تالاب بین المللی شادگان(ایران)

تالاب بین المللی شادگان در موقعیت جغرافیایی N3029 E4845  در جنوب غربی ایران در جنوب شهر شادگان در ولایت خوزستان واقع شده‌ است.

در همایش تالاب‌های جهان در رامسر، تصمیم گرفته شد که سه تالاب شادگان، خورموسی و خور الامیه با عنوان تالاب شادگان شناخته شود.

مشخصات پهناوری: حدود ۴۰۰ هزار هکتار

پناهگاه حیات وحش: 327765 هکتار

محل: واقع در جنوب غربی ایران و جنوب جلگه خوزستان حد فاصل شهرستان های شادگان، آبادان، ماهشهر از 48 درجه و 17 دقیقه تا 48 درجه و 50 دقیقه و 30 درجه و17 دقیقه تا 30 درجه و 58 دقیقه

را ه های دسترسی: اتوبان اهواز به آبادان در ضلع غربی تالاب و پناهگاه حیات وحش شادگان از محل سه راه دارخوین تا ابتدای ورودی شهر شادگان و از سه راه دارخوین تا ابتدای ورودی شهر آبادان- جاده آسفالته آبادان - ماهشهر که از وسط تالاب و پناهگاه عبور می کند.

آب وارده از رودخانه جراحی به این تالاب: سالانه حدود ۹۰۰ میلیون متر مکعب

شماره ثبت در فهرست تالاب‌های بین المللی کنوانسیون رامسر (تاریخ ۲۳/۶/۱۹۷۵) به شماره ثبت ۲۱R۰۰۶.

گونه‌های زیستی: تاکنون ۱۵۲ گونه پرنده و40 گونه پستاندار بوده که مهم‌ترین آنها دلفین بینی بطری با نام علمی tursiops truncatus  است که حرکات نمایشی زیبا و بسیار دیدنی دارد.

این حیوان در دهانه خلیج فارس و خور موسی به راحتی قابل مشاهده است مهم‌ترین پستانداران تالاب بین المللی شادگان عبارت‌اند از:

1- گراز: با نام محلی خنزیر، ونام علمی sus scrofa

2- گربه جنگلی با نام محلی بزون و نام علمی felis chaus

3- شنگ بانام محلی چلیب المای و نام علمی lutra lutra

4- گرگ بانام محلی ذئب و نام علمی canis lupus 

5- دلفین با نام محلی دلفین و نام علمی tursiops truncatus

شغال، روباه معمولی، تشی، خرگوش، خوتکا، اردک سر سبز، حاجی لک لک، اردک سیاه کاکل و انواع اردک، دراج، گیلانشاه، آبچلیک، بوتیمار، اکراس آفریقایی، اگرت کوچک، حواصیل خاکستری، صدف خوار، چوب پا، نوک خنجری، خروس کولی، خروس کولی دم سفید، گیلانشاه دم سیاه، پرستوی دریایی معمولی، کاکایی سر سیاه، کاکایی صورتی، چک چک پشت سفید، تیر مار، یله مار و افعی سوسن هم در تالاب و حاشیه آن زیست می کنند.

این تالاب زیستگاه مناسبی برای بسیاری از پرندگان بومی و مهاجر در خطر تهدید نظیر اردک مرمری (که 30 تا 60 درصد جمعیت جهانی آن بصورت دائم در این تالاب حضور دارند)، پلیکان پا خاکستری، حواصیل بزرگ، حواصیل زرد، حواصیل هندی، بوتیمار کوچک، اردک سر سیاه، اردک بلوطی، عقاب دریایی دم سفید و عقاب شاهی محسوب می شود.

 گونه های مهم گیاهی منطقه عبارتند از: اویار سلام، لویی، نیلوفر آبی، جگن و علف شور.

 گیاهی است یک ساله از خانواده جگنیان که بیشتر در کشتزارهای آبی به‌ویژه در شالیزارها یافت می‌شود. ارتفاع گیاه به ۷۰ سانتی متر می‌رسد. ساقه اویارسلام مقطع سه‌گوش شکل دارد و کلفتی آن نزدیک به ۴ میلیمتر است . میوه اویارسلام گندمه  بیضی‌شکل و به رنگ قهوه‌ای است. اویارسلام به جنس اویارسلام ارغوانی cyperus rotundus و اویارسلام زرد cyperus esculanthus اویارسلام از خانواده cyperaceae هستند.

لویی گیاه فریبندۀ تالاب است. چند ساله و علفی و زیستگاه طبیعی آن مرداب ها، برکه ها و باتلاق های مناطق معتدل است. معمولا عمق آب نباید بیش از 80 سانتیمتر باشد. سرعت رشد این گیاه سریع است و ارتفاع آن غالبا به 3 متر می رسد.

برگ های این گیاه متناوب بوده، باریک و دراز هستند و پهنای آن ها 4-2 سانتیمتر است. از قاعده ساقه خارج می شوند و به طور عمودی تا راس ساقه بالا می روند.

شکوفایی گل های این گیاه بین خرداد تا تیر است. این گل ها تک جنسی هستند. گل های نر زرد رنگ است و گل های ماده، قهوه ای. گرده افشانی توسط باد صورت می گیرد.

پس از دوران گلدهی، گل های نر فرو ریخته و می افتند و تنها یک محور برهنه نازک از آن باقی می ماند، اما گل های ماده رشد کرده و ضخیم می شوند و در وقت رسیدن میوه ها به شکل یک چماق یا گرز استوانه ای در می آید و به همین علت آن را گرز نیز می نامند.

دانه های این گیاه را کرک هایی پوشانیده که شبیه پنبه می باشند و باعث می شود که دانه ها پس از رها شدن به همراه باد به آسانی به اطراف پراکنده شود.

تالاب شادگان (با مساحت 537700 هکتار) یک سیستم زیست محیطی وسیع متشکل از تالابهای شیرین و شور، به علاوه خلیج جزر و مدی خور موسی و جزایر آن است. تالاب در پایین دست حوضه رودخانه جراحی بین شهرهای شادگان، آبادان و ماهشهر در استان خوزستان قرار داشته و در سمت پائین دست، به خلیج فارس می پیوندد. تالاب شادگان بزرگترین رامسر سایت ایران بوده که در سال 1975 (1354) به ثبت رسیده  و به عنوان یک تالاب مهم بین المللی شناخته شده، از تنوع زیستی غنی ای برخوردار می باشد.

در مطالعات سال 1381 ،17 جامعه اصلی گیاهی متشکل از 110 گونه گیاهی در محدوده تالاب (شامل جزایر خور موسی)  شناسایی شده اند.

همچنین این تالاب به دلیل تنوع جانوری اش از نظر بین المللی بسیار معروف و با اهمیت است و تا کنون حدود 311 گونه جانوری در حاشیه این تالاب شناسائی شده است.

از ویژگیهای مهم و بی نظیر تالاب شادگان می توان به مقیاس بزرگ، طبیعی بودن، تنوع زیستگاهی، و نقشی که در تامین معاش ساکنین محلی ایفا می نماید اشاره نمود.

سه شهر بزرگ شادگان، آبادان و ماهشهر در حاشیه این تالاب قرار گرفته و تعدادی روستا نیز در مجاورت آن قرار دارند و دو روستا نیز در داخل این تالاب قرار گرفته اند.

جمعیت شهر شادگان و روستاهای اطراف از نظر تاریخی برای تامین معاش وابسته به تالاب هستند. بخش عمده جمعیت این شهرها و روستاها عرب هستند که به کشت محصولات کشاورزی و خرما و دامداری به عنوان منابع اصلی اشتغال و تامین درآمد می پردازند.

دامداری (گاومیش)، ماهیگیری، شکار پرنده، نی بری  و برداشت علوفه منافعی هستند که از این تالاب نصیب مردم می شود.

از مهمترین تهدیدات این تالاب می توان به جریانات ورودی زهکش ها، آلودگی آب، کاهش جریانهای سیلابی، تغییرات اقلیمی، خشکسالی طولانی مدت، معرفی گونه های غیربومی، نشت مواد نفتی از لوله­ ها و اختلال و ایجاد مزاحمت برای حیات وحش اشاره نمود.

***متن ترجمه ویدیو: یکی دیگر از جاذبه های طبیعی ولایت خوزستان، تالاب شادگان است. این تالاب در شهر قدیمی شادگان در ولایت جنوبی (ایران)، خوزستان واقع شده است.شادگان، با بیش از چهارصد هزار هکتار وسعت، بزرگ ترین تالاب ایران است که با پوشش گیاهی متنوع پوشیده شده است.

تالاب شادگان یکی از هجده تالاب بین‌المللی ثبت‌ شده در فهرست یونسکو است. این تالاب همچنین انواع مختلفی از گیاهان و جانوران در حال انقراض را در خود جای داده و زیستگاه و پرورشگاه نوع خاصی از مرغابی به شمار می رود.

این تالاب همچنین به نام "پناهگاه بین المللی حیات وحش شادگان" خوانده می شود و پناهگاه و مقصدی مناسب برای پرندگان مهاجر به شمار می رود.