حذف نام طالبان از فهرست سیاه روسیه لزوماً مقدمه شناسایی رسمی نیست
کارشناس مسائل آسیای مرکزی و روسیه معتقد است که حذف نام طالبان از فهرست سیاه روسیه لزوما نمی‌تواند به معنی به رسمیت شناختن آنها باشد.
هاشم نیک ورز کارشناس مسائل آسیای مرکزی و روسیه در گفت وگو با خبر رادیو دری درباره پیشنهاد وزارتخانه‌های دادگستری و خارجه روسیه به کرملین برای خارج کردن نام طالبان از فهرست گروه های ممنوع در این کشور گفت: گرچه روسیه از ابتدای تسلط دوباره طالبان به کابل ازجمله اولین کشورهایی بود که سفارت خودش را در افغانستان بازگشایی کرد اما همین حالا هم در همه ساختارهای سیاسی روسیه از طالبان به عنوان گروهی از گروه های ممنوعه یاد می شود و نام طالبان به صورت رسمی از لیست گروه های ممنوعه خارج نشده است.
وی ادامه داد: حذف نام طالبان از این فهرست به صورت سمبلیک منتظر امضا و تایید نهایی قصر کرملین و شخص اول یعنی ولادیمیر پوتین است زیرا اتفاقات این چنینی که در کشورهای پیرامونی مسکو می افتد هرگز بدون جلب نظر مقامات بالادستی مطرح نمی شود و حداقل موافقت شفاهی دولت مسکو یا خود شخص پوتین نیاز است که زمینه را برای طالبان مهیا بسازد تا آنها موانع به رسمیت شناسی را رفع کنند. به همین دلیل در بحث به رسمیت شناسی هنوز باید صبر کرد.
نیک ورز در پاسخ به این سؤال که واکنش احتمالی آمریکایی ها به حذف نام طالبان از فهرست گروه های ممنوع در روسیه چه خواهد بود، گفت: آمریکایی ها تلاش می کنند به کوچکترین مسایل روابط طالبان و کشورهای منطقه نظارت کرده و در آن خلل وارد کنند. چون آنها حتی در صفوف طالبان هم اهرمهای فشاری بر خود این گروه دارند که برای منافع آمریکا کار می کنند و نخواهند گذاشت طالبان به سمت روس‌ها متمایل شوند.
وی در ادامه تأکید کرد: ولی واقعیت های جهانی ثابت کرده است که مشکلات کشورهای منطقه باید به دست خودشان حل شود و راه حل قدرت های فرامنطقوی نمی تواند در این قضیه راهگشا باشد؛ به همین دلیل بحث خود طالبان، دیگر بازیگران موثر افغانستانی در مسائل این کشور و کشورهای منطقه در این زمینه مطرح می گردد کمااینکه جمهوری اسلامی ایران، چین، روسیه و بعضی دیگر از کشورهای منطقه تلاش‌هایشان برای حل مشکلات افغانستان را بیشتر کرده اند چون حل مشکلات امنیتی، سیاسی و اجتماعی افغانستان بالطبع می تواند مشکلات همسایه ها را نیز حل کند.
این کارشناس سیاسی تاجیکستانی درباره واکنش دوشنبه به حذف احتمالی نام طالبان از فهرست گروه های ممنوع در روسیه نیز گفت: یکی ازموانع تاخیردر شناسایی رسمی طالبان توسط روسیه همین متحدین مسکو در آسیای مرکزی هستند. به هر حال روسیه انتظار دارد که طالبان به تعهد خود به مسکو عمل کند و ازغرب فاصله بگیرد و تا زمانی که این شرط محقق نشود نمی توان گفت که روسیه و به دنبال آن کشورهای آسیای مرکزی و دیگر کشورهای منطقه، طالبان را تمام و کمال به رسمیت بشناسند.
نیک ورز در ادامه گفت: البته معادلات سیاسی در سطح جهانی اکنون پیچیده تر شده است؛ اگر به دوران شوروی سابق نگاه کنیم، در آن زمان بازی‌ها آشکارتر بود و شوروی سابق هیچگاه دخالت غرب و قدرت های دیگر در افغانستان را برنتابید و بلافاصله اقدام به حمله نظامی کرد اما روسیه که میراث‌بر شوروی سابق است مخصوصا در دوره پوتین بازی بسیار زیرکانه ای را دنبال می کند و به تبع او، کشورهای منطقه نیز (به همین صورت عمل می کنند).
کارشناس تاجیک این تحلیل را که تاجیکستان کمترین روابط را با حکومت طالبان دارا است کاملا درست ندانست و گفت: روابط اقتصادی و ترانزیتی و مسائل دیگری نیز بین طالبان و دوشنبه برقرار است و دهها بازارچه مرزی بین تاجیکستان وافغانستان تأسیس شده است. ازسوی دیگر هم یکی از مقاصد برق صادراتی تاجیکستان در حال حاضر کشور افغانستان است و حتی دو کشور در زمینه امنیت مرزها نیز هماهنگی هایی با یکدیگر دارند.
نیک ورز افزود: از طرف دیگر طالبان هم تا حدودی به خواسته های تاجیکستان و روسیه تن داده و از جمله گروه انصارالله را که مخالف دولت تاجیکستان است و گفته می شود یکی از بازوهای ساختار طالبان در ولایت بدخشان افغانستان است کنترل کرده است.
کارشناس مسائل آسیای مرکزی و روسیه با بیان اینکه بازی پیچیده ای در جریان است، افزایش سطح روابط روسیه و کشورهای آسیای مرکزی با طالبان را وابسته به عملکرد طالبان دانست و گفت: اگر طالبان به کشورهای منطقه بیش از گذشته رو آورد و در سیاستش با غرب، منافع روسیه و کشورهای منطقه را لحاظ کند ممکن است از جانب روسیه و کشورهای آسیای مرکزی، سازمان همکاری شانگهای و سازمان امنیت جمعی سیگنال های مثبتی دریافت کند و قدم های بعدی برداشته شود اما اگر این اتفاق رخ ندهد روابط در حد فعلی باقی می ماند و چه بسا فشارها و محدودیت هایی نیز بر طالبان وضع شود.
روابط افغانستان با کشورهای منطقه معادلات را علیه خواسته‌های آمریکا رقم زده است
