درخواست ترکیه از افغانستان

ترکیه از دولت افغانستان خواست برای تعطیلی مدارس وابسته به گولن در این کشور اقدام کند.

"علی ارغون چینار"، مسئول موسسه توسعه وهمکاری جهان ترک وابسته به دولت ترکیه موسوم به (تیکا) در سفربه شهرهرات درغرب افغانستان با تاکید براینکه مدارس گولن ماهیت تروریستی دارند،از مقام های این کشور خواست تا مدارس افغان- ترک را که وابسته به فتح الله گولن هستند، تعطیل کند.
ترکیه پیش ازاین نیزبارها خواهان تعطیلی فعالیت مدارس افغان- ترک وتحویل اساتید ترک آن به دولت ترکیه شد،اما بامقاومت نمایندگان مجلس، مردم و وزارت معارف افغانستان مواجه شد.

گفته می شود مجلس افغانستان،این مدارس را در بخش آموزش و پرورش برای کودکان افغان کارآمد ارزیابی می کند. دولت افغانستان سال گذشته با واگذاری 16 مدرسه افغان - ترک به موسسه توسعه و همکاری جهان ترک موسوم به (تیکا)موافقت کرد اما تاکنون این روند عملی نشده است.

ترکیه مدعی است که فتح الله گولن که درآمریکا ساکن است، با رخنه در تشکیلات قضایی، نظامی، آموزشی و ارکان دولتی، کودتای نافرجام 25 سرطان 1395 را سازماندهی کرده است،ادعایی که گولن قویا آن را رد کرده است.

درخواست دولت ترکیه از افغانستان برای تعطیلی مدارس گولن دراین کشور در ادامه سیاست آنکارا برای جلوگیری از فعالیت های گروه گولن در خارج از ترکیه و دیگر کشورها است که از سال گذشته و پس از کودتا در دستور کار حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه قرار گرفت.

ازنظردولت ترکیه، ادامه فعالیت های خارجی گروه گولن که دربیش از یکصد کشور دفتر و مراکز آموزشی دارد، نگران کننده است و می تواند نوعی تهدید محسوب بشود.

چند ماه پس از کودتای نافرجام در ترکیه و پیش از سفر رجب طیب اردوغان رییس جمهوری این کشور به پاکستان، دولت اسلام آباد بدون اشاره به مسئله تعطیلی یا ادامه فعالیت مدارس گولن به کارکنان ترک این مراکز آموزشی دستور داد خاک این کشور را ترک کنند.

درآن زمان این گمانه مطرح شد که دولت پاکستان به راحتی حاضر نیست تا بدون کسب امتیاز از دولت ترکیه مدارس گولن را در آن کشور تعطیل کند،زیرا موسسه گولن سالانه مبالغی را به اسلام آباد پرداخت میکرد.این در حالی بود که دولت ترکیه خواستار برچیده شدن و پایان کامل فعالیت های دفاتر و مراکز آموزشی گولن در پاکستان بود.

اگرچه پس ازسفر اردوغان به پاکستان، اخباری درباره توافق وی با مقامات این کشور برای تعطیلی کامل مدارس گولن درپاکستان منتشر نشد،اما روابط حسنه سیاسی و نظامی آنکارا و اسلام آباد نمی تواند موجب گسست آنان درتوجه  به مسائل حساس امنیتی طرف مقابل باشد. 

درشرایطی که ترکیه درروند بازسازی و صلح در افغانستان نقش دارد و تاکنون میزبان نشست های مشترک کابل و اسلام آباد بوده است،این گمانه وجود دارد که کابل بنا به این ملاحظات وهمچنین امتیازات احتمالی قابل ارائه از سوی آنکارا با تعطیلی مدارس گولن موافقت و آن را اجرایی کند.

این احتمال هست که تداوم مخالفت ها در افغانستان با تعطیلی مدارس گولن در این کشور موجب کاهش نقش آنکارا در تحولات صلح و بازسازی افغانستان بشود.