تهران کانون رایزنی‌های منطقه‌ای و بین المللی
سال 1397 برای ایران همراه با نقش آفرینی های منطقه ای بود.
ایفای نقش برای حفظ امنیت در منطقه از سیاست‌های قطعی و ثابت جمهوری اسلامی ایران است. راهبرد ایران در منطقه پیرامونی اش بر اساس همکاری هماهنگی و همراهی با اراده ملت ها، بنا نهاده شده است.
جمهوری اسلامی ایران معتقد است که بدون وجود هر عامل خارجی می توان با همکاری یکدیگر منطقه را به امنیت، ثبات و آبادانی رساند و اگر مشکلاتی هم باشد، می توان بر مشکلات فائق آمد؛ این دیدگاه قطعا به نفع آمریکا و رژیم های مداخله گر و متجاوز در منطقه نیست؛ از اینرو آمریکا به شیوه های مختلف تلاش کرده است مانع از نقش آفرینی ایران در معادلات امنیتی منطقه شود.
دکتر «سجاد عابدی» در تحلیلی درباره نقش منطقه ای ایران می نویسد:
"تحولات میدانی سوریه، عملا معادلات منطقه ای را دستخوش تغییر کرده است، آن هم به طوری که امروز تحلیلگران از حاکم شدن نظم جدید منطقه ای در غرب آسیا خبر می دهند."
از نگاه این تحلیلگر؛ نتیجه چنین وضعیتی، برگزاری نشست «روند آستانه»، بدون حضور کشورهای حامی تروریسم و با نقش آفرینی محدود آمریکایی هاست. گرچه این مذاکرات در ژنو ادامه می یابد و شاید در ادوار آتی مذاکرات صلح، اروپایی ها نقش آفرینی بیشتری داشته باشند، اما در حال حاضر، وضعیت میدانی سوریه باعث شده تا بازیگران فرامنطقه ای، کم کم غرب آسیا را ترک کرده و متحدان خود را در خاورمیانه تنها گذارند.
منطقه غرب آسیا در نیم قرن اخیر شاهد دو وضعیت متفاوت بوده است:
وضعیت نخست، مبتنی بر نزاع میان دولت های منطقه ای و نقش آفرینی قدرت های فرامنطقه ای از طریق تعیین ژاندارم برای منطقه بوده است. آمریکا پس از حذف تدریجی بریتانیا، به این مدل روی خوش نشان داد و با تعیین رژیم پهلوی به عنوان جانشین خود در منطقه، از این مدل پیروی کرد.
اما در مدل دوم که در دوره بوش پسر رخ داد، قدرت های فرامنطقه ای مانند آمریکا و انگلیس با حضور نظامی مستقیم، سعی کردند نظم منطقه را به طور مستقیم تعیین کرده و از روش نیابتی استفاده نکنند. بهانه آنها برای حضور مستقیم، نه فقط نزاع داخلی در منطقه، بلکه بروز پدیده ای خودساخته به نام تروریسم بود، اما شکست های آنان طی سال های اخیر، سبب روی آوردن به جنگ نیابتی با استفاده از ابزار تروریسم جهت پیشبرد اهداف خود در غرب آسیا شد.
ناظران سیاسی معتقدند، با توجه به نقش مهم مستشاری که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سوریه و عراق ایفا کرد، شاهد شکل گیری مدلی سوم از نظم منطقه ای هستیم. در این مدل، یک قدرت منطقه ای مانند ایران، از نظر میدانی قدرت بازگشت ثبات به سایر کشورهای درگیر با جنگ داخلی را داشته و از نظر دیپلماتیک به چنان قدرتی رسیده که می تواند سایر بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای مانند ترکیه و یا روسیه را با خود همراه کند.
نگاهی به گذشته نشان می دهد که در چند دهه اخیر توطئه‌های مختلفی از سوی غرب با نقش مستقیم آمریکا در منطقه صورت گرفته است. مداخلات نظامی آمریکا در منطقه ازیک‌سو سبب نفوذ بیشتر آمریکا در منطقه شد و ازسوی دیگر امنیت منطقه را دستخوش روابط فرا منطقه ای و رقابت های غیرسازنده نظامی و امنیتی کرده است.
حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب در بیاناتی در تبیین نقشه و هدف آمریکا از مداخله در منطقه خاطر نشان کردند:
"آمریکا به‌دنبال آن است که این منطقه روی خوش نبیند و دولت‌ها و ملت‌های منطقه به خود مشغول باشند تا به فکر معارضه با عامل خبیث استکبار یعنی صهیونیسم نیافتند."
استراتژی آمریکا در منطقه در قبال ایران مبتنی بر محدود ساختن و منزوی کردن و به طور کلی حذف ایران از معادلات منطقه است و برای رسیدن به این مهم و نیز تسلط بر منابع اقتصادی و موقعیت استراتژیکی منطقه از تمامی ابزار دیپلماسی و حتی نظامی در مقیاس گسترده استفاده می کند.
ایران اما با اقتدار مقابل این جریان ایستاده است و امنیت کشورهای همسایه را بخشی از امنیت خود می داند. در همین چارچوب جمهوری اسلامی ایران اولین دولتی بود که به ندای ملت و دولت سوریه برای کمک به رویارویی با تروریست ها پاسخ مثبت داد.
در راستای این همدلی و تعامل صلح دوستانه، تهران در روزهای پایانی سال 97 میزبان «بشار اسد» رییس جمهوری سوریه بود. بشار اسد به تهران آمد تا حضورا از حمایت های بی‌دریغ ایران از ملت سوریه در مقابل هجوم بیرحمانه تروریست ها تشکر کند.
حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه، رمز پیروزی سوریه و به شکست کشاندن آمریکا و مزدوران منطقه‌ای آن را استقامت رئیس‌جمهور و مردم سوریه و پافشاری آنان بر مقاومت خواندند و بر لزوم مراقبت در مقابل توطئه‌های آینده تاکید کردند.
ایشان افزودند: ایران و سوریه عمق راهبردی یکدیگر هستند و هویت و قدرت جریان مقاومت وابسته به این ارتباط مستمر و راهبردی است، بر این اساس دشمنان نخواهند توانست نقشه‌های خود را عملیاتی کنند.
سفر بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه به تهران پس از ۸ سال مقاومت، پیامی قاطع و واضح برای همه کشورهای جهان داشت. بسیاری ازرسانه‌ها سفر اسد به تهران را به عنوان نماد پیروزی ایران در جنگ سوریه مخابره کردند.
آمریکا با همکاری کشورهای همپیمان خود سال ها است به انحاء مختلف تلاش می کند اوضاع در منطقه را به سمت تامین خواست خود یعنی کنترل جریان انرژی و تامین امنیت رژیم صهیونیستی پیش ببرد.
مداخله نظامی، تشکیل و حمایت از گروه های تروریستی، راه انداختن جنگ های نیابتی و ... همه و همه پروژه هایی برای تاثیرگذاری بر تحولات منطقه غرب آسیا بوده است.
در میانه این تحولات، جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر اصولی چون مخالفت با حضور و مداخله کشورهای خارجی در منطقه، از صلح و ثبات و آرامش در منطقه با قدرت حمایت کرده است و در عین حال عدم مداخله در امور داخلی کشورها، در برابر سیاست های جنگ افروزانه درمنطقه ایستاده است.
سیاست اصولی ایران در این زمینه در جریان سفر سال گذشته «نیکول پاشینیان» نخست وزیر ارمنستان به تهران نیز مورد تاکید قرار گرفت.
حضرت آیت الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب در دیدار «نیکول پاشینیان»، دوستی و همکاری روزافزون را وظیفه و در جهت منافع مشترک ایران و ارمنستان دانستند و تصریح کردند: "البته آمریکایی‌ها کاملاً غیرقابل اعتماد و در همه جا به‌دنبال فتنه، فساد، اختلاف و جنگ هستند و با ارتباطات ایران و ارمنستان و منافع ملتها نیز مخالفند ولی ما در مقابل وظیفه داریم همکاری‌ها و ارتباطات خود را تقویت کنیم."
رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره موضوع قره‌باغ نیز حل این مشکل را در گرو استمرار مذاکرات بین مقام‌های ارمنستان و جمهوری آذربایجان دانستند و آمادگی ایران را برای کمک به حل این مشکل اعلام کردند.
این روندها ونقش آفرینی ها نشان می دهد جمهوری اسلامی در سالی که گذشت با ایفای نقش تاثیر گذارخود و با استفاده از قدرت بازداندگی، صحنه های تحولات منطقه ای را با هوشیاری مدیریت کرده و هرجا که لازم بوده واکنش مثبت یا منفی نشان داده است.
جمهوری اسلامی ایران اینک در نهایت عزت در تحولات منطقه نقش آفرینی می کند و در اوج قله قدرت استراتژیک خود در منطقه قرار دارد.
