دلو 24, 1401 15:28 Asia/Kabul

کارشناس سیاسی تاجیکستانی تاکید کرد: کشورهای آسیای میانه و منطقه در قبال مسایل افغانستان و حکومت طالبان بیشتر به بهبود وضعیت مردم این کشور و واقعیت ها توجه دارند تا احساسات.

هاشم نیک ورز در گفت و گو با بخش خبر رادیو دری در رابطه با نشستی که با حضور تعدادی از سیاستمداران و دولتمردان سابق افغانستان در مجلس یادبود یکی از فرماندهان جبهه ضد طالبان در لندن برگزار شد، گفت: این نشست ها با توجه به واقعیت های موجود در افغانستان و منطقه به جایی نمی رسد.

وی با اشاره به اظهارات عبدالرشید دوستم رهبر جنبش ملی اسلامی افغانستان و معاون سابق اشرف غنی رئیس جمهوری سابق این کشور مبنی بر اینکه می خواهیم خون شهدا به زمین نماند و باید متحد شویم و برویم حتی اگر به قیمت کشته شدن در دوراهی حیرتان تمام شود، اظهار داشت: با توجه به سابقه و کارنامه این افراد، در حال حاضر سخنان آن ها هم چندان مورد توجه قرار نمی گیرد.

به گفته این کارشناس سیاسی این نشست در مراسم یاد بود فرمانده خیر محمد خیر خواه از فرماندهان جبهه ضد طالبان برگزار شد که چندی پیش به همراه همراهانش غافلگیر و توسط طالبان کشته شد، بسیاری از آگاهان و دلسوزان امور افغانستان معتقدند در چنین وضعیتی اقدام به چنین نشست ها و بیان چنین دیدگاههایی باعث دخالت بیشتر خارجی ها در افغانستان می شود، ضمن اینکه شخصیت هایی مانند عبدالرشید دوستم، عطا محمد نور و برخی دیگر که جلسه برگزار کرده اند و در گذشته هم جلساتی داشتند از جمله کسانی هستند که زیر سوال افکار عمومی مردم افغانستان قرار دارند.

نیک ورز عنوان کرد: مردم این سوال را دارند که این افراد چه در دوره حکومت قبلی که به دوره جمهوریت مسمی است و چه قبل از آن، چه کارنامه روشنی داشتند که اکنون بتوانند جلو جنگ و خونریزی را بگیرند یا به صلح و ثبات افغانستان کمک کنند و بسیاری معتقدند لشکرکشی غربی ها به افغانستان نیز بر اثر بازی های پشت پرده صورت گرفته و اکنون هم نگرانی هایی در این زمینه به وجود آمده است.

وی تصریح کرد: چند روز قبل مقامات ایرانی و روسی در نشست دبیران شوراهای امنیت کشورهای همسایه افغانستان تاکید کردند که حضور و نوع خروج نیروهای امریکایی از افغانستان برای این کشور مشکل آفرین بوده است.  به نظر می رسد نشست ها و اقدامات تعدادی از شخصیت ها و دولتمردان سابق افغانستان در خارج از این کشور هم چندان مثمر ثمر نباشد زیرا آن ها اختلاف دیدگاه های شدیدی باهم دارند و وابستگی های تعدادی از آن ها به جریان های خارج از افغانستان هویداست ضمن اینکه پیشینه آن ها نیز به گونه ای است که جامعه و افکار عمومی افغانستان با آن ها همراه نباشد.

این کارشناس سیاسی تاجیکستانی با اشاره به انتقاد عبدالرشید دوستم که خود از قوم ازبک است از دولت ازبکستان و برخی دیگر از کشورهای آسیای میانه به خاطر رابطه ای که با حکومت طالبان برقرار کرده اند، اظهار کرد: آقای دوستم از این قبیل صحبت ها زیاد داشته، چه زمانی که در داخل افغانستان حضور داشت و چه زمانی که در محاصره طالبان قرار گرفته بود و توانست فرار کند و به برخی کشورهای ترک زبان منطقه مانند ازبکستان، ترکمنستان، قزاقستان و ترکیه رفت و به شدت از مقامات آن کشورها انتقاد کرد و گفت در شرایط سخت به ما کمک نمی کنند.

وی همچنان خاطرنشان کرد: دولت ازبکستان از شرایط جاری در افغانستان به دنبال کسب فرصت برای خود است زیرا تعدادی از افراد وابسته به طالبان اهل برخی از کشورهای آسیای میانه از جمله ازبکستان و به ویژه وادی بحران خیز فرغانه هستند و دولت تاشکند تلاش دارد رابطه ای با طالبان برقرار کند تا از این طریق بتواند جنگجویان ازبک را تحت کنترل داشته باشد. حداقل کار هم این است که از طالبان تعهد بگیرد که آن ها به خاک ازبکستان تعرض نکنند.

به گفته نیک ورز دولت های ترکمنستان و قزاقستان هم با حکومت طالبان چنین ارتباطی برقرار کرده اند و هدف و خواسته شان مانند خواسته و هدف دولت ازبکستان است اما تاجیکستان موضع متفاوتی اتخاذ کرده و اگرچه برخی همکاری های اقتصادی با حکومت طالبان دارد از جمله در مساله تامین برق، اما از سیاست های طالبان به شدت انتقاد کرده و تا به حال ارتباط رسمی با طالبان برقرار نکرده است.

این کارشناس سیاسی اظهار کرد: با همه این ها به نظر می رسد که صحبت های عبدالرشید دوستم برخاسته از احساسات شخصی او است و انتقادات وی از سیاست های کشورهای آسیای میانه از جمله ازبکستان هم هیچ تاثیری در سیاست های این کشورها در قبال حکومت طالبان و افغانستان نخواهد داشت.

نیک ورز یاد آور شد حکومت های منطقه در دوره اول حکومت طالبان بیشتر احساسی عمل کردند و راه مخالفت با حکومت طالبان را در پیش گرفتند اما اکنون مساله متفاوت است و با توجه به تغییر شرایط امنیتی منطقه و باز شدن پای غرب به منطقه و آسیای میانه، کشورهای آسیای میانه، پسا شوروی و متحدان روسیه و جمهوری اسلامی ایران بیشتر به واقعیت های منطقه ای توجه دارند تا احساسات. آنان می خواهند با برقراری روابط با طالبان و انتقاد سازنده از آن ها به خاطر سیاست هایشان و نیز تاکید بر تشکیل دولت فراگیر در افغانستان مردم این کشور را از وضعیت اسفبار کنونی نجات دهند.

وی اضافه کرد: نظر تحلیلگران و افکار عمومی در منطقه این است که دوران اینگونه نشست ها و صحبت های تکراری گذشته و اگر این شخصیت ها می خواهند در تحولات افغانستان تاثیرگذار باشند باید صادقانه طرح ها و ایده های جدیدی پیشنهاد ارایه کنند که آن هم نباید حتما بر پایه جنگ استوار باشد بلکه باید بر تفاهم، صلح و سازندگی استوار باشد.

 

کلیدواژه