تاکید پمپئو بر تداوم حضور نظامیان آمریکایی در افغانستان/تحلیل

آمریکا 18 سال پیش به بهانه تلافی حملات ۱۱ سپتامبر 2001 و مبارزه با تروریسم القاعده و طالبان، به افغانستان حمله و این کشور را اشغال کرد.‏ با این حال ، پس از مدتها حضور نظامی آمریکا و متحدانش در افغانستان کماکان معضلات امنیتی این کشور لاینحل باقی مانده و چشم اندازی نیز برای بهبود قابل توجه این وضعیت وجود ندارد.  

به رغم اثرات منفی ادامه حضور نظامی آمریکا در افغانستان و با وجود وعده های قبلی دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا درباره خارج کردن نیروهای امریکایی از این کشور، اما مقامات ارشد واشنگتن همچنان بر باقی ماندن این نیروها در افغانستان تاکید می کنند. 

مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا که از روز دوشنبه و برای دیدار مقام‌های ارشد عربستان و امارات در خاورمیانه به سر می‌برد، پس از ترک ابوظبی به مقصد هند، در توقفی اعلام‌ نشده، وارد کابل شد و با محمد اشرف غنی، رئیس‌جمهوری افغانستان دیدار و گفت‌وگو کرد.

وزیر خارجه آمریکا در جریان سفر غیرمنتظره خود به کابل، گفت: باید تصریح کنم که هنوز برنامه زمان‌بندی مشخصی برای خروج از افغانستان نداریم. وزیر خارجه آمریکا همچنین یادآور شد که برقراری صلح در افغانستان و ممانعت از تبدیل شدن این کشور به بستر تروریسم بین‌المللی، مهم‌ترین اولویت ایالات متحده است و امید می‌رود که تا پیش از شروع ماه سپتامبر توافق صلح با طالبان نهایی شود.

تلاش آمریکا برای مذاکره با طالبان در واقع به منزله اعتراف به ناکامی واشنگتن در نابودی این گروه است . واشنگتن در سال 2001 با هدف سرنگون کردن حکومتی که طالبان تشکیل داده بود به افغانستان حمله کرد. به رغم تحقق این امر ، اما طالبان با تجدید سازمان و گردآوری نیروهای جدید ، به تدریج بر برخی از نقاط افغانستان مسلط شده اند و تلاش های دولت مرکزی و نیروهای ناتو به رهبری آمریکا برای مقابله موثر با آنها نیز عملاً به جایی نرسید. اکنون دولت ترامپ در فکر مصالحه با طالبان و شریک کردن آنها در قدرت است تا بدین ترتیب به زعم خود زمینه خروج نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان فراهم شود. با این حال در این زمینه نیز پمپئو لبه اتهامات خود را متوجه ایران کرده و تهران را متهم کرده که  در روند صلح افغانستان اخلال ایجاد می کند.

پمپئو گفت : به سود ایران نیست که روند صلح افغانستان را برهم بزند. امیدوارم ایران این را بداند. پیشرفت روند صلح افغانستان به سود تمام بازیگران منطقه است و غرب افغانستان مرز طولانی با ایران دارد.

اظهارات وزیر خارجه آمریکا نوعی فرافکنی است . وی تلاش می کند مسئولیت ناکامی های آشکار آمریکا در افغانستان را بر گردن دیگر کشورها به ویژه ایران بیاندازد . با این حال گروه طالبان بارها اعلام کرده که شرط توقف عملیات نظامی اش، خروج نیروهای خارجی از افغانستان است . پس از اعلام تصمیم ترامپ برای خروج نیروهای آمریکا از سوریه ، به نقل از برخی از مقامات دولت ترامپ ، مساله خروج 7 هزار نظامی آمریکایی از افغانستان نیز مطرح شد که واکنش مقامات دولت افغانستان را برانگیخت . این خبر غافلگیر کننده که همزمان با تلاش های آمریکا و مقامات ارشد افغانستان برای احیای مذاکرات صلح در این کشور جنگزده منتشر شد به سرعت در میان محافل دیپلماتیک و مسئولان سیاسی در کابل بازتاب پیدا کرد. در واکنش به این مساله ، ژنرال"جوزف دانفورد" رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا طی مراسمی در پایگاه «بگرام» گفت که خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان شایعه است و ماموریت این نظامیان مانند گذشته ادامه پیدا می کند. ژنرال"آستین اسکات میلر"  Austin Scott Miller فرمانده عملیات "حمایت قاطع" ناتو نیز اعلام کرد: هنوز هیچ فرمانی مبنی بر خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان به وی ابلاغ نشده است.

به رغم این انکارها، اما به نظر می رسد ترامپ خواهان آن است تا در چارچوب رویکرد سیاست خارجی خود یعنی کاهش تعهدات منطقه ای ، روند کاهش نیروهای نظامی آمریکا را ادامه دهد. با این حال تصمیم ترامپ برای خروج نیروهای آمریکایی از سوریه و افغانستان با انتقادهای گسترده از سوی مقام های نظامی و سیاسی آمریکا و به ویژه مخالفت شدید جیمز متیس وزیر دفاع وقت آمریکا روبرو شد و نهایتا متیس از سمت خود استعفا داد. اکنون وزیر خارجه آمریکا در سفر به افغانستان صراحتا  نامعلوم بودن زمان خروج نیروهای آمریکایی از این کشور را مطرح کرده که نشانه غلبه ساختار حاکمیتی آمریکا بر تصمیمات کاخ سفید و ادامه حضور نظامیان آمریکایی در افغانستان تا زمانی نامشخص است./