تشکیل دولت فراگیر، موضع راهبردی ایران در قبال افغانستان
-
تشکیل دولت فراگیر، موضع راهبردی ایران در قبال افغانستان
یکسال پس از حکومت دوباره طالبان بر افغانستان،تشکیل دولت فراگیر در این کشور به مطالبه ای بین‌المللی از طالبان تبدیل شده است.
گروه طالبان که در اوت سال 2021 قدرت را مجددا در افغانستان برعهده گرفت،وعده داده بود که در تشکیل حکومت همه ظرفیت های ملی را مورد توجه قرار دهد.
با گذشت یکسال از شکل گیری دولت طالبان اما نشانه ای از تمایل این گروه به بهره گیری از توانمندی و پتانسیل اقوام مختلف در افغانستان در تشکیل حکومتی فراگیر در این کشور دیده نمی شود.
ایران که درچند دهه گذشته در مواجهه افغانستان با جنگ داخلی و اشغال خارجی همواره بر لزوم تامین منافع مردم این کشور تاکید کرده است ،با شروع بکار دولت طالبان در افغانستان ،تشکیل حکومت فراگیر با مشارکت همه اقوام را تنها راه خروج این کشور از بحران های سیاسی، اقتصادی و امنیتی معرفی کرد.
از نظر جمهوری اسلامی ایران،جامعه افغانستان که دارای ساختاری متنوع به لحاظ قومی و مذهبی است باید برای ایجاد حکومت از همه ظرفیت های موجود استفاده کند و هر گونه رویکرد قوم گرایانه در این عرصه ،بر خلاف منافع و امنیت ملی این کشور است که می تواند خود به بحران زایی در افغانستان دامن بزند.
تجربه یکساله اخیر طالبان در اصرار بر بکارگیری یک تفکر خاص دراداره امور افغانستان مبتنی بر رویکردی قوم گرایانه ، موجب افزایش بحران در بخش های مختلف در این کشور شده است که ضرورت دارد مقامات ارشد این گروه در این خصوص تجدید نظر کنند.
این در حالی است که ایران از آغاز بکار فعالیت دولت طالبان در نشست های دو یا چند جانبه با مقامات این گروه بارها لزوم تشکیل حکومت فراگیر را گوشزد کرده است و انرا تنها رهیافت موجود برای عبور افغانستان از مرحله پرچالش و حساس کنونی دانسته است.
ایران که در سیاست دائمی خود در قبال افغانستان،مساله برقراری ثبات و آرامش و مشارکت همه اقوام در فرآیند دولت -ملت سازی را در اولویت قرار داده است، 27 اکتبر 2021 میزبان دومین نشست کشورهای همسایه افغانستان برای کمک به برقراری امنیت و ثبات در این کشور بود.
در بیانیه یازده ماده ای نشست کشورهای همسایه افغانستان در تهران، شرکت کنندگان شکل گیری یک ساختار سیاسی فراگیر با مشارکت همه اقوام را تنها راه‌حل مسائل افغانستان دانستند.
درخواست از جامعه بین‌المللی به منظور ارائه کمک‌های بشردوستانه فوری‌تر از جمله غذا، دارو، تجهیزات زمستانی و غیره برای جلوگیری از بحران انسانی و موج پناهجویان در افغانستان و جلوگیری از شوک جدید به کشورهای همسایه و جامعه بین‌المللی و همچنین در خواست از طرف‌های افغان در راستای اجرای سیاستهای داخلی و خارجی متواضعانه و محتاطانه از دیگر مفاد بیانیه نشست کشورهای همسایه این کشور در تهران بود.
موضع پرتکرار جامعه جهانی به خصوص کشورهای غربی درباره لزوم تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان با حضور همه گروه های قومی در شرایطی در ماه های اخیر برجسته شده است که جمهوری اسلامی ایران از همان هفته های نخست به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان،ایجاد حکومت فراگیر را به عنوان سیاست موثر بین المللی برای کمک به کاهش بحران و برقراری ثبات در این کشور معرفی کرده بود که در حال حاضر کشورهای مختلف نیز به چنین موضعی روی اورده اند.
