طالبان در صورت احساس فشار، در برابر خواسته های جامعه جهانی انعطاف نشان خواهند داد
کارشناس سیاسی افغان گفت: در صورتی که کشورهای منطقه و جهان به طالبان اعلام کنند که مشروعیت شان در گرو اجرای توافقنامه دوحه است امکان انعطاف از سوی طالبان وجود دارد.
داکتر محمد قاسم عرفانی در گفت و گو با برنامه انعکاس رادیو دری اظهار داشت: یکی از بندهای توافقنامه دوحه ایجاد حکومت مشارکتی در افغانستان است که طالبان در صورت فشار حاضر به قبول آن خواهند شد اما اگر طالبان بتوانند مشروعیت بین المللی کسب کنند، روابط قابل قبول با کشورها برقرار نمایند، از انسداد سیاسی خارج شوند و از بحران اقتصادی بیرون بیایند، چندان تمایل ندارند که چهره های حکومت قبلی و حتی چهره هایی را بپذیرند که در آن حکومت نبوده اند و جزء طالبان هم نیستند. اولویت برای آنان این است که خودشان تمام ساختار را مدیریت کنند و شریکی را نپذیرند.
وی افزود: اما اگر طالبان این توانایی را پیدا نکنند و همچنان از سوی بازیگران منطقه و جهان با فشار روبرو باشند ادامه این روند برای آنان دشوار است و اکنون هم طیف هایی در داخل آن ها تمایل به انعطاف دارند.
این کارشناس سیاسی با اشاره به سفرهای اخیر حامد کرزی رئیس جمهوری اسبق افغانستان به آلمان، امارات و ترکیه عنوان کرد: به نظر می رسد حامد کرزی و سران برخی از کشورهای منطقه و جهان به دنبال آن هستند که برای خروج افغانستان از وضعیت کنونی برنامه هایی را روی دست بگیرند.
عرفانی گفت: یکی از شاخص های چنین برنامه هایی هم این است که نظرات چهره های سیاسی و با نفوذ و یا نمایندگان اقوام که در خارج از افغانستان بسر می برند شنیده شود و احتمالا تلاش آقای کرزی هم برای زمینه سازی جهت ایجاد حکومت فراگیر در افغانستان است.
وی یاد آور شد: از سوی دیگر طالبان همچنان از توافقنامه خود با امریکایی ها در دوحه قطر سخن می گویند و از امریکا می خواهند که به آن توافقنامه احترام بگذارد در حالیکه یکی از بندهای توافقنامه دوحه در مورد حکومت فراگیر در افغانستان است، حکومتی که چهره هایی از حکومت جمهوری هم در آن نقش داشته باشند. اما سال گذشته شرایطی به وجود آمد که بدون اینکه زمینه ای برای اجرای توافقنامه دوحه فراهم شود طالبان با قدرت نظامی کابل را به تصرف خود درآوردند و استدلالشان هم این بوده که در مبارزه مسلحانه پیروز شده اند و جایگاهی برای نیروهایی که در دولت قبلی حضور داشته اند قائل نیستند.
این کارشناس سیاسی در مورد نوع رابطه امریکا با طالبان هم گفت: عملکرد امریکایی ها پس از خروج نیروهایشان از افغانستان پیچیده و مبهم است، از یکسو از ارزش های حقوق بشری سخن به میان می آورند و طالبان را متهم می کنند که این ارزش ها را رعایت نمی کنند و از سوی دیگر به نظر می رسد که روابط پنهانی با آن ها دارند، کمک های جامعه جهانی هرچند ظاهرا در اختیار طالبان قرار نمی گیرد اما آن ها از این کمک ها نفع می برند که در این قضیه امریکایی ها نقش دارند.
وی بیان داشت: نشانه هایی وجود دارد که امریکایی ها توافق های پنهانی هم با طالبان دارند اما در ظاهر اعلام می کنند که طالبان باید توافقنامه دوحه را عملی کنند در غیر اینصورت آن ها را به رسمیت نمی شناسند و از متحدین خود هم می خواهند که آن ها را به رسمیت نشناسند. از سوی دیگر به نظر می رسد که اگر منافع امریکا توسط طالبان تامین شود حکومت مشارکتی و فراگیر، حقوق بشر و مسایلی از این قبیل اهمیت چندانی برای امریکا ندارد همانگونه که در ارتباط با برخی دیگر از متحدین خود در غرب آسیا به این مسایل چندان توجه نداشته است.
به گفته عرفانی بین کشورهای منطقه و امریکا تقابل وجود دارد و اگر مشخص شود که بازیگرانی مانند طالبان در یکی از این طرف ها قرار گرفته طبیعی است که طرف دیگر میانه مناسبی با طالبان نخواهد داشت.
