توقف مذاکرات بین الافغانی و سناریو های پیش روی دولت افغانستان

بدنبال توقف مجدد مذاکرات صلح افغانستان در قطر،پنج نفر از اعضای تیم مذاکره‌کننده دولت این کشور به کابل بازگشتند.

"ناجیه انوری"سخنگوی وزارت دولت در امور صلح ، بازگشت چند عضو تیم مذاکراتی افغانستان را از دوحه به کابل تایید کرد.

پیش از این نیز برخی مقامات از جمله فریدون خوزون  سخنگوی شورای عالی مصالحه ملی  و «نادر نادری»، سخنگوی هیأت مذاکره‌کننده دولت افغانستان از  توقف مذاکرات بین الافغانی  در قطرخبرداده بودند.

با توجه به توقف دوباره مذاکرات صلح بین دولت افغانستان و گروه طالبان که به میزبانی قطر از 12سپتامبر 2020 آغاز شد این پرسش مطرح می شود که مقامات کابل در قبال عدم پیشرفت در این گفتگوها چه سناریوهایی  در پیش رو دارند؟

از نظر دولت افغانستان اصرار طالبان بر مواضع خود که نوعی زیاده خواهی در مذاکرات پیش از حصول توافق صلح است عامل اصلی شکست و ناکامی مذاکرات بین الافغانی است که سبب شده تا فرصت بوجود آمده برای پایان جنگ و برقراری ثبات دائمی در این کشور با تهدید جدی مواجه باشد.

در شرایطی که همچنان طالبان بر موضع خود درباره اجرای تعهدات کامل آمریکا در توافقنامه دو جانبه  صلح که در فوریه 2020 بین آنان امضا شد اصرار دارد و از سوی دیگر بر تغییر بنیادین قانون اساسی از جمله حذف جمهوریت و برپایی امارت اسلامی در افغانستان تاکید می کند،امیدواری به نتیجه بخشی مذاکرات صلح تا جدودی غیر واقعی است.     

با توجه به نمایان شدن نشانه های جدی عدم انعطاف طالبان ومشروط کردن غیر منطقی پیشرفت در مذاکرات بین الافغانی به اجرای تعهدات آمریکا در توافقنامه صلح با این گروه، دولت افغانستان باید سازوکاری تازه در مواجهه با این شرایط در پیش بگیرد .

ادامه سیاست فعلی دولت افغانستان در مذاکرات صلح با طالبان که به نوعی به نقشی انفعالی  تبدیل شده است می تواند موقعیت و جایگاه  کابل در این گفتگوها را تضعیف کند.

بنابر این دولت افغانستان  بجای آنکه در اندیشه تنظیم رویکرد خود در گفتگوهای صلح با سیاست های طالبان برای ترغیب این گروه به پایان جنگ  و برقراری آتش بس دائمی باشد باید بتواند نقشی فعال در مذاکرات براساس  نقشه راه و راهبردهای  ملی در عرصه  مذاکرات با طالبان ایفا کند.

در شش ماه سپری شده از مذاکرات ناکام بین الافغانی در قطر ، دولت افغانستان همواره درصدد جلب نظر طالبان برای ادامه مذاکرات و پیشرفت در آن بوده است که همین مسئله موجب شده تا این گروه به توسعه امتیازهای مورد نظر تا پیش از توافق نهایی صلح بپردازد.

این دیدگاه وجود دارد که دولت افغانستان نباید به هر بهایی که طالبان در نظر دارد به صلح در این کشور تن دهد.با توجه به مواضع طالبان در خصوص لزوم تغییرقانون اساسی ،حذف جمهوریت و برپایی امارت اسلامی که در تضاد با نظر مردم افغانستان است توافقی که بخواهد به این مطالبات غیر قانونی طالبان تمکین کند خطری بیش از ادامه جنگ برای مردم این کشور بدنبال دارد.

بنابراین دولت افغانستان باید ضمن توقف هر گونه موافقت با امتیازخواهی طالبان قبل از توافق نهایی صلح ،مواضع اصولی خود در حفظ قانون اساسی، اصل جمهوریت  و مخالفت با هر گونه ورود این گروه به  قدرت خارج از چارچوب های دموکراتیک و مراجعه به ارای عمومی را شفاف اعلام و بر این سیاست ها تاکید کند.

حفظ آمادگی و تاکید بر داشتن اراده برای مقابله سخت با طالبان در صورت کارشکنی این گروه در روند اتی مذاکرات صلح دیگر سناریویی است باید دولت افغانستان در سیاست اعلانی و اعمالی خود بگنجاند.