تحلیل-هشدار مجدد ایران به طالبان در مورد حق‌آبه
-
تحلیل-هشدار مجدد ایران به طالبان در مورد حق‌آبه
در ادامه کارشکنی طالبان در اعمال حق‌آبه جمهوری اسلامی ایران از رودخانه "هیرمند"، علی‌اکبر محرابیان وزیر نیرو هشدار داد اگر طالبان به تعهدات خود درباره تخصیص حق‌آبه ایران عمل نکند تهران از ابزارهای قانونی و حقوقی استفاده خواهد کرد.
به گفته وی پی‌گیری حق‌آبه ایران از رورخانه هیرمند همچنان از اولویت‌های این وزارتخانه است.
محرابیان با اشاره به اینکه امیدوار است بارش‌های اخیر سبب رها سازی حق آبه ایران شود تاکید کرد، اگر چنبن نشود براساس قوانین بین المللی پی‌گیری خواهیم کرد.
براساس توافقنامه سال 1973میلادی (1352شمسی) بین ایران و افغانستان، بخشی از آب رودخانه هیرمند به عنوان حق آبه ایران تعیین شده است.
اگر چه در بیش از دوسال اخیر که طالبان مجددا در افغانستان به قدرت بازگشته اند پی در پی مقامات آن از اعمال حق آبه ایران سخن گفته اند، اما در عمل هیچ اقدامی در این خصوص صورت نگرفته است.
بحث خشکسالی که مقامات طالبان از آن به عنوان عامل اعمال نکردن حق آبه ایران نام می برند، از دیدگاه کارشناسان بهانه ای بیش نیست تا از اجرای توافقنانه 1973 شانه خالی کنند. این در حالی است که این توافقنامه، پیمان بین المللی است و طالبان نمی تواند به طور سلیقه ای و یک جانبه با آن برخورد کند.
از اینرو جمهوری اسلامی ایران این حق را برای خود محفوظ می دارد که در صورت رعایت نکردن حق ابه خود از سوی طالبان، به مراجع حقوقی بین‌المللی مراجعه کند.
مه لقا اقبال کارشناس مسایل افغانستان در این باره می گوید:"براساس حقوق بین المللی، رودخانه و ابهای مرزی که از یک کشور سرچشمه می گیرد و وارد چند کشور دیگر می شود دارای قوانین بین المللی هستند و کشوری که سرچشمه اب از آن است باید حقوق و حق ابه کشورهای پایین دستی را رعایت کند .
مساله حقابه ایران علاوه بر حمایت از جانب قوانین بین اامللی ابهای های مشترک از توافقنامه 1973 نیز پشتیبانی می شود و طالبان باید به ان احترام بگذارد"با توجه به این که در سال جاری بارندگی در افغانستان خوب بوده است و به نظر نمی رسد بهانه ای برای طالبان باقی مانده باشد که از اجرای توافقنامه دوجانبه در مورد حق ابه ایران خودداری کند.
واقعیت این است از زمانی که طالبان مجددا به قدرت در افغانستان بازگشته است، جنگ آب را با کشورهای همسایه از جمله با پاکستان و کشورهای آسیای مرکزی به راه انداخته است. طالبان درصدد است با ایجاد سد بر روی رودخانه هایی که آب آنها به کشورهای همسایه سرازیر می شود یا با اجرا نکردن توافقنامه های دو جانبه، آب را انحصار خود در آورد.
این در حالی است که بروز خشکسالی در کشورهای همسایه افغانستان موجب اثار تخریبی زیست محیطی و سرزمینی می شود که عواقب آن متوجه افغانستان نیز است.
علاوه براین، طالبان برای ادامه همکاری با کشورهای همسایه افغانستان نمی تواند انتظارات آنان را برای همزیستی مسالمت آمیز نادیده بگیرد و صرفا و به طور یک جانبه انتظار همکاری و همراهی داشته باشد. حداقل مردم افغانستان نیز انتظار دارند رهبران و مسئولان طالبان به عنوان واحد سیاسی که به دنبال شناسایی بین المللی هستند، به قول و عهد خود در قبال توافقنامه دوجانبه با ایران عمل کنند.
