بگرام، سایه‌ای از گذشته بر سیاست امروز
اظهارات اخیر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده امریکا، مبنی بر احتمال «بازپس‌گیری بگرام» در افغانستان ـ به ویژه در هرات ـ بازتاب گسترده‌ای یافت و پرسش‌هایی در مورد آینده روابط کابل – واشنگتن و رقابت‌های منطقه‌ای ایجاد کرد.
به گزارش فیض احمد محمدی خبرنگار رادیو دری، سید اشرف سادات، کارشناس سیاسی در هرات، در گفتگو با رادیو دری می‌گوید: بگرام دیگر برای امریکا یک پایگاه عملیاتی نیست، بلکه یک خاطره پرهزینه است. سخنان ترامپ بیشتر رنگ و بوی انتخاباتی دارد تا سیاست خارجی.
سادات تصریح کرد: ترامپ می‌خواهد با تحریک احساسات رأی‌دهندگان امریکایی، قدرت‌نمایی کند، اما شرایط امروز افغانستان و منطقه اجازه چنین بازگشتی را نمی‌دهد.
کارشناسان در هرات هشدار می‌دهند که تکرار چنین سخنانی می‌تواند پیامدهای منفی در افغانستان و منطقه داشته باشد از ایجاد نگرانی و بی‌اعتمادی میان مردم تا افزایش حساسیت‌های منطقه‌ای و تأثیر بر روابط کابل – واشنگتن و همچنین برخی گروه‌های مسلح و جریان‌های افراطی ممکن است این سخنان را بهانه‌ای برای تحریک احساسات ضد امریکایی و بسیج نیروهای تازه قرار دهند.
نظر محمد صاقب، کارشناس امنیتی تأکید دارد که تجربه بیست ساله حضور امریکا در افغانستان نشان داده که ادامه مداخلات نظامی برای واشنگتن چیزی جز شکست و هزینه‌های هنگفت در پی نخواهد داشت.
ثاقب خاطرنشان کرد: نه مردم افغانستان چنین حضوری را می‌پذیرند و نه شرایط ژئوپلیتیک منطقه اجازه می‌دهد. امروز چین و روسیه حضور و نفوذ گسترده در منطقه دارند و بازگشت امریکا می‌تواند بحران‌های تازه‌ای را رقم بزند.
ثابت هروی، کارشناس اجتماعی، به بُعد بین‌المللی موضوع اشاره می‌کند و می‌گوید: این اظهارات را باید بخشی از رقابت‌های سیاسی جهانی دید. آمریکا دیگر آن قدرت یکه‌تاز گذشته در منطقه نیست. حضور چین در پروژه‌های اقتصادی و نزدیکی روسیه به برخی کشورهای منطقه، شرایط را تغییر داده است. در چنین فضایی، شعار بازپس‌گیری بگرام بیشتر شبیه به یک ابزار تبلیغاتی است تا واقعیت.
هرچند سخنان ترامپ در ظاهر می‌تواند جنبه انتخاباتی و تبلیغاتی داشته باشد، اما کارشناسان سیاسی، امنیتی و اجتماعی در هرات متفق‌القول‌اند که بازپس‌گیری بگرام یک «خواب و خیال» است. آنان تاکید دارند که آمریکا پس از بیست سال تجربه تلخ در افغانستان، هرگز حاضر نخواهد شد دوباره هزینه‌های سنگین نظامی را متحمل شود. در عین حال، این اظهارات، اگرچه در حد حرف باقی می‌ماند، اما می‌تواند پیامدهای روانی، سیاسی و منطقه‌ای گسترده‌ای به دنبال داشته باشد.
