نشست سه جانبه مسکو ؛ تاکیدبر حمایت از حاکمیت ، استقلال و تمامیت ارضی سوریه
وزیران امور خارجه ایران ، روسیه و ترکیه در بیانیه ای مشترکی در مسکو ، حمایت سه کشور را از حاکمیت ، استقلال و تمامیت ارضی سوریه به عنوان یک دولت چند نژادی، چند مذهبی، غیرفرقه ای و دمکراتیک اعلام کردند.
"محمد جواد ظریف " ، " سرگئی لاوروف " و "مولود چاووش اوغلو " وزیران امورخارجه ایران، روسیه و ترکیه روز سه شنبه در بیانیه پایانی نشست مسکو همچنین تصریح کردند ، سه کشور براین نظر اجماع دارند که منازعه سوریه راه حل نظامی ندارد و بر نقش سازمان ملل در تلاش ها برای حل این بحران طبق قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل صحه می گذارند.
اعلام آمادگی سه کشور برای تسهیل و ایفای نقش به عنوان ضامن اجرای موافقتنامه ای که با مذاکره بین دولت سوریه و معارضان در آینده حاصل خواهد شد، همچنین تاکید بر عزم مشترک برای مبارزه با داعش و النصره و تفکیک میان آنها و گروه های معارض مسلح ازنکات شاخص این بیانیه محسوب می شوند .
این بیانیه حاکی از توافقی اصولی در باره مسایل کلیدی برای کمک به حل بحران سوریه است .با این حال ادامه کمک های برخی کشورهای غربی و منطقه به گروههای تروریستی در سوریه همچنان چالشی جدی بر سر برقراری امنیت درسوریه است .از اینرو تا زمانیکه همه کشورهای تاثیر گذار بر بحران سوریه ؛ برای ریشه کن کردن تروریسم همکاری شفاف نکنند، این معضل حل نخواهد شد . این تلاش های بی تردید هزینه هایی نیز برای نقش افرینان منطقه ای و بین المللی به همراه دارد. اقدام تروریستی اخیر در ترکیه و ترور سفیر روسیه در این کشور نشان داد که عناصری با همه توان خود در صدد تغییر معادلات در سوریه و احیای دوران قبل ازآزاد سازی شهر استراتژیک حلب هستند؛ اما اکنون یکی از کلیدی ترین حلقه های اتصال داعش و دیگر گروه های تروریستی درسوریه قطع شده است . رفتارهای اخیر برخی طرف ها که خود را بازنده جریانات سوریه می بینند حاکی از شدت عصبانیت آنها از تحولات جاری در منطقه و کوتاه شدن دست تروریستها از نقاط استراتژیک در سوریه است . بی تردید این تغییرات در محاسبات نظامی و میدانی فعالیت های تروریستی و حامیانشان تاثیر قابل توجهی دارد ؛به همین دلیل مقاومت و موانع در برابر آن زیاد است .
اکنون دو مسئله برای حل بحران سوریه اولویت دارد؛ نخست برقراری آتش بس فراگیر در سراسر این کشور و دوم رساندن کمک های بشر دوستانه است اما به نحویکه ،اتش بس به فرصتی برای بازسازی و تجهیز تروریست ها تبدیل نشود . بدیهی است از این فرصت باید برای فراهم کردن زمینه جهت برداشتن گام های بعدی و میانجیگری برای دستیابی به یک موافقتنامه فراگیر صلح در سوریه استفاده کرد . برهمین اساس در اعلامیه مسکو آمده است که سه کشور بر احیای روند صلح سوریه تاکید دارند و از آتش بسی گسترده در این کشور حمایت می کنند.
این تصمیمات پس از گذار از دوره ای پر تنش در روابط ترکیه و روسیه تاکیدی هم برتقویت همکاری مسکو با آنکارا در مسایل سوریه است .
پوتین هفته گذشته اعلام کرد وی و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در تلاش برای سازماندهی مجموعه ای جدید از مذاکرات صلح سوریه بدون مشارکت آمریکا یا سازمان ملل متحد هستند.
با این حال باید دید تصمیمات نشست مسکو تا چه اندازه می تواند بر حل بحران سوریه تاثیر بگذارد. زیرا هنوز نگرانی هایی از مواضع ترکیه وجود دارد.اقدامات و مداخلات ترکیه ازابتدای جنگ سوریه در تضاد با صلح و امنیت در منطقه بوده است ؛ اما اکنون نگرانی های ترکیه از گسترش دامنه این بحران و تروریسم ؛ آنکارا را نیز بر سر میز نشست مشترک با ایران و روسیه نشانده است . اظهارات مولود چاووش اوغلو که روز سه شنبه گفت ، ترکیه از اتحاد و یکپارچگی ملی ، امنیت مرزهای سوریه و دیگرکشورهای همجوار خود حمایت می کند و با هر گونه تقسیم و تجزیه کشورهای منطقه به شدت مخالف است می تواند تاییدی براین نکته باشد .
حمایت از تصمیمات اجلاس مسکو برای کمک به حل بحران سوریه قطعا"به نفع مردم این کشور ؛ منافع جمعی و امنیت در منطقه است .بنابراین اگر ترکیه نیز تا حدودی از مواضع سرسختانه پیشینش عقب نشینی کرده باشد ،تصمیمی واقع گرایانه و به نفع ترکیه است .قطعا بحران سوریه با حضور تنها سه کشور قابل حل نیست . کشورهای دیگرمنطقه ؛اتحادیه اروپا و آمریکا نیز در این میان باید نقش شفافی ایفا کنند ودر اینصورت اعلامیه مسکو می تواند زمینه ای برای گام های بعدی باشد .