پشت پرده حوادث تروریستی شنبه خونین کابل + صوت

مقامات افغان اعلام کردند، شمار تلفات انفجار در منطقه شیعه‌نشین شهر کابل به ۵۸ نفر و بیش از ۱۵۰ زخمی افزایش یافته است. به گفته رسانه‌های افغانستان ، بعد از ظهر شنبه مرکز آموزشی «کوثر دانش» در غرب کابل هدف 3حمله تروریستی قرار گرفت که تاکنون 58 نفر در این حادثه تروریستی کشته و 150 نفز نیز زخمی شدند.

اگر چه رسما هنوز گروهی مسئولیت این حمله را به عهده نگرفته است اما دولت طالبان را مسئول این حمله معرفی کرد و در مقابل طالبان هم اعلام کرد که در این حمله  نقشی نداشته است .اکنون این پرسش مطرح است که چه کسانی انفجارهای دیروز کابل را سازماندهی کرده اند ومدیریت افزایش نامنی های اخیر افغانستان را چه کسانی برعهده  دارند ؟ و اساسا چه گروههایی از حوادث اخیر و افزایش ناامنی های افغانستان بهره می برند ؟  درباره پشت پرده حوادث تروریستی شنبه خونین کابل و پیامدهای آن می توان به چند نکته اشاره کرد:

حداقل دو گمانه زنی درباره مسببین و مدیریت حوادث دیروز کابل مطرح است. برخی مثل مقامات افغانستان گروه طالبان را مسبب اصلی حوادث دیروز کابل  معرفی کردند. به عنوان مثال  اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان  این حمله را وحشیانه خوانده و اعلام کرد که ۶ هزارو ۱۰۰ زندانی طالبان را به خواست جامعه بین‌المللی و مردم این کشور آزاد کردیم تا پایان خون‌ریزی و جنگ را به ارمغان بیاورد اما مردم هنوز هم شاهد خشونت و ادامه جنگ نامشروع آنان می‌باشند. افزون بر اشرف غنی «حمدالله محب» مشاور امنیت ملی افغانستان نیز  با اشاره به تشدید درگیری‌های اخیر این کشور اعلام کرد که جنگ جاری طالبان برای کسب قدرت است.

به موازات این اظهارت مقامات افغاانستان، برخی دیگر مسئولیت حوادث تروریستی  روز گذشته در منطقه شیعه‌نشین شهر کابل  را که به مرگ 58 نفز وزخمی شدن بیش از 150 نفر  منجر شد، گروه تروریستی داعش می دانند و به تعبیر بهتر انگشت اتهام را به سمت گروه داعش نشانه رفته اند . این فرضیه در شرایطی مطرح  است که  سخنگوی طالبان هم  با رد  نقش  این گروه در حوادث دیروز کابل و محکومیت ان از سوی این گروه ، گروهک تروریستی داعش مسئول این حوادث معرفی می کند.

صرف نظر از اینکه کدام گمانه زنی در باره حوادث خونین دیروز کابل  با واقعیات افغانستان هم خوانی دارد .ذکر چند نکته در این باره حائز اهمیت است :

 نکته اول اینکه ، حوادث دیروز کابل در شرایطی رخ داده  که ، دولت امریکا طبق توافق دوحه ، از شنبه گذشته  خروج تدریجی سربازان خودرا از افغانستان اغاز کرده است .اگر چه قرار بود خروج  نیروهای اشغالگر خارجی به رهبری امریکا تا اول ماه می از افغانستان خارج شده باشند؛ اما جو بایدن رییس جمهور آمریکا با نقض توافق دوحه اعلام کرد که این اقدام تا ۱۱ سپتامبر طول خواهد کشید. به هر حال آنچه مشخص است اینکه امریکا پس از 20 سال حضور در افغانستان درنهایت  نیروهای خود را از این کشور خارج می سازد .اما این پرسش مطرح است که دستاورد دو دهه حضور در افغانستان چیست ؟ از منظر عضو شورای امنیت فدراسیون روسیه ، آمریکا در دو دهه جنگ این کشور شکست خورده است. « الکسی پوشکوف» عضو شورای امنیت فدراسیون روسیه و کارشناس ارشد مسائل نظامی روسیه  در این باره می گوید : "عقب نشینی نیروهای آمریکایی از افغانستان بیانگر شکست واشنگتن در طولانی‌ترین جنگ این کشور است.آمریکا در 20 سال گذشته نتوانست به اهدافش در افغانستان برسد و یا وضعیت آن را تثبیت کند".

نکته مهم دیگر اینکه ، در جریان خروج نظامیان امریکایی از افغانستان ، ناامنی ها در این کشور تشدید شده است و حوادث دیروز کابل  را می توان  اخرین نمونه از افزایش ناامنی های افغانستان یاد کرد .افزون براین ، متاسفانه طی هفته‌های اخیر گسترش اقدامات هدفمند تروریستی در برخی مناطق شهر کابل و سایر نقاط افغانستان حکایت از برنامه ریزی‌های شوم به منظور تشدید اختلافات قومی و مذهبی در افغانستان  است. بی ترید  انچه مسلم است اینکه بدخواهان ملت افغانستان در این مقطع زمان که نیروهای غربی  به تدریج از این کشور خار ج می شوند ، در صدد ایجاد جنگ داخلی ودو دستگی در این کشور هستند  وضروری است که علما ،  نخبگان  وخواص جامعه افغانستان نسبت این دسیسه ها هوشیار باشند . این هوشیاری در شرایطی نیازضروری جامعه افغانستان است که سفارت آمریکا و زلمای خلیلزاد فرستاده ویژه واشنگتن به افغانستان که در حملات طالبان و یا حملات هوایی ارتش علیه این گروه از نخستین کسانی است که واکنش نشان می‌دهد، در رابطه با این حمله و کشتار هدفمند کودکان و دانش آموزان هزاره در مرکز آموزشی «کوثر دانش»  کابل سکوت کرده است.

نکته سوم اینکه ، بسیاری از سیاسیون و کارشناسان افغانستان کاخ سفید را به همکاری با داعش متهم می‌کنند و حامد کرزی که 13 سال زعامت افغانستان را به عهده داشت این گروه تروریستی را "محصول و ابزار" آمریکا برای پیشبرد سیاست‌های کلانش در منطقه می‌داند. در واقع از زمانی که داعش با حمایت غربی‌ها در افغانستان ظهور کرد این گروه تروریستی بارها در حملات متعدد مراکز فرهنگی و آموزشی را هدف قرار داده است. حمله به مراسم گرامیداشت میلاد النبی(ص) در شهرکابل با 48 کشته،حمله به آموزشگاه مهدی موعود دشت برچی کابل با 48 کشته،حمله به خبرگزاری آوا و مرکز فرهنگی تبیان در کابل با 52 کشته ،حمله به مرکز آموزشی کوثر دانش در کابل با 41 کشته ،حمله به دانشگاه کابل با 22 کشته  از جمله اقدامات تروریستی در افغانستان محسوب می شود.

و نکته آخر اینکه  ،  اگر چه بخش عظیم درگیریها و ناامنی ها در افغانستان در سال های اخیر متوجه گروه طالبان است اما از منظر برخی کارشناسان سیاسی  ،گروه طالبان در حوادث دیروز کابل  که یک منطقه شیعه نشین است ،  نقشی نداشته است و ضمن محکومیت این حادثه ، داعش را مسئول شنبه خونین کابل معرفی کرده اند. به اعتقاد این کارشناسان،  گروه طالبان اصلاً اکنون نیازی به این حملات ندارد و سعی دارد خود را از چنین خشونت‌هایی دور و مبرا کند،  چرا که آن‌ها بیش از همه در 20 سال گذشته، خود را برای رسیدن به قدرت سیاسی در افغانستان نزدیک می‌بینند و این معقولیت را دارند که برای حضور و شرکت در قدرت به محبوبیت و مشروعیت مردمی نیاز دارند.

در مجموع باید گفت ، به اعتقاد بسیاری از کارشناسان پس از شکست داعش در شامات ،شبه قاره هند از جمله کشور افغانستان وپاکستان بهترین گزینه برای انتقال نیروهای باقی مانده داعش محسوب می شود .اگرچه داعش در این منطقه پایگاه اجتماعی ندارد ، اما  وسعت جغرافیا، مواد مخدر ، افراط گرایی،فقر ودر نهایت نزدیکی به چین ، روسیه و ایران کشورهایی که دولت امریکا به نوعی با انها  سر ستیز دارد ، باعث شده تا دولتمردان امریکا نیروهای داعشی رابرای اهداف و امیال سیاسی خود به این منطقه کسیل نمایند .به تعبیر دیگر ، داعش که به اعتراف مقامات پیشین امریکا مخلوق دولتمردان  این کشور است ، درواقع در حال حاضر کارگزار جدید امریکا و بازیگران غربی در منطقه است . به بیان دیگر اگر چه گروهای افغانستانی ، تاکنون بر سر تقسیم قدرت به یک اجماع نهایی نرسیدند، ولی انچه مسلم است اینکه ،درنهایت اقوام ، گروهها واحزاب سیاسی افغانستان متناسب با وزن سیاسی خود در قدرت اینده افغانستان نقش خواهند داشت ، اما پر واضح است با خروج نظامیان امریکا از افغانستان ،  البته هرچند تردیدهایی درباره ان مطرح است ،  مقامات کاخ سفید همچنان همچنان به  دنبال ادامه دخالتهای خود در این کشور  مظلوم است ، و به همین دلیل داعش بهترین گزینه برای امیال واهداف کاخ سفید در افغانستان محسوب می شود .ایجاد ناامنی ها ، اقدامات تروریستی و هراس افکنی  ، دامن زدن به اختلاف های قومیتی، اقدامت ایزائی درمرزها افغانستان با همسایگان این کشور  و مسایلی از این دست از جمله اقدامات احتمالی داعش در روز ها و ماههای آینده افغانستان است .البته این مدل رفتاری داعش در افغانستان می تواند سبب شود باردیگر برخی حامیان امریکایی ها درافغانستان به ضرورت ادامه حضور نیروهای غربی دراین کشور  دامن بزند . به هر تقدیر در این مقطع زمانی که مذاکرات بین الافغانی ادامه دارد  و همزمان خروج تدریجی نظامیان امریکایی از افغانستان اغاز شده است .اتحاد و هوشیاری  مردم افغانستان در کنار مواضع اصولی علما و خواص این کشور برای مقابله با تهدیدهای احتمالی و عبور از شرایط کنونی افغانستان  یک ضروت محسوب می شود.