تمایل بارزانی بر تعلیق و نه لغو نتیجه همه پرسی

سلیم الجبوری، رئیس پارلمان عراق روز گذشته به اربیل سفر و با مسعود بارزانی، رئیس منطقه کردستان عراق دیدار و گفتگو کرد.

مسعود بارزانی در این دیدار بر آمادگی برای گفتگوی بدون پیش شرط با دولت مرکزی بغداد و «تعلیق» نتیجه همه پرسی روز 3 میزان تاکید کرد.

با گذشت دو هفته از برگزاری همه پرسی جدایی کردستان از عراق تا کنون دولت مرکزی عراق و دولت محلی کردستان هر کدام استفاده از یک راهبرد مشخص را در اولویت قرار دادند.

دولت مرکزی بغداد تلاش دارد از طریق اقدام‏ های تنبیهی علیه دولت محلی کردستان، بارزانی را بر لغو نتیجه همه پرسی 3 میزان وادار کند. در همین راستا، در نشست امنیت ملی شورای وزیران عراق که با حضور حیدر العبادی، نخست وزیر این کشور برگزار شد بسته جدیدی از اقدام های تنبیهی علیه منطقه کردستان به تصویب رسید که انتقال شبکه های مخابراتی و ارتباطی تلفن های همراه به بغداد و کنترل آنها توسط دولت عراق از جمله این اقدام ها است. دولت عراق خواستار این است که دو کشور ترکیه و جمهوری اسلامی ایران نیز اقدام های تنبیهی در نظر گرفته شده علیه دولت منطقه کردستان را اجرا کنند.

دولت محلی منطقه کردستان، اما، طی دو هفته گذشته همواره بر آمادگی برای مذاکره بدون پیش شرط در جهت «تعلیق» نتیجه همه پرسی و نه «لغو» آن تاکید دارد. تعلیق بار حقوقی به مراتب متفاوتی در مقایسه با لغو دارد. تعلیق به منزله این است که دولت مرکزی عراق جدایی کردستان از این کشور را پذیرفته، اما خواستار اجرایی شدن در زمان دیگری است. در عین حال، تعلیق به منزله تحقق راهبرد بارزانی برای جدایی از عراق طی یک فرآیند سه ساله مورد نظر وی است. این در حالی است که موضع دولت عراق این است که دولت منطقه کردستان ابتدا نتیجه همه پرسی را «لغو» کند و سپس مذاکره میان طرفین آغاز شود. در همین راستا، نوری مالکی، معاون رئیس جمهوری عراق در دیدار با سفیر آمریکا در بغداد بر «لغو» نتیجه همه پرسی و ملزم نبودن عراق بر اجرای نتیجه همه پرسی تاکید کرد.

به نظر می رسد که دولت عراق از موضع برتری در مقابل منطقه کردستان برخوردار است زیرا علاوه بر دولت بغداد، دولت های همسایه کردستان نیز به درخواست دولت عراق راهبرد بستن مرزهای خود با منطقه کردستان را در پیش گرفتند. همین موضوع نیز سبب بروز فشارهای مردمی علیه دولت محلی کردستان و همچنین سبب بروز اختلاف نظرهایی در میان مقامات کرد شده است. در همین راستا، برخی گزارش ها حاکی از این است که نیچروان بارزانی، نخست وزیر دولت محلی کردستان با مسعود بارزانی، رئیس منطقه که عموی نیچروان نیز است دچار اختلاف نظر شد. گفته می شود نیچروان بارزانی ضمن مخالفت با جدایی کردستان از عراق، معتقد است که اصرار بر جدایی سبب شدت گرفتن مشکلات داخلی کردستان از جمله افزایش تورم، قحطی و گرسنگی می شود.

ارزیابی تحولات گویای این است که مسعود بارزانی به دلیل نگرانی برای از دست دادن جایگاه خود در ساختار قدرت منطقه کردستان، حاضر نیست لغو نتیجه همه پرسی را بپذیرد تا فشارهای ملی، منطقه ای و بین المللی بر منطقه کردستان متوقف شود.