ازبکستان به خواست امریکا هواپیماهای دولت سابق افغانستان را به طالبان تحویل نمی دهد
کارشناس تاجیکستانی گفت: در مساله نگهداری هواپیماها و هلیکوپترهای ارتش دولت سابق افغانستان و تحویل ندادن آن ها به طالبان نگاه ازبکستان به خواست امریکایی ها است.
هاشم نیک ورز در گفت و گو با بخش خبر رادیو دری با اشاره به توافق ازبکستان و امریکا بر سر هواپیماها و هلیکوپترهای ارتش سابق افغانستان مبنی بر نگهداری آن ها و تحویل ندادن به طالبان که با اعتراض حکومت طالبان هم مواجه شده، اظهار کرد: امریکا سیاست فشار و نرمش را با طالبان دنبال می کند به گونه ای که از یک طرف فشارهای سیاسی و مالی بر طالبان وارد می کند و از طرف دیگر پشت پرده بازی هایش را با طالبان ادامه می دهد. ازبکستان تلاش کرده روابط و تعاملاتی با حکومت طالبان برقرار کند اما وابستگی هایش به امریکا را هم در نظر می گیرد.
وی افزود: طالبان زمانی در افغانستان بر سر قدرت آمدند که امریکا مجبور شده بود افغانستان را ترک کند، در حالی که می خواست به صورت طولانی مدت در این کشور بماند اما بر اثر مخالفت ها و مقاومت هایی که طالبان هم در آن دخیل بودند مجبور به ترک افغانستان شد بنابراین امریکایی ها به صورت کلی دل خوشی از طالبان ندارند اما به خاطر سیاست های کلان و استراتژی هایی که برای خود تعریف کرده اند روابطی با طالبان برقرار کرده اند.
به گفته این کارشناس سیاسی از طرف دیگر نبود ثبات در افغانستان در عرصه های مختلف و نبود یک تعریف مشخص از روابط با کشورهای دیگر در حکومت طالبان گاهی مشکلاتی را بین آنان و این کشورها ایجاد می کند که موضوع هواپیماها و هلیکوپترهای ارتش سابق افغانستان از جمله آن ها است.
نیک ورز در مورد اینکه طالبان اعلام کرده اند اگر ازبکستان هواپیماها و هلیکوپترها را بازنگرداند از ابزارهایی برای وادار کردن ازبکستان به این کار استفاده خواهد کرد، اظهار داشت: این گفته ها پشتوانه ای ندارد و تا زمانی که امریکایی ها تمکین طالبان را نبینند این مسایل وجود خواهد داشت، ازبکستان هم از نظر سیاسی و مالی وابستگی هایی به امریکا دارد که نمی تواند نادیده بگیرد.
وی یاد آور شد که از طرف دیگر طالبان قراردادهای خوبی با ازبکستان امضا کرده و روابط معتدلی هم بین آن ها برقرار شده چنانکه مدتی قبل نخست وزیر ازبکستان به کابل سفر کرد. در عین حال طالبان هر ازگاهی اقداماتی می کنند که خوشایند کشورهای منطقه از جمله ازبکستان نیست به عنوان مثال طالبان با وجود هشدارهای ازبکستان و برخی دیگر از کشورهای منطقه در مورد نوع استفاده از آب رود آمو، اقدام به ساخت کانال آبی قوش تپه کرد.
این کارشناس تاجیکستانی در مورد موضع روسیه در خصوص توافق امریکا و ازبکستان برای نگه داشتن هواپیماها و هلیکوپترهای ارتش سابق افغانستان در ازبکستان هم گفت: روسیه به خاطر منافعی که در آسیای میانه و افغانستان دارد با دقت تحولات را دنبال می کند اما این توافق در روابط کشورهای آسیای میانه و امریکا یک موضوع جزئی است.
نیک ورز یادآوری کرد: زمانی که امریکا به افغانستان لشکرکشی کرد، خطای محاسباتی روس ها این بود که اجازه دادند این کار انجام شود در حالی که اگر می خواستند، می توانستند مشکلاتی بر سر راه امریکا ایجاد کنند. اما از یک طرف توان کافی برای مقابله اساسی نداشتند و از طرف دیگر می خواستند پای امریکا را به یک جنگ فرسایشی طولانی مدت بکشانند تا ضربه های حیثیتی و اقتصادی به امریکا وارد شود که البته در بخش دوم موفق شدند و امریکایی ها در نهایت مجبور به خروج از افغانستان شدند.
وی اضافه کرد: در مسایل جزئی روسیه فقط نظارت می کند اما اگر بین کشورهای آسیای میانه و منطقه با امریکا توافقات کلانی شود روس ها حتما دخالت خواهند کرد.
