Pars Today

به رغم اظهار نظرهای متفاوت در گذشته، مقامات ارشد دولت بایدن در قبال ایران و توافق برجام، تقریبا همان مواضع و ادبیات دولت ترامپ را بر زبان می آورند.

«آنتونی بلینکن» وزیر خارجه دولت آمریکا روز چهارشنبه در اولین نشست خبری خود، درباره موضوع ایران خاطرنشان کرد، اگر تهران به پایبندی کامل به تعهدات خود ذیل برجام بازگردد، آمریکا نیز همان کار را می‌کند. وی همچنین افزود: آمریکا از بازگشت به برجام به عنوان بستری برای ایجاد توافق قوی ‌تر و طولانی‌ تر که دیگر مسائل مشکل ‌زا در روابط با ایران را برطرف کند، با کمک متحدان خود استفاده می‌کند.

به نظر می رسد موضع گیری بلینکن در برهه کنونی امید چندانی برای بازگشت بی قید و شرط آمریکا به برجام باقی نمی گذارد. در حالی که تهران بارها اعلام کرده که در صورت بازگشت واشنگتن به برجام و لغو تحریم های دوره ترامپ آماده بازگشت به برجام و اجرای دوباره تعهدات خود ذیل برجام است، اما دولت بایدن به اصطلاح توپ را به زمین ایران انداخته و  بر لزوم اجرای کامل تعهدات برجامی از جانب تهران تاکید می کند. ظاهرا مقامات دولت جدید آمریکا فراموش کرده اند که این آمریکا بود که در دوره زمامداری دونالد ترامپ در مه 2018 از برجام خارج شد و سخت ترین تحریم ها را علیه ایران در چارچوب کارزار فشار حداکثری به اجرا گذاشت. اقدامات ایران در چارچوب کاهش تعهدات برجامی و اکنون، اجرای مصوبه مجلس شورای اسلامی در زمینه اقدامات جدید هسته ای مانند غنی سازی 20 درصدی و افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده نیز در واقع واکنشی به موضع خصمانه ضد برجامی آمریکا و بی عملی اعضای اروپایی گروه 1+4 در باره اجرای تعهدات برجامی آنها بوده است.

لذا این که در برهه کنونی، دولت بایدن به جای عذرخواهی و بازگشت دوباره به برجام از موضعی طلب کارانه و زیاده خواهانه با تهران صحبت می کند، جای شگفتی بسیار دارد.

«علیرضا میریوسفی» سخنگوی هیأت نمایندگی ایران در سازمان ملل در پاسخ به اولین اظهارات وزیر خارجه جدید آمریکا تصریح کرد که ایالات متحده و نه ایران تعهداتش ذیل برجام و قطعنامه 2231 را نقض کرده است.

نکته دیگر درخواست زیاده خواهانه بلینکن از ایران در زمینه توافق فرا برجامی با ایران است. منظور این مقام آمریکایی لزوم گنجانده شدن موضوعاتی مانند توانمندی موشکی و سیاست ها و اقدامات منطقه ای ایران در مذاکرات  احتمالی با ایران است. ضمن این که وی به کمک متحدان آمریکا در این زمینه اشاره کرده است که با توجه به موضع گیری های قبلی بایدن و تیم سیاست خارجی وی، ظاهرا منظور او شرکای اروپایی و متحدان منطقه ای آمریکا مانند رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی است.

در واقع دولت بایدن نه فقط خواهان گسترش محتوایی و زمانی محدودیت های برجامی فعالیت های هسته ای ایران است، بلکه می خواهد مذاکره درباره مسائل دیگر یعنی توانمندی موشکی و سیاست های منطقه ای را نیز به تهران تحمیل کند. در مقابل ایران بارها اعلام کرده که صرفا به توافق هسته ای برجام پایبند بوده است و به هیچ وجه تسلیم خواسته آمریکا برای مذاکره در باره دیگر مسائل نخواهد شد.

این موضع تهران با حمایت اعضای طیف شرقی گروه 1+4 به ویژه روسیه مواجه شده است. وزارت خارجه روسیه در بیانیه ‌ای تاکید کرد که بازگشت آمریکا به وظایفش در چارچوب برجام نباید بهانه ‌ای برای اعمال شرایط اضافی بر ایران و دیگر کشورهای عضو این توافق باشد.

به هرحال، آن چه مسلم است این که اگر دولت بایدن، اشتباهات دولت ترامپ درقبال ایران و توافق برجام را اصلاح نکند و مایل باشد مسیر شکست خورده قبلی را طی نماید، ایران نیز بر راهبرد خود مبنی بر مقاومت حداکثری در چارچوب افزایش کمی و کیفی فعالیت های هسته ای پافشاری خواهد کرد.