پوتین: ناتو ابزار اجرای سیاست خارجی آمریکا

با ادامه تنش و اختلافات بین روسیه و ناتو، "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهوری روسیه در انتقادی بی سابقه از این سازمان امنیتی غربی ، ناتو را ابزار سیاست خارجی آمریکا قلمداد کرد. از دیدگاه پوتین در این سازمان نظامی، کشورهای هم پیمان حضور ندارند، بلکه ناتو صرفا متشکل از کشورهایی وابسته به آمریکا است. کما اینکه وی معتقد است که مقاومت کشورهای عضو ناتو در مقابل فشارهای کشور قدرتمندی چون آمریکا به عنوان رهبر ناتو ، بسیار دشوار است.

موضع گیری پوتین در باره سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) نشان دهنده نگاه روسها به ماهیت ناتو است.در واقع مقامات ارشد روسیه بر این گمان هستند که با توجه به نفوذ فراگیر آمریکا بر ناتو و استفاده ابزاری از آن که عملا به عنوان آلت دست واشنگتن در پیشبرد اهداف سیاست خارجی آمریکا در آمده است ، چندان امیدی به آن نباید داشت.

مثال برجسته این مساله را می توان فشار فزاینده  "دونالد ترامپ" رئیس جمهوری آمریکا برای افزایش بودجه نظامی اعضای ناتو و نیز افزایش سهم آنها در هزینه های این سازمان دانست. مساله ای که عملا منجر به تسلیم اعضای اروپایی ناتو شده و حتی کشور قدرتمندی هم چون آلمان نیز به رغم مخالفت های داخلی ،در نهایت تسلیم خواسته ترامپ شد.

از سوی دیگر اقدامات و مواضع ناتو از جمله پذیرش مشارکت ناتو در ائتلاف بین المللی ضد داعش که این هم از خواسته های اصلی آمریکا بوده، نشان می دهد که واشنگتن قادراست در عمل خواسته های خود را به ناتو واعضای آن دیکته کند.هم چنین افزایش رویارویی ناتو با روسیه در شرق اروپا که این هم در راستای سیاست خارجی آمریکا برای مهار روسیه انجام می شود ، از دیگر مصادیق ماهیت ابزاری ناتو برای آمریکا است.

بدین ترتیب مقامات ارشد مسکو به این جمع بندی رسیده اند که برخورد با ناتو به مثابه یک سازمان نظامی مستقل و تلاش برای برقراری روابط متوازن و عامل با آن ، چندان واقع بینانه نخواهد بود . شاید بتوان این رویکرد جدید را گردشی بنیادین در رویکرد سنتی روسیه در قبال ناتو دانست. 

بعد از فروپاشی شوروی و ظهور روسیه به عنوان کشور جانشین آن ، روسها تلاش گسترده ای برای برقراری روابط حسنه با غرب انجام دادند که در زمینه دفاعی و امنیتی، این تلاش به صورت تشکیل شورای روسیه –ناتو تجلی پیدا کرد. این شورا در سال ۲۰۰۲ شکل گرفت و آخرین نشست رسمی این شورا نیز در ژوئن ۲۰۱۴ برگزار شد. از آن زمان تا سال 2016 گفتگو بین روسیه و ناتو به دلیل اختلاف دو طرف بر سر بحران اوکراین متوقف شد.برغم برگزاری دو نشست این شورا در سال 2016 ، اما نتیجه ای از آنها عاید مسکو و ناتو نشد .

اکنون با اظهارات پوتین می توان گفت که ظاهرا روسها به این دلیل در باره ثمر بخش بودن مذاکرات روسیه و ناتو ناامید هستند که اساسا ، این سازمان نظامی را فاقد استقلال عمل می دانند.از سوی دیگر روسیه اکنون خود را با رویکرد خصمانه غرب دردو جنبه نظامی ، امنیتی و اقتصادی ،تجاری مواجه می بیند.اما آنچه اکنون برای مسکو از اهمیت بیشتری برخوردار است ، افزایش آشکار اقدامات ناتو در جوار مرزهای غربی این کشوراست که آشکارا خصلتی تحریک کننده دارد واز نگاه کرملین با هدف "دربرگیری" روسیه صورت می گیرد.

رویکرد خصمانه ناتو با افزایش استقرار نظامیان خود در شرق اروپا و ادامه تلاش آن برای پیشروی به سوی شرق باعث شده تا روسیه در دکترین امنیت ملی خود ، ناتو را به عنوان یک تهدید امنیت ملی روسیه تلقی کند. مقامات مسکو به این نتیجه رسیده اند که دشمنی و خصومت غربی ها علیه روسیه نه پدیده ای زود گذر بلکه بمثابه رویکردی مستمر وپایدار از جانب ناتو وآمریکا علیه روسیه دنبال می شود.

آخرین نمود این رویکرد خصمانه، برگزاری رزمایش هشت کشور ناتو در جوار مرزهای غربی روسیه است که از 3 ژوئن به منظور واکنش سریع و جمعی به تهدیدات احتمالی، در خاک لتونی در نزدیکی مرز روسیه آغاز شده است.