نقش بندر چابهار در تجارت متقابل هند و آسیای مرکزی

موقعیت جغرافیایی برخی از شهرها در کشورهای مختلف، نقش و اهمیت این شهرها را مضاعف، و به این دسته از شهرها موقعیت استراتژیک اعطا کرده است.

در میان شهرهای مختلف ایران، چابهار با قرار گرفتن در حاشیه دریای عمان و نزدیکی به خلیج فارس، از موقعیت ویژه ای برخوردار شده است.

به همین دلیل است که بسیاری از کشورهای منطقه از این شهر به عنوان یک شهر مهم و حساس در منطقه یاد می کنند. در حقیقت، بندر چابهار در جنوب شرقی ایران واقع شده و به دلیل برخورداری از موقعیت راهبردی و نزدیک‌ترین راه دسترسی کشورهای محصور در خشکی همچون افغانستان، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان به آب های گرم و آزاد بین المللی، از اهمیت فراوانی برای این کشورها و همچنین هند برخوردار است.

در ارتباط با اهمیت بندر چابهار، "پیرمحمد ملازهی" کارشناس برجسته مسائل شبه قاره ، در مصاحبه با شبکه بازار گفت:  

"هند، به یک شریک منطقه ای قدرتمند در منطقه نیاز دارد و جمهوری اسلامی ایران شریک مورد نظر رهبران هند است".

این کارشناس و صاحبنظر مسائل شبه قاره همچنین اعلام کرد: 

"رهبران هند نگاه بلندمدتی به مسیرهای ارتباطی کشورهای منطقه دارند. به همین دلیل، دهلی نو امیدوار است تا بندر چابهار را به بندر مهمی تبدیل کند تا کل صادرات و واردات افغانستان و آسیای مرکزی از طریق این بندر استراتژیک انجام شود".

در حقیقت ، بندر چابهار ایران برای هند و جمهوری های آسیای مرکزی و قفقاز فرصت های مناسبی جهت برقراری ارتباطات متقابل و همچنین شکوفایی اقتصادی را فراهم می کند.

به دلیل اهمیت بندر چابهار، بسیاری از سیاستمداران منطقه به توصیف واقعی این بندر اقدام کرده اند. در این زمینه، "رام نات کوویند" رئیس جمهوری هند، بندر چابهار ایران را سکوی اوج گیری روابط تجاری هند با آسیای مرکزی توصیف کرده است.

رئیس جمهوری هند درجریان سفر سه روزه به عشق اباد و دیدار با مقام های دولت ترکمنستان از جمله رئیس جمهوری منتخب مردم این کشور، بر اهمیت بندر چابهار در بهبود و افزایش روابط تجاری هند با کشورهای آسیای مرکزی و بالعکس تاکید کرده است. در پایان سفر سه روزه سفر رئیس جمهوری هند به ترکمنستان - که روز یکشنبه خاتمه یافت – طرفین چهار توافقنامه همکاری امضا کردند. در این توافقنامه ها، طرفین بر اهمیت "کریدور بین المللی حمل و نقل و ترانزیت شمال - جنوب" و "توافقنامه حمل و نقل بین المللی و کریدور ترانزیت عشق آباد" تاکید کردند.

پیش از آن که رهبران و سیاستمداران حاکم بر کشورهای منطقه، موقعیت و اهمیت بندر چابهار ایران را توصیف کنند، مقام های تهران با اجرای طرح های عمرانی و زیرساخت های ضروری، نقش و موقعیت این بندر استراتژیک را به میزان چشمگیری تقویت کردند.

در واقع، مقام های ایران در دو دهه گذشته از طریق سرمایه گذاری، بر موقعیت و نقش استراتژیک شهر بندری چابهار افزودند و زمینه های مبادله کالاهای ضروری  را در این بندر فراهم کردند.

موقعیت و اهمیت یک شهر بندری یا یک منطقه آزاد، اساسا" به سرمایه گذاری هایی وابسته است که در سالیان طولانی در این شهرها اجرایی شده اند. در این میان، بندر چابهار علاوه بر سرمایه گذاری های زیاد ایران در این شهر بندری در جریان چهار برنامه پنج ساله، سرمایه گذاری های خارجی زیادی نیز جذب کرده است. همین امر موجب شده است که تهران زمینه های رشد و توسعه این شهر بندری و ایجاد ظرفیت های لازم برای ترانزیت کالا میان هند و جمهوری های آسیای مرکزی و قفقاز و بالعکس را فراهم کند.

در یک جمعبندی کلی از موقعیت بندر چابهار میان هند و آسیای مرکزی، باید گفت: بندر چابهار که در ابتدای راه خود از شرایط مناسبی برای تزرانزیت کالا و خدمات برخوردار است، بدون شک در آینده از موقعیت قدرتمندتری برخوردار خواهد شد و خدمات هر چه بیشتری به کشورهای منطقه و جهان ارائه خواهد کرد.