مهاجرت؛ انتخاب بین بد و بدتر

فعال حوزه مهاجرت گفت پناهجویانی که کشور خود را به قصد دیگر کشورها ترک می‌کنند باید برخی نکات را به دقت رعایت کنند تا در دام باندهای قاچاق انسان گرفتار نشوند.

سیدرضا ادیب فعال اجتماعی در حوزه مهاجرت در مصاحبه با خبر رادیو دری به مناسبت روز جهانی مبارزه با قاچاق انسان درباره مشکلات و چالش‌های پیش روی پناهجویان گفت: پناهجویان بین گزینه بد (ماندن) و بدتر (رفتن) باید یکی را انتخاب کنند.

ادیب گفت: مهاجرت با مشکلات اجتماعی عدیده ای مثل ادغام نشدن در جامعه میزبان، قبول نشدن تقاضای پناهندگی و یا موضوعات اقتصادی و امنیتی همراه است و از طرفی هم ممکن است مهاجران مورد تبعیض قرار گیرند و حتی موفق به یافتن کار هم نشوند. اما در نقطه مقابل هم ماندن در وطن است که ممکن است مشکلات زیادی مثل بیکاری، ناامنی و از این قبیل چالش‌ها را به همراه داشته باشد.

وی در ادامه گفت: در کنار این مشکلات و چالش‌هایی که ذکر شد مهاجرت می‌تواند منافعی را هم برای پناهجو داشته باشد که در این زمینه می توان به پیدا کردن محل امنی برای زندگی و رسیدن به آرزوها و امیال مانند ادامه تحصیل اشاره کرد اما با این حال اگر یک مهاجر در مسیر مهاجرت خود از حوادث مختلف جان سالم به در ببرد و بر چالش‌هایی که در برخورد با قاچاقچیان انسان گریبان او را می‌گیرد پیروز شود، باز هم خاطرات تلخ این مسیر تا مدت‌ها در خاطر او خواهد ماند و مشکلات روحی و روانی زیادی را برای او به همراه خواهد داشت.

این کارشناس اجتماعی افغانستانی که خود تجربه مهاجرت به اروپا را هم دارد و از نزدیک با مخاطرات این مسیر طولانی آشنا است در مورد راه‌های قانونی مهاجرت هم گفت: ارسال دعوتنامه از طریق دوستان و اقوام، ویزای تحصیلی و همچنین تسهیل مهاجرت افراد توسط کمیساریای عالی پناهندگان می تواند جایگزین اقدامات مخاطره آفرین مهاجرت‌های غیر قانونی گردد گرچه این راهها هم می تواند طولانی و خسته کننده باشد.

وی اطلاع رسانی درست درباره مسیر دشوار رسیدن به مقصد را نیز از دیگر راههای جلوگیری از گرفتار شدن مهاجران به دست قاچاقچیان انسان برشمرد و گفت: در صورت نبود اطلاع کافی، چه بسا قاچاقچیان انسان با زندگی مهاجران بازی کنند و حتی ممکن است آنها و خانواده هایشان با سوء استفاده‌ی این افراد مواجه شوند. در اخبار بسیار مشاهده می شود که عده زیادی از پناهجویان را قاچاقچیان انسان به گروگان می گیرند و یا حتی در کشورهایی غیر از مقصد به حال خود رها می کنند که اگر کشورها و مسؤولان ذیربط این موارد را به صورت صحیح اطلاع رسانی کنند تاثیر زیادی بر جلوگیری و کاهش مهاجرت های غیرقانونی  و مبارزه با قاچاقچیان انسان خواهد داشت.

ادیب در پاسخ به این سوال که وظیفه نهادهای بین المللی از قبیل سازمان ملل متحد در جلوگیری از مهاجرت‌های غیرقانونی و همچنین مبارزه با قاچاق انسان  چیست هم گفت: مطابق کنوانسیون ژنو که در آن در مورد حقوق پناهندگان صحبت شده است، تمام کشورها و سازمان‌های بین المللی موظف هستند تا برای افرادی که در کشور خودشان به واسطه شغل و یا گرایش‌هایشان تحت خطر هستند نقش تسهیل کننده را ایفا کنند اما به دلیل انبوه پناهندگان و افزایش پدیده مهاجرت های غیرقانونی، کشورها در زمینه اجرای  کنوانسیون‌های بین المللی خود را ملزم نمی‌دانند.

سیدرضا ادیب فعال اجتماعی در حوزه مهاجرت توجه ویژه جامعه جهانی به شرایط و اوضاع کشور مبداء را هم در کاهش مهاجرت های غیرقانونی موثر دانسته و می افزاید: در کشوری مثل افغانستان که بحث اشتغال و تحصیل دختران و بیکاری جوانان یک مشکل جدی است خانواده‌ها ناگزیر به مهاجرت‌های غیرقانونی روی خواهند آورد و از طرف دیگر مقوله های ناامنی و مشکلات اقتصادی هم می تواند در افزایش این مهاجرت ها تاثیر زیادی داشته باشد.

روز 30 جولای روز جهانی مبارزه با قاچاق انسان نامگذاری شده است.