نگاهی به سومین نشست کارگروه امنیت دریایی آیونز در ایران

نشست کارگروه امنیت دریایی اجلاس فرماندهان نیروهای دریایی کشورهای حاشیه اقیانوس هند (آیونز) در تهران برگزار شد.

نمایندگان نیروهای دریایی کشورهای هند، پاکستان، تایلند، بنگلادش و پادشاهی عمان در این نشست حضور داشتند.

دریادار "امیر بلوچ"  معاون هماهنگ‌کننده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران روز جمعه در سومین نشست کارگروه امنیت دریایی آیونز،  تامین امنیت در اقیانوس هند را مهم‌ترین مسئله این گردهمایی عنوان کرد و گفت: لازمه انجام فعالیت اقتصادی در گرو داشتن امنیت است.

در دهه های اخیر منطقه گرایی جهت بهره برداری از ظرفیت کشورهای عضو برای دستیابی به اهداف و منافع مشترک از جمله منافع اقتصادی ، از اهمیت بسزایی برخوردار شده است. بگونه ای که در مناطق مختلف جهان شاهد ظهور سازمان ها و نهادهای مختلف منطقه ای هستیم. در همین ارتباط، ابعاد گوناگون اهمیت منطقه اقیانوس هند سبب شده است، تا تامین امنیت این منطقه در دستور کار دولت های ساحلی نظیر جمهوری اسلامی ایران قرار گیرد و در نتیجه نهادهایی جهت امنیت سازی منطقه ای ایجاد گردد.

ایونز از جمله نهادهایی است که در راستای تامین امنیت دریایی در منطقه اقیانوس هند شکل گرفته است . اجلاس آیونز در سال ۲۰۰۸ به‌منظور دستیابی به امنیت دریایی در محدوده اقیانوس هند با حضور فرماندهان نیروی دریایی کشورهای حاشیه اقیانوس هند آغاز به کار کرد. نقش این منطقه ژئوپلیتیک در تأمین انرژی، وجود تنگه های پرتردد، بازار مصرفی انبوه و وجود قدرت هایی با رشد اقتصادی بالا ، نشان دهنده اهمیت و جایگاه اقیانوس هند و کشورهای حاشیه آن در جهان است. همچنین قلمرو این اقیانوس پهناور که از مهمترین مناطق ژئواستراتژیک جهان محسوب می شود به سبب عوامل مختلف،  نوعی پیوستگی و وابستگی متقابل امنیتی  بین کشورها و بازیگران منطقه ایجاد کرده است.

جمهوری اسلامی ایران نیز با درک ضرورت گسترش همکاری های امنیتی ، سیاسی و افتصادی با اتحادیه ها، مجامع و گروه های منطقه ای و بین المللی، عضویت و یا حضور فعالانه در این تشکل ها را به عنوان رویکردی مثبت در نظر گرفته و سعی در تقویت اهداف مورد نظر این همگرایی ها داشته است. در همین راستا ، ایران توانست در سال 2018 ریاست اجلاس آیونز و ریاست کار گروه امنیت دریایی این اجلاس را به عهده بگیرد. کارگروه امنیت دریایی آیونز تا آن زمان اقدام عملی موثری انجام نداده بود اما زمانی که ارتش ایران ریاست این کارگروه را به عهده گرفت موفق شد در بهمن 1397 شمسی رضایت اعضای کارگروه را برای برگزاری رزمایش با محوریت مقابله با دزدی دریایی به دست آورد.

بدیهی است دسترسی مستقیم به آب‌های آزاد برای کشورهای ساحلی اقیانوس هند فرصتی بزرگ برای پیشرفت محسوب می‌شود که بهره‌برداری صحیح از آن متضمن منافع اقتصادی این کشورها خواهد بود و این مهم در سایه وجود امنیت پایدار و همه‌جانبه رقم خواهد خورد. بنابراین، اجلاس آیونز نیز که اقدامی داوطلبانه جهت افزایش همکاری‌های دریایی بین نیروهای دریایی کشورهای ساحلی اقیانوس هند است،  می تواند نقشی مهم برای ایجاد درک مشترک و راهکارهای چند جانبه برای برقراری امنیت دریایی و حفظ منافع کشورهای عضو ایفا کند.

معاون هماهنگ‌کننده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز در سومین نشست کارگروه امنیت دریایی آیونزبا اشاره به اینکه بین میزان تولید ناخالص ملی کشورها و امنیت رابطه مستقیم وجود دارد گفت ، با به اشتراک گذاشتن توانمندی‌ها می‌توانیم امنیت و آرامش خاطر را نه‌ تنها برای ناوگان‌های تجاری کشورهای خود بلکه برای تمامی جهانیان به ارمغان آوریم.