توییت عراقچی؛ موانع و چالش های احیای برجام

"ایرانی‌ها حتی برای یک روز هم نباید تحت تحریم باشند."

«سید عباس عراقچی» معاون وزیر امور خارجه و رییس هیات ایران  در مذاکرات وین یکشنبه شب در توئیتی با تاکید بر این نکته  افزود: در سه سال گذشته آمریکا هر ایرانی در هر جای دنیا را مورد تحریم های وحشیانه و غیرقانونی خود قرار داده است. 

وی خاطر نشان کرد: دولت فعلی آمریکا در 144 روزی که سر کار بوده است شریک این جنایت علیه بشریت است. 

دور ششم مذاکرات ایران با گروه 1+4 با هدف احیای برجام و لغو تحریم‌های آمریکا و بازگشت احتمالی این کشور به این توافق، روزشنبه  در وین پایتخت اتریش برگزار شد. 

هدف این مذاکرات رسیدن به یک تصمیم قطعی و تضمین شده  در باره  احیای برجام است. با این حال قراین و شواهد نشان می دهند که تا رسیدن به این هدف  هنوز فاصله هست.

از نگاه ناظران، وجود مسایل فنی، حقوقی و سیاسی در کنار راستی آزمایی از اقدامات آمریکا، بخشی از این پیچیدگی ها است که حل وفصل آن زمان بر خواهد بود.

لغو برخی تحریم ها از سوی کاخ سفید و در مقابل، پافشاری تیم بایدن بر ماندگاری شماری دیگر از تحریم ها، باعث شده که باوجود پیشرفت در مذاکرات، احیای برجام دشوار به نظر برسد.

«آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا  در گزارش اخیر خود به کمیته سنا گفت که پیش‌بینی می‌کند حتی اگر تهران و واشنگتن به توافق هسته‌ای بازگردند، صد ها تحریم آمریکا علیه تهران پابرجا خواهد ماند. صدها تحریمی که بلینکن از آن دم می زند، همان تحریم های مرتبط با «کاتسا» است که به گزارش اخیر پایگاه خبری «میدل ایست نیوز» تاکنون ۷۰۰ تحریم از لیست ۱۶۰۰ موردی لغو شده و مابقی هنوز به قوت خود باقی هستند.

مشکل دیگری که مذاکرات وین را با چالش جدی مواجه کرده قدرت‌نمایی کنگره آمریکا برای دولت بایدن است. نمایندگان کنگره از زمان روی کار آمدن جو بایدن در سال گذشته بارها نشان داده‌اند که به‌سادگی قرار نیست دولت امریکا به توافق و تعهدات خود بازگردد. ابهام در این زمینه این گمانه را تقویت کرده است که خیلی  نباید انتظار داشت که تحریم‌های آمریکا علیه ایران به‌صورت پایداری برداشته شود.

در جدیدترین اقدام سناتورها برای سنگ‌اندازی در روند احیای برجام، نشریه "پولتیکو" روز جمعه در آستانه دور ششم مذاکرات خبر داد گروهی از سناتورهای آمریکا پیگیر تصویب طرحی هستند که هرگونه توافق جدید با ایران می‌باید در کنگره به تصویب برسد. پولتیکو در ادامه نوشت: این طرح  می‌تواند احیای هر گونه توافق را به خطر بیندازد.

دولت های امریکا  طی دهه‌های گذشته بارها ثابت کرده‌اند که چندان به تعهدات و تکالیف خود در توافق‌نامه‌های بین‌المللی پایبندی ندارند که نمونه نزدیک آن خروج دولت سابق آمریکا از بسیاری از معاهدات بین‌المللی است که برجام ازجمله آن‌ها بود.

روزنامه واشنگتن پست در گزارش خود با اشاره به رایزنی‌های ایران و سایر طرف‌های برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) برای احیای این توافق و بازگشت آمریکا به آن نوشت؛ با وجود برگزاری دور ششم مذاکرات وین، دولت بایدن هنوز مطمئن نیست که آیا آن ها بیش از هر زمان دیگری از ابتدای مذاکرات به توافق نهایی نزدیک تر هستند یا نه؟

این گفت و گوها باوجود برخی موانع، بسترساز حل و فصل شماری از اختلافات شده‌ است اما این پرسش همچنان وجود دارد که آیا دور بعدی مذاکرات در آستانه انتخابات ایران می‌تواند آخرین دور از گفت وگوهای منتهی به احیای برجام باشد؟

در وضعیت فعلی مواضع آمریکا با  مطالبات   برجامی  ایران مبنی بر اینکه آمریکا باید تمام تحریم‌های اعمال شده در دوره ریاست جمهوری ترامپ را لغو کند، فاصله دارد.

به عبارتی دیگر باید گفت، با توجه به بدعهدی ها و نقض تعهدات قبلی، بی اعتمادی عمیقی  نسبت به امریکا وجود دارد. به همین دلیل واشینگتن ابتدا باید همه اقدامات اعتماد ساز و از جمله لغو کامل تحریم ها را انجام دهد و جمهوری اسلامی ایران آنرا راستی آزمایی کند. پس از آن است که ایران به  تعهداتش در برجام برمی‌گردد. 

نماینده اتحادیه اروپا: دیپلماسی تنها راه عبور از چالش‌های برجام است