دور هشتم مذاکرات "آستانه "؛ تقویت راهبر دهای مشترک منطقه ای برای حل بحران سوریه
مذاکرات آستانه در خصوص بحران سوریه همچنان ادامه دارد و تا کنون به دستاورد های مهمی رسیده است که مهمترین آن ایجاد مناطق کاهش تنش بوده است .
هشتمین دور مذاکرات سهجانبه ایران، روسیه و ترکیه درچارچوب مذاکرات "آستانه" دیروز /جمعه /با توافق درباره برگزاری کنگره گفتوگوی ملی سوریه پایان یافت . این مذاکرات با حضور «حسین جابریانصاری»، «الکساندر لاورنتیف» Alexander Lavrentiev و «سدات اونال» Sedat Onal مذاکره کنندگان ارشد سه کشور ضامن آتش بس در سوریه ؛ در " آستانه " پایتخت قزاقستان برگزار شد .
اما این مذاکرات چه چشم اندازی را پیش روی سوریه قرار داده است ؟
محمدرضا دهقانی پوده، کارشناس روابط بین الملل ورییس اداره اول خاورمیانه عربی وزارت خارجه ایران در تحلیل روند مذاکرات آستانه معتقد است :
"بحران سوریه یک منحنی را طی کرده است و این منحنی سناریو ها و مراحل خطرناک خود را پشت سر گذاشته است.یکی از این سناریوها سرنگونی دولت و تقسیم سوریه به مانند آنچه در یوگوسلاوی رخ داد؛ بود."
اکنون استراتژی «تغییر نظام سوریه » حول محورسلطه داعش ، شکست خورده و راهبردهای منطقه ای و بین المللی تاثیر گذار بودن خود را در جهت بازگرداندن امنیت در منطقه به اثبات رسانده است . در این راستا سه رویکرد اصلی درقبال سوریه دنبال می شود :
1)حفظ منطقهگرایی در چارچوب اقدامات سیاسی- امنیتی مشترک ؛
2) حفظ تمامیت ارضی سوریه ؛
3) تصمیم گیری بر اساس رای و نظر مردم سوریه .
به عبارتی دیگر می توان گفت ؛ همگرایی ایران ؛ روسیه و ترکیه با حمایت سازمان ملل امکان استفاده موثر تر از راه حل های منطقه ای در سوریه را فراهم ساخته است .
عزم سه کشور مطابق بیانیه نشست هشتم "آستانه" ،کمک به دستیابی به راهحلی سیاسی برای این بحران، مطابق با قطعنامه 2254 (2015) شورای امنیت سازمان ملل، از طریق یک فرایند فراگیر، آزاد، منصفانه و شفاف با راهبری و مدیریت سوریها، با هدف نیل به یک قانون اساسیِ مورد حمایت مردم سوریه و انتخابات منصفانه با مشارکت همه سوریهای واجد شرایط و تحت نظارت سازمان ملل است .
با این حال تحرکات امریکا و برخی کشورهای منطقه بویژه عربستان ؛ همچنان در مسیر اهداف اسراییل درمنطقه ادامه دارد.
در این زمینه دو سناریو وجود دارد :
سناریوی اول ؛ تغییر وضع موجود در سوریه است . در این سناریو امریکا تلاش می کند در دوران پسا داعش در سوریه نفوذ و حضور نظامی خود را در سوریه همچنان حفظ کند .
سناریو دوم ، منفعل کردن سیاست خارجی سوریه و حذف مؤلفههای مقاومت در منطقه است .اسرائیل در این روند تبدیل سوریه به یک کشور ضعیف و درگیر در جنگی داخلی را دنبال می کند .
با لحاظ کردن این دوسناریو ، هدف مهم مذاکرات آستانه حول محور برقراری گفت و گوهای ملی ؛ کمک به برخورداری سوریه از یک دولت ملی قوی با حفظ موقعیت ژئوپلیتیک است. ارزش استراتژیک این مذاکرات به جهت تمرکز بر منطقهگرایی در قالب نقش بازیگران منطقهای است که در نهایت امنیت و منافع جمعی را در بلندمدت در پی دارد.
درهمین چار چوب ، «حسین جابریانصاری» معاون عربی و آفریقایی وزیر امورخارجه ایران روزجمعه دردیدار با «استفان دیمیستورا» Staffan de Mistura نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد درامور سوریه درشهر" آستانه" بر نقشآفرینی سازمان ملل متحد درحل بحرانهای منطقهای از جمله بحران سوریه تأکید کرد.