد چنانکه در عراق و لیبی و کشورهای دیگری چنین بود، نمی تواند دوام پیدا کند. در افغانستان هم اگر این مسایل نادیده گرفته شود بروز یک جنگ داخلی دیگر که مهار آن هم بسیار دشوار خواهد بود دور از تصور نیست.

 

کلیدواژه