روز جهانی حقوق بشر؛ نگاهی به رویکرد ها و رفتارهای دوگانه غرب
روز 10 دسامبر از سوی سازمان ملل متحد به عنوان روز جهانی حقوق بشر نام گذاری شده است. مساله حقوق بشر از اهمیت ویژه ای در سازمان ملل برخوردار بوده و یکی از اصلی ترین اسناد آن نیز اعلامیه جهانی حقوق بشر است که در سال۱۹۴۸ در مجمع عمومی سازمان ملل به تصویب رسیدهاست.
در این سند جهانی، بر حقوق مسلم هر فرد، صرف نظر از نژاد، رنگ، مذهب، جنسیت، زبان، عقاید سیاسی یا هر عقیده دیگر، ریشههای ملی و اجتماعی، موقعیت اقتصادی و یا هر آنچه که انسانها را از هم تفکیک میکند، تاکید شده است.
این اعلامیه شامل ۳۰ ماده است که به توضیح دیدگاه سازمان ملل متحد در مورد حقوق همه انسان ها میپردازد. مفاد این اعلامیه حقوق بنیادی مدنی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، و اجتماعیای را که تمامی انسانها در هر کشوری باید از آن برخوردار باشند را مشخص کردهاست. منشور بینالمللی حقوق بشر از اعلامیه جهانی حقوق بشر، میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی و دو پروتکل انتخابی آن تشکیل شدهاست. در سال ۱۹۶۶ مجمع عمومی دو میثاق یادشده را به تصویب رساند. در سال ۱۹۷۶ هنگامی که منشور بینالمللی حقوق بشر توسط تعداد کافی از ملتها مورد تأیید قرار گرفت، به حقوق بینالملل تبدیل شد.
با این که مفهوم حقوق بشر امری پذیرفته شده در سطح جهانی و در جامعه بین المللی است، اما نگاهی به رویکردها، مواضع و اقدامات غرب به سرکردگی آمریکا نشان می دهد که غربی ها تعریف خاص و محدود خود را از این مفهوم بنیادی داشته و به اصطلاح با متر و معیار خاص خود به بررسی و موضع گیری درباره وضعیت حقوق بشر در دیگر کشورها به ویژه کشورهای مخالف سلطه غرب می پردازند. در حالی که در نقاط مختلف جهان و در کشورهای مختلف و نیز در ادیان جهانی مساله حقوق بشر دارای ابعاد مختلف و متفاوتی است و اینکه غرب براساس تعریف خاص خود از حقوق بشر به قضاوت در این زمینه در دیگر کشورها بنشیند اقدامی نادرست است. «ایلهان عمر»نماینده مسلمان و دموکرات کنگره آمریکا می گوید: ادعاهای واشنگتن درخصوص نقض حقوق بشر در سراسر جهان بسیار «ریاکارانه» است.
ضمن اینکه غربی ها به خصوص آمریکا خود را مصون از بررسی وضعیت حقوق بشر دانسته و به همین دلیل هیچ اعتنایی به گزارش ها، بیانیه ها و قطعنامه های نهادهای حقوق بشری مانند شورای حقوق بشر سازمان ملل در باره وضعیت حقوق بشر در ایالات متحده ندارند. در حالی که نگاهی به وضعیت حقوق بشر در داخل آمریکا به ویژه تداوم برخوردهای تبعیض آمیز با رنگین پوستان و خشونت بی حد پلیس آمریکا علیه آنها و نیز کارنامه سیاه واشنگتن در خارج از آمریکا با عملیات نظامی و حملات و جنایات جنگی در بسیاری از کشورها مانند ویتنام، افغانستان، عراق و سوریه و ایجاد زندان ها و برخورد های ضد انسانی و شکنجه متهمان نشانگر ادعای دروغ واشنگتن در زمینه طرفداری از حقوق بشراست. «آندرانیک میگرانیان» کارشناس سیاسی می گوید: آمریکا بیش از بسیاری از کشورهای جهان حقوق بشر را نقض می کند.
در دیگر کشورهای غربی مانند کشورهای اروپایی نیز که از مدعیان حقوق بشر هستند، نیز وضعیت نامطلوبی در این زمینه وجود دارد. در این کشورها مانند فرانسه و آلمان تبعیض و خشونت علیه رنگین پوستان و مهاجران و پناهجویان، گسترش تبعیض و خشونت علیه مسلمانان که اغلب آنها از مهاجران و پناهجویان هستند، شرایط سخت و نامناسب کارگران، تبعیضهای جنسیتی و قومی در حوزههای گوناگون بهویژه اشتغال و آموزش وجود دارد. ضمن اینکه شهروندان این کشورها به ویژه کودکان و زنان نیز وضعیت مناسبی ندارند. یونیسف فرانسه نسبت به حقوق کودکان در این کشور هشدار داده وگزارش «نگرانکننده»ای از وضعیت کودکان در مواجهه با فقر، محرومیت از تحصیل، مشکلات مرتبط به سلامت روان و خشونت منتشر کرده است. بر پایه این گزارش بیش از یک کودک از هر ۵ کودک در فرانسه زیر خط فقر زندگی میکند و ۴۲ هزار کودک نیز بیخانمان هستند. وضعیت خشونت علیه زنان در این کشور مدعی آزادی و حقوق بشر نیز تاسف بار است. طبق آمار وزرات کشور فرانسه در سال 2021 شمار زنانی که توسط همسران خود به قتل رسیدهاند، با 20 درصد افزایش به 122 نفر رسیده است.همه این موارد در کنار موارد بی شمار دیگر نشان می دهد که به رغم شعارهای غربی ها اما در عمل آنها عملکرد نامطلوبی در زمینه حقوق بشر به ویژه حقوق وآزادی اساسی داشته اند.