تحلیل- تشدید خشونت و نسل کشی در افغانستان

اگر چه گزارش‌های امنیتی که گروه طالبان منتشر می کند ار نابودی گروههای تروریستی از جمله داعش و استقرار آرامش در افغانستان حکایت دارند، اما شرایط در میدان و عمل کاملا متفاوت از گزارشهای امنیتی است که طالبان منتشر می کند.

در ماههای اخیر مهمترین هدف تروریستها در افغانستان هزاره ها بوده اند که از ان به نسل کشی هم تعبیر می شود.
در همین راستا نمایندگی سازمان ملل در کابل(یوناما) اعلام کرد که در سه ماه پایانی ۲۰۲۳ براثر یک انفجار در بغلان، دو انفجار در کابل و سه ترور هدفمند در هرات هزاره‌ها و شیعیان افغانستان هدف قرار گرفتتد.
براساس گزارش یوناما در این حملات، دستکم ۴۹ نفر کشته و ۸۸ نفر دیگر زخمی شدند.
این بدان معنا است که گروههای تروریستی به شکل هدفمند عمل می کنند و یکی از مهمترین اهداف انها نسل کشی هزاره ها و کوچاندن انها از محل سکونتشان است تا مزارع، چراگاهها و محل کسب شان را نیز تصرف کنند.
«اکرم عارفی» کارشناس مسایل افغانستان در این باره می گوید: "اگر چه طالبان موفق به برقراری امنیت در افغانستان شده اما تقریبا نسبی است و تروریستها هر گاه اراده می کنند امنیت را در این کشور مختل می کنند؛ آما انچه بیشتر نگران کننده است سمت و سوی مذهبی این حملات است که عمدتا هزاره ها را نشانه رفته اند تا ضمن کوچاندن انان از افغانستان این کشور را به سمت انحصار مذهبی نیز سوق دهند."
برگزاری تظاهرات جهانی در محکومیت نسل کشی در افغانستان بیانگر نگرانی جدی در این خصوص است و گروه طالبان نیز در حد انتظارات داخلی منطقه ای و بین المللی در این راستا عمل نکرده است.
در زمان جمهوریت براساس گزارش منابع امنیتی بیش از بیست گروه تروریستی در افغانستان فعال بودند که عمدتا هدف ایجاد درگیری مذهبی را در افغانستان دنبال می کردند.
با این حال به این میزان که حملات ضد هزاره ها در دو سال و نیم اخیر شدت گرفته در دوره جمهوریت به این اندازه نبوده است هر چند حملاتی برای بیرون راندن هزاره ها از مزارع و جراگاهایشان منتشر می شد.
اما در سالهای اخیر سمت و سوی ترورهای هدفمند هزاره ها را به طور مستقیم نشانه رفته است.
«امین فرجاد» کارشناس مسایل افغانستان در این باره می گوید: "مردم افغانستان همواره زندگی مسالمت امیزی داشته و هیچ گاه این کشور به سمت درگیری مذهبی سوق نیافته است اما در سالهای اخیر تلاشهایی در جریان است تا درگیری های قومی را به سمت درگیری های مذهبی سوق دهند؛از این رو هزاره ها نوک پیکان حملات تروریستی در افغانستان هستتد به گونه ای که نگرانی جهانیان را نیز برانگیخته است."
در هر حال، گزارشهای سازمان ملل نشان می دهند هدف حملات اخیر در افغانستان‌ جمعیت هزاره‌ها و شیعیان بوده اند که عمده حملات نیز به مساجد از جمله در شهر پلخمری به صورت انتحاری بوده اند که طی آن ۲۱ نفر کشته و ۳۰ نفر زخمی شدند.
شاخۀ خراسان داعش مسئولیت هر سه حمله تروریستی بر ضد هزاره ها را بر عهده گرفته است و اعلام کرد که هدف اعضای جامعه شیعه بوده این در حالی است که طالبان مدام با انتشار گزارشهایی از نابودی کامل داعش در افغانستان خبر می دهد.
با در نظر گرفتن گزارشهای سازمان ملل در مورد اهداف حملات تروریستی سه ماه اخیر منتهی به سال ۲۰۲۳ که از سلسله کشتارهای هدفمند عالمان دینی شیعه در منطقه جبرئیل شهر هرات نیز حکایت دارد می توان گفت طالبان برای حفظ امنیت هزاره ها باید بیش از پیش تلاش کند زیرا تروریستها از فضای امنیتی ایجاد شده پس از حاکمیت مجدد طالبان درصدد نسل کشی هزاره ها هستتد که نقطه ضعف اساسی برای حاکمیت طالبان محسوب می شود.
این درحالی است که طالبان به عنوان حاکم افغانستان با مسئولیت سنگینی در قبال حفظ امنیت شهروندان این کشور داردو باید توان خود را در امور امنیتی جهت شناسایی بین المللی نیز نشان دهد.