عربستان؛ ضرورت گفت‌وگو با ایران برای همکاری بجای تخاصم
(last modified Sun, 09 May 2021 08:00:47 GMT )
ثور 19, 1400 12:30 Asia/Kabul

با گذشت بیش از ۵ سال از قطع کامل روابط سیاسی و اقتصادی عربستان‌سعودی با ایران، اکنون تماس‌هایی برای گفت و گو بین دوکشور برقرار شده است.

خبرگزاری "رویترز" درگزارشی در این زمینه با اشاره به اظهارات مقام های وزرات امورخارجه سعودی از ادامه گفت‌وگوها بین تهران و ریاض خبر داده است.
«سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امورخارجه ایران  هم پیش از این، در 19 آوریل/30حمل درباره اخبار منتشر شده درخصوص گفت‌وگوی ایران و عربستان اظهار کرده است  که ایران همواره از گفت‌وگو با پادشاهی سعودی استقبال کرده و آن را به  نفع مردم دو کشور و صلح و ثبات منطقه‌ای می داند.
«محمد بن سلمان» ولی‌عهد سعودی هم اخیراً در مصاحبه با "العربیه" ابراز امیدوار کرد کشورش بتواند با کشور همسایه، ایران رابطه خوبی داشته باشد

این رویکرد ها می تواند از چند جنبه تاثیر مهمی در تنش زدایی در منطقه‌ داشته باشد.

یکی از  جنبه های  مهم  در بررسی علل رویکرد ریاض  به مذاکره و رفع تنش ها با ایران؛ درک واقع بینانه تر مقام های عربستان  از مطالبات سیاسی و عزم کشورهای منطقه برای فاصله گرفتن از سیاست های عربستان است. از این زاویه کاهش سطح بحران در کانون های مهم منطقه ای  برای ریاض  اهمیتی استراتژیک دارد.

کامران کرمی؛  تحلیلگر مسایل سیاسی یکی از مهم‌ترین این کانون‌ها را بحران یمن می داند  و معتقد است که پس از ۶ سال جنگ فرسایشی، ریاض به دستاوردی حتی نسبی از این جنگ که بخش مهمی از بودجه عربستان در شرایط کاهش قیمت نفت را بلعیده است و بر آیند آن قدرت‌گیری حوثی‌ها در جبهه‌های مختلف بوده، نرسیده است.

بی تردید، درک صحیح مقام های عربستان از وضعیت کنونی  در منطقه و رسیدن به این نکته کلیدی که راهبرد تنش سازی و ایجاد بحران به نفع هیچکس نیست، دو واقعیت مهم هستند  که دررویکرد عربستان به تصحیح رفتار و جبران خطاهای گذشته تاثیر داشته است.

از طرفی دیگر، تغییر معادلات قدرت در منطقه ونقش تاثیر گذار جریان مقاومت در این تغییر ازدیگر مولفه هایی است که باعث شده تا ولیعهد سعودی به این نتیجه  برسد که دوران ماجراجویی‌ در منطقه به پایان رسیده است.

تجربه نشان می دهد  که مداخلات امریکا  وحضور بیگانگان در منطقه‌، پیامدی جز ناامنی و اتلاف منابع و ثروت عربستان و دیگر کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس نداشته است.

با توجه به مجموعه این مولفه ها انتظار می رود عربستان با تغییر رویکرد های گذشته خود، زمینه را برای تنش‌زدایی در منطقه  فراهم کند.البته موفقیت در این جهت به متغیرهای  دیگری همچون نقش مخرب رژیم اسرائیل در منطقه نیز بستگی دارد. رژیم صهیونیستی  روابط خوب بین ایران وکشورهای منطقه را به زیان اهداف خود و پیشبرد جریان معامله قرن می داند. شکی نیست که در این روند اهدافی همچون ایجاد ناامنی در محیط پیرامونی ایران  و وارونه نشان دادن نقش و نفوذ منطقه ای ایران مد نظر طراحان این سناریو بوده است. این سیاست اما؛ در همه جبهه‌ها شکست خورده است. اکنون برای همه کشورهای منطقه نقش مخرب امریکا و اسراییل مشخص شده است. حضور امریکا  درافغانستان، عراق  و مداخلات جنگ افروزانه در سوریه، یمن و منطقه خلیج فارس، بی‌ثباتی و گسترش تروریسم در منطقه  را به‌همراه داشته است. اکنون امریکا راهی جز بیرون رفتن از  منطقه ندارد و این مطالبه ملت های منطقه است.

اولویت سیاست خارجی ایران، اما داشتن روابط خوب با همسایگان بدون دخالت خارجی است. در موضوع امنیت نیز، ایران طرح ابتکار صلح هرمز را  به کشورهای منطقه پیشنهاد داده است چرا که امنیت در برابر امنیت و تعهد در برابر تعهد، صلح و امنیت پایدار می آورد.