خیز جهان برای کاهش دمای زمین
نشست نمایندگان 195 کشور در سال 2015 در پاریس، توافقی را با هدف کاهش انتشار گازهای گلخانه به همراه داشت و هشتم اکتبر نیز سندی در زمینه توقف افزایش دما تا سقف 1.5 درجه سانتیگراد در کره جنوبی رونمایی شد؛ خیزش دنیا به سمت کاهش دما آغاز شده است.
توسعه لجام گسیخته در چند قرن اخیر مشکلات زیادی را برای بشر و طبیعت به وجود آورده به طوری که موجب افزایش دمای کره زمین و در نتیجه، پدیده هایی مانند خشکسالی ها و توفان های شدید شده است؛ بر اساس اعلام ناسا، جهان از سال دو هزار میلادی تاکنون گرمترین سال ها را طی ۱۳۴ سال گذشته تجربه کرده است. از سوی دیگر، تحقیقات دانشمندان و مستنداتی که سال ۲۰۱۵ منتشر شد، نشان می دهد که گرمایش جهانی شتاب گرفته است،دانشمندان به واسطه این حقایق نتیجه گیری کرده اند که باید مانع گرمتر شدن زمین شویم چون در این صورت عوارض گاه جبران ناپذیری خواهد داشت.در این راستا در سال 2015 حدود 195 کشور دنیا در پاریس گرد هم آمدند تا فکری به حال افزایش دما و نجات زمین کنند که در انتهای این نشست معاهده آب و هوایی پاریس شکل گرفت و کشورها هر کدام به توان خود سهمی را در راستای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای پذیرفتند، تعهدی که اجباری نیست و هر کشوری خود بر اجرا یا عدم اجرای آن تصمیم می گیرد، حتی می تواند از این معاهده خارج شود به طوری که امریکا بعد از روی کار آمدن دولت ترامپ از آن خارج شد.در ابتدا کشورها اعلام کرده بودند که نباید اجازه داد دمای زمین تا سال بیشتر از دو درجه سانتیگراد در قیاس با دوره پیش از انقلاب صنعتی افزایش یابد اما بعد از نشست ها و بررسی های بیشتر به این نتیجه رسیدند که دو درجه افزایش دما هم عوارض جبران ناپذیری به همراه خواهد داشت بر این اساس روی 1.5 درجه توافق کردند و سال 2016 کار تهیه گزارش هیات بین دولتی تغییر اقلیم (IPCC) درباره سقف 1.5 درجه ای افزایش دمای جهان و نتایج و راهکارهای تحقق آن آغاز شد و هشتم اکتبر 2017 ( 16 مهرماه ) در قالب نشستی در کره جنوبی رونمایی شد.صادق ضیاییان رییس مرکز ملی خشکسالی سازمان هواشناسی کشور به خبرنگار علمی ایرنا درباره نحوه تهیه این گزارش به خبرنگار علمی ایرنا گفت: گزارش هایی که هیات بین دولتی تغییر اقلیم (IPCC) تهیه می کند، به این شکل است که ابتدا یک پیش نویس تهیه و برای نظرخواهی به کشورهای مختلف ارسال می کند، ممکن است این روند در چندین رفت و برگشت تکرار شود که در نهایت گزارشی برای ارسال به سیاست گذاران برای اخذ تصمیم نهایی تهیه می شود.وی افزود: بر این اساس اکنون گزارش 1.5 درجه تصویب نهایی شده تا به دست سیاست گذاران برسد تا آنها سیاست گذاری لازم را در این راستا انجام دهند.به گفته ضیاییان، بخش مقدماتی این نشست 30 سپتامبر در اینچئون کره جنوبی آغاز شد، اول اکتبر افتتاحیه بود که تا 5 اکتبر ادامه داشت و انتشار و چاپ نهایی گزارش 8 اکتبر در نشستی خبری اعلام شد. دراین نشست کارشناسان سازمان ملل اعلام کردند که بشر برای محدود سازی میزان گرمایش کره زمین به 1.5 درجه سانتیگراد باید در روند زندگی خود تغییراتی «سریع» و «بی سابقه» ایجاد کند.کارشناسان سازمان ملل در این گزارش ۴۰۰ صفحه ای نسبت به پیامدهای افزایش بیش از 1.5 درجه ای دمای کره زمین هشدار دادند و به گفته آنها، موج گرما، خشکسالی و وقوع سیل بر اثر طوفان های شدید از جمله تبعات افزایش بیش از 1.5 درجه ای دمای کره زمین خواهد بود.براساس گزارش یاد شده، پیامدهای افزایش بیش از 1.5 درجه ای دمای کره زمین می تواند «برگشت ناپذیر» باشد. از جمله این پیامدها نابودی برخی از گونه های جانوری و گیاهی است.*** گزارش هیات بین دولتی تغییر اقلیم یک سند مرجع است ابراهیم میرزایی معاون فنی و شبکه ایستگاه های سازمان هواشناسی که به عنوان نماینده این سازمان در اجلاس کره حضور داشت روز سه شنبه به ایرنا گفت: میانگین دما در دنیا با افزایش انتشار گازهای گلخانه ای روبه افزایش است بر این اساس دولتمردان به این نتیجه رسیدند تا دمای کره زمین را نسبت به قبل از انقلاب صنعتی تا 1.5 درجه محدود کنند.وی به گازهای گلخانه ای به عنوان عامل اصلی افزایش دمای زمین اشاره کرد و افزود: به طور طبیعی گازهای گلخانه ای که تولید می شود توسط اقیانوس ها، درختان و فضای سبز جذب می شود اما به علت بالا رفتن تولید، قدرت جذب پایین آمده است در واقع اکنون تولید بیشتر از جذب است که باید میان تولید گازهای گلخانه ای و جذب توازن برقرار شود.وی اظهار داشت: بر اساس گزارش هیات بین دولتی تغییر اقلیم (IPCC) بر مبنای 1.5 درجه، باید از سال 2020 به مرور کاهش انتشار گازهای گلخانه ای را داشته باشیم تا طبیعت بتواند کار خودش را در جذب انجام دهد.میرزایی تاکید کرد: البته افزایش گرمایش جهانی بلافاصله متوقف نمی شود بلکه حدود 20 تا 30 سال زمان می برد، البته دمای زمین به 1.5 درجه خواهد می رسد بعد از آن با اجرای اقداماتی که کشورها بر اساس گزارش 1.5 درجه IPCC تعریف می کنند، روند کاهشی آغاز می شود که این پروسه 20 تا 30 سال زمان نیاز دارد.وی گفت: مقرر شده است تا سال 2020 تا 2022 به بعد برنامه ریزی کنند تا به مرور روند تولید گازهای گلخانه ای کاهش یابد البته به این معنا نیست که تولید گازهای گلخانه ای صفر شده است بلکه تقریبا تا 2040 تا 2055 طول خواهد کشید تا تولید به صفر برسد.میرزایی تاکید کرد: در هر صورت به 1.5 درجه خواهیم رسید اما در آن زمان متوقف می شود که بعد از آن با اقدامات کشورها این دما پایین می آید که ممکن است بعد از سال های 2040 تا 2055 دما تا یک درجه کاهش یابد. وی درباره گزارش 1.5 درجه IPCC در کره گفت: تهیه این گزارش از سال 2016 آغاز شد و هشتم اکتبر این گزارش نهایی و آماده ارسال برای سیاستگذاران دولت ها و سازمان های جهانی شده است تا آنان بر اساس نتایج به دست آمده اقدامات اجرایی برای این سند را مشخص کنند.وی ادامه داد: بر این اساس در یک نشست 5 روزه در کره ( اول تا پنجم اکتبر) این گزارش توسط نمایندگان کشورهای شرکت کننده همراه با تیم نویسنده و ویرایش گرایان IPCC بررسی و نظرات اعمال و نهایی و در هشتم اکتبر ( 16 مهر) در نشستی خبری رونمایی شد.معاون فنی و شبکه ایستگاه های سازمان هواشناسی گفت: بحث این گزارش به طور کلی در خصوص سیاست گذاری هایی در رابطه با کاهش انتشار گازهای گلخانه ای است که باید در جهان صورت گیرد، در واقع یک سند مرجع برای برنامه ریزان و سیاستگذاران دنیا شامل دولت کشورها و نهادهای بین المللی است تا بر اساس آن برنامه کنترل گرمایش جهانی را مشخص کنند.وی با بیان اینکه گزارش مزبور یک سند علمی و ابزار دست سیاست گذاران است افزود: برای اجرا باید سندهای اجرایی برای آن تعریف شود، البته باید بدانیم که گزارش 1.5 درجه برای کشورها تکلیف و الزام نمی آورد فقط از لحاظ علمی مشخص می کند که باید مثلا تا فلان تاریخ دما را تا 1.5 درجه محدود کنیم در غیر اینصورت عوارض جبران ناپذیری به همراه خواهد داشت.میرزایی ادامه داد: مثلا گفته شده که باید از افزایش تراز سطح آب دریاها و اقیانوس ها جلوگیری کنیم تا 10 میلیون نفر در دنیا کمتر تحت تاثیر آثار زیانبار افزایش تراز قرار گیرند، این موضوعات در این سند آمده و دولت ها باید برای اجرای آنها برنامه ریزی کنند و همه هم مبتنی بر منابع علمی بوده که بر مبنای آنها این سند نهایی شده است.وی با بیان اینکه گزارش یاد شده یک سند علمی و خوراک سیاست گذاران است گفت: سیاست گذاران دولت ها و سازمان ملل این سند را مطالعه می کنند و بر اساس آن و با توجه به اقلیم و شرایط کشورشان راهکار ارایه می دهند. این سند از طریق سازمان ملل به کشورها ارجاع داده می شود.میرزایی اظهار داشت: در واقع نقشه راه برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای است، در واقع دولتمردان با مطالعه آن می دانند که برای توقف تا 1.5 درجه چه کارهایی باید انجام دهند اما این امر تکلیفی برای هیچ کشوری ایجاد نمی کند و این دولتمردان هستند که تصمیم می گیرند چه تعهداتی را بپذیرند یا نپذیرند حتی می توانند از آن خارج شوند.