بیانیه سوچی؛ چارچوب دیپلماتیک حل بحران سوریه

علی‌کرمی- پس از پایان پرونده گروه تروریستی داعش در سوریه، نشست سه جانبه مهم رئیسان جمهوری اسلامی ایران، روسیه و ترکیه در شهر سوچی برگزار شد که این نشست چارچوب دیپلماتیک بحران سوریه را مشخص کرد.

نشست سوچی در شرایطی برگزار شد که همزمان عربستان‌سعودی هم با گردآوری مخالفان خارج‌نشین سوری در ریاض تلاش کرد ضمن اتحاد آنان، در مسیر حل بحران سیاسی سوریه گام بردارد؛ گامی که با بیانیه مشترک سران ایران، روسیه و ترکیه در سوچی در تضاد است. 

«حسن روحانی»، «ولادیمیر پوتین» و «رجب طیب اردوغان»  رئیسان جمهوری اسلامی ایران، روسیه و ترکیه چهارشنبه‌شب در بیانیه‌ پایانی نشست سوچی، با تایید مجدد حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی سوریه، توافق کردند تا شکست نهایی گروه‌های تروریستی به همکاری با یکدیگر ادامه دهند. رئیسان جمهوری ایران، روسیه و ترکیه همچنین توافق کردند به سوری‌ها در برگرداندن وحدت کشور و دستیابی به یک راه حل سیاسی برای این بحران از طریق یک فرایند سوری- سوری فراگیر، آزاد، منصفانه و شفاف که به تدوین قانون اساسی با حمایت مردم سوریه و انتخابات آزاد و منصفانه با مشارکت همه مردم واجد شرایط در سوریه تحت نظارت مناسب سازمان ملل منجر شود، کمک کنند.

بیانیه سوچی به نوعی دستور کار سیاسی بحران سوریه را پس از پایان سیطره داعش در این کشور ترسیم کرده است و نشان از حرکت ایران، روسیه و ترکیه در مسیر درست دیپلماسی با توجه به اراده و خواست مردم سوریه دارد. در توافق روحانی، پوتین و اردوغان، احترام به خواست مردم برای آینده سیاسی سوریه مورد توجه قرار گرفته است و در همین چارچوب قرار است 28 نوامبر 2017 کنگره ملی سوری- سوری در شهر سوچی روسیه برگزار شود. این کنگره در برگیرنده مخالفان و موافقان دولت سوریه برای رایزنی درباره آینده کشورشان است تا بدون دخالت خارجی، سرنوشت سیاسی سوریه را در مسیری کاملا دموکراتیک رقم بزنند.

«حسن روحانی»، رئیس جمهوری ایران اظهار کرد: هدف از برگزاری کنگره ملی سوری– سوری این است که زمینه برای تدوین قانون اساسی جدید در سوریه فراهم و به واسطه آن یک انتخابات آزاد و عادلانه در این کشور برگزار شود که این می‌تواند پیام صلح و ثبات برای کل منطقه باشد.

کنگره ملی سوریه رویکردی منطقی درچارچوب دیپلماسی و اصول  دموکراسی برای حل بحران سوریه با هدایت ایران، روسیه و ترکیه است و دقیقا در نقطه مقابل بیانیه نشست روز چهارشنبه مخالفان خارج‌نشین سوری تحت حمایت عربستان در ریاض قرار دارد. در این بیانیه، به خواست مردم سوریه و اصول دموکراسی توجه نشده است و بر شکل‌گیری فرایند سیاسی بدون «بشار اسد» اصرار دارد. در همین زمینه، پایگاه اینترنتی شبکه روسی راشاتودی روز چهارشنبه در تحلیلی نوشت: «در حالی که ایران، سوریه، روسیه و ترکیه در حل بحران سوریه به دیپلماسی روی آورده‌اند، آمریکا و متحدانش به جنگ گرایش دارند؛ خواسته واشنگتن و متحدان آن برای کناره‌گیری بشار اسد از قدرت مدت‌هاست که منقضی شده است.»

با نقش‌آفرینی و همکاری راهبردی ایران، روسیه و ترکیه، «دیپلماسی» و همزمان «احترام به خواست مردم سوریه»، شاه‌بیت منظومه سیاسی حل بحران هفت ساله سوریه است و این مهم در کنگره ملی سوری- سوریه در سوچی نمایان شده است. در همین چارچوب؛ «محمود مرعی» رئیس هیأت «العمل الوطنی» از گروه‌های مخالف داخلی سوریه گفت: «از نشست سوچی حمایت می‌کنیم و در آن مشارکت خواهیم کرد، زیرا آن را سرآغاز حل بحران سوریه می‌دانیم.»