افزایش نیروهای ناتو در عراق، تلاش برای پر کردن جای آمریکا

حضور نیروهای غربی در عراق پس از اشغال این کشور توسط آمریکا در سال 2003 آغاز شده و هم چنان ادامه یافته است. با توجه به رویکرد دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا در باره کاهش نظامیان آمریکایی در عراق به 2500 نفر اکنون ناتو در صد افزایش بی سابقه نیروهای خود در این کشور است.

«ینس استولتنبرگ» دبیرکل «سازمان پیمان آتلانتیک شمالی» (ناتو) روز پنج‌ شنبه 18 فوریه 2021 /30 دلو، در پایان نشست وزرای دفاع ناتو اعلام کرد که در پی مذاکرات چهارشنبه و پنجشنبه اعضای ناتو، شمار نیروهای این ائتلاف در عراق از 500 نفر به 4000 نفر افزایش خواهد یافت. وی افزود: ناتو در حال حاضر حضوری محدود در عراق دارد، اما اکنون تصمیم گرفته که به‌ صورت گام‌ به‌ گام حضور خود را در این کشور افزایش دهد. دبیرکل ناتو مدعی شد که دلیل این افزایش 8 برابری نیروهای ناتو در عراق جلوگیری از قدرت یابی مجدد داعش در این کشور است.

این تصمیم ناتو به منزله چرخشی 180 درجه ایی در سیاست قبلی آن در قبال عراق محسوب می شود. بعد از شکست داعش، افزایش تنش های نظامی بین ایران و آمریکا در پی ترور جنایتکارانه سردار سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و همه گیری ویروس کرونا ، کشورهای عضو ناتو شمار زیادی از نیروهای خود را از خاک عراق خارج کرده‌ و بسیاری از برنامه‌ های آموزشی نیروهای عراقی را تعطیل کردند. اما اکنون وزرای دفاع ناتو با روی کار آمدن رئیس جمهور جدید آمریکا و سیاست های جدید دولت وی، در اجلاس اخیر خود تصمیم به افزایش 8 برابرای نیروهای نظامی ناتو در عراق به بهانه مبارزه با داعش گرفته اند. درحال حاضر فقط 500 نظامی خارجی در چارچوب برنامه آموزش نظامیان عراقی توسط ناتو در عراق مستقر هستند.

به دلیل مخالفت شورای امنیت سازمان ملل از لحاظ حقوق بین‌الملل، حمله نظامی آمریکا با همراهی بریتانیا در مارس 2003  به عراق که منجر به اشغال این کشور و سقوط رژیم بعث عراق شد، غیرقانونی و نامشروع بود. اما از سال 2004 تاکنون ناتو در همراهی با آمریکا، ماموریت آموزش و مشاوره به نیروهای مسلح عراق را بر‌عهده دارد. بر‌خلاف  نیروهای آمریکایی و نیروهای موسوم به «ائتلاف بین‌المللی ضد داعش» که در خاک عراق عملیات تهاجمی نظامی انجام می‌دهند، مسئولیت نیروهای ناتو تاکنون به آموزش، مشاوره ساختار فرماندهی، حرفه‌ ای‌سازی ارتش و پلیس عراق محدود می شد.

با این همه اکنون با توجه به کاهش شمار نظامیان آمریکایی در عراق به 2500 نفر و نیز حملات فزاینده به کاروان ها و پایگاه های  محل استقرار نظامیان آمریکایی از جمله حمله راکتی اخیر به فرودگاه اربیل که اقدامی کاملا مشکوک ارزیابی می شود، بهانه لازم برای افزایش شمار نیروهای ناتو در عراق فراهم شده است. مسلما این حضور و افزایش قابل توجه شمار نظامیان ناتو در عراق دیگر صرفا در زمینه اقدامات آموزشی نخواهد بود و به نحوی می توان گفت که  نیروهای ناتو جایگزین نظامیان امریکایی خواهند شد.

«عباس العرداوی» تحلیلگر سیاسی عراقی می گوید : «اعلام ناتو مبنی بر تصمیم آن برای افزایش هشت برابری نیروهای نظامی خود در خاک عراق یک اشغالگری محسوب می شود. در واقع، نیروهای ناتو همان نیروهای آمریکایی هستند. بر این اساس، کاملاً واضح است که افزایش نیروهای ناتو در عراق بازی جدید واشنگتن در این کشور است. واشنگتن تصمیم گرفته است از مسیر دیگری مصوبه پارلمان عراق مبنی بر اخراج نیروهای بیگانه را دور بزند.»

تحقق این امر به منزله توسعه حوزه جغرافیایی عملیاتی ناتو به ورای مرزهای اروپا خواهد بود. درعین حال با توجه به مصوبه پارلمان عراق پس از ترور سردار سلیمانی در ژانویه 2020 مبنی بر خروج نظامیان خارجی از عراق، اقدام ناتو در افزایش قابل توجه نیروهای خود در عراق در واقع به منزله پر کردن جای خالی نیروهای آمریکایی و اقدامی غیر قانونی خواهد بود. /