تهران و مسکو؛ شراکت راهبردی در مسیر نظم نوین چندجانبه
-
تهران و مسکو؛ شراکت راهبردی در مسیر نظم نوین چندجانبه
«سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در یادداشتی با عنوان «تهران و مسکو؛ شراکت راهبردی در مسیر نظم نوین چندجانبه» ، با تشریح ابعاد تاریخی، حقوقی و راهبردی روابط ایران و روسیه، تأکید کرد، شراکت تهران و مسکو نهتنها یک رابطه دوجانبه، بلکه بخشی از تلاش مشترک برای گذار از نظم تکقطبی و شکلدهی به نظامی عادلانهتر، چندجانبه و متوازن در عرصه بینالملل است.
به گزارش رادیو دری، سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران در یادداشتی تحلیلی که در روزنامه کامرسانت روسیه منتشر شد، روابط جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه را روابطی ریشهدار، چندلایه و مبتنی بر درک مشترک از تحولات عمیق نظام بینالملل توصیف کرد. به گفته وی، این مناسبات نه حاصل ملاحظات زودگذر سیاسی، بلکه برآمده از پیوندهای تاریخی، ژئوپلیتیکی و منافع پایدار دو ملت است.
عراقچی با اشاره به دیپلماسی همسایگی بهعنوان یکی از ارکان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تأکید کرد که این رویکرد مورد تأکید رئیسجمهور بوده و بر این اصل استوار است که امنیت و توسعه پایدار منطقهای تنها از مسیر همکاری کشورهای منطقه و بدون دخالت بازیگران فرامنطقهای محقق میشود. در این چارچوب، روسیه بهعنوان همسایه مهم ایران در حوزه اوراسیا و دریای خزر، جایگاهی ویژه در سیاست خارجی تهران دارد.
وزیر امور خارجه ایران با مرور سابقه همکاریهای حقوقی دو کشور، تصویب «معاهده اساس روابط متقابل و اصول همکاری» در آغاز قرن بیستویکم را نقطه عطفی در روابط تهران و مسکو دانست؛ معاهدهای که زمینهساز نهادینهسازی روابطی پایدار، متوازن و قابل اتکا شد. با این حال، تحولات پرشتاب جهانی و تشدید فشارهای یکجانبه و تحریمهای فراقانونی، ضرورت ارتقای این چارچوب همکاری را بیش از پیش نمایان کرد.
عراقچی «معاهده مشارکت جامع راهبردی ایران و روسیه» را پاسخ مشترک دو کشور به این شرایط دانست و تصریح کرد این سند، نقشه راهی بلندمدت برای توسعه همکاریها در حوزههای سیاسی، اقتصادی، امنیتی، دفاعی، انرژی، علمی، فناورانه، فرهنگی و گردشگری ترسیم میکند.
وی همچنین با اشاره به پیوندهای عمیق فرهنگی و تمدنی دو ملت، ادبیات و فرهنگ را بستر نرم و ماندگار روابط تهران و مسکو خواند و تأکید کرد این سرمایه فرهنگی میتواند پشتوانهای مهم برای گسترش دیپلماسی فرهنگی و ارتباطات مردمی باشد.
در بخش اقتصادی، وزیر امور خارجه ایران با بیان اینکه سطح همکاریهای اقتصادی دو کشور هنوز با ظرفیتهای موجود فاصله دارد، توسعه تجارت دوجانبه، سرمایهگذاری مشترک و همکاری در چارچوب اتحادیه اقتصادی اوراسیا را از مهمترین مسیرهای ارتقای روابط اقتصادی دانست. به گفته وی، دریای خزر و کریدور بینالمللی شمال–جنوب نیز میتوانند ایران و روسیه را به دو محور مکمل در معماری ترانزیتی اوراسیا تبدیل کنند.
عراقچی در ادامه، همکاری سیاسی و امنیتی تهران و مسکو، بهویژه در مقابله با یکجانبهگرایی و تحریمهای غیرقانونی را مورد تأکید قرار داد و خاطرنشان کرد تجربه مشترک دو کشور در مواجهه با فشارهای خارجی، زمینهساز توسعه سازوکارهای مستقل مالی، تجاری و فناورانه شده است.
وی نقش سازمانهایی چون بریکس، سازمان همکاری شانگهای و اتحادیه اقتصادی اوراسیا را در شکلدهی به نظم نوین جهانی برجسته دانست و تصریح کرد همکاری نزدیک ایران و روسیه در این چارچوبها میتواند به همافزایی مؤثر در حوزههای انرژی، تجارت، فناوری و توسعه پایدار منجر شود.
در پایان، وزیر امور خارجه ایران تأکید کرد که ایران و روسیه با تکیه بر شراکت راهبردی و مسئولیت مشترک خود در قبال آینده نظام بینالملل، در مسیر ساخت نظمی حرکت میکنند که در آن همکاری جایگزین هژمونی، گفتوگو جایگزین فشار و احترام جایگزین تحمیل شود.
