انتظارات کشورهای عضو آژانس بین المللی انرژی اتمی و مسوولیت های این نهاد
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در هماهنگ کردن تلاش های بین المللی در زمینه ایمنی و در ارائه خدمات تخصصی و مشاوره برای ترویج و تقویت ایمنی هسته ای در سطح جهانی نقش اساسی و محوری دارد.اما این نقش تا چه اندازه محقق شده است ؟
به گزارش رادیو دری،«رضا نجفی» نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و رئیس گروه 77، روز سه شنبه در نشست فصلی ماه مارس شورای حکام ،از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواست تا به اقدامات خود در پشتیبانی از کشورهای عضو در زمینه های مختلف ایمنی تاسیسات هسته ای، ایمنی و حفاظت پرتوی، ایمنی پسماند هسته ای و حمل و نقل و همچنین در زمینه مدیریت شرایط اضطراری و مقابله با آن ادامه دهد.
آژانس همچنان که طبق اساسنامه در زمینه پایش و نظارت بر فعالیتهای هسته‌ای تلاش می‌کند، وظیفه دارد در انتقال فناوریهای پیشرفته صلح‌آمیز نیز به دیگر کشورها کمک کند. جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضوی متعهد در آژانس بین‌المللی اتمی انتظار دارد درباره فناوریهای صلح‌آمیز و نوین صنعت هسته‌ای عضوی فعال در عرصه جهانی باشد و آژانس نیز از این حضور حمایت نماید.
براساس معاهده ان. پی. تی ، دو مسوولیت مهم در چار چوب وظایف آژانس تعریف شده است که باید با دقت و نظارت کامل مورد عمل و حمایت واقع شود. مسوولیت نخست ؛ پیگیری موضوع خلع سلاح اتمی در چارچوب مفاد و بندهای معاهده ان پی تی ونظارت دقیق براجرای این اصل است. مسوولیت دوم ، نقش آفرینی آژانس در جهت کمک به توسعه فناوری های استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای است.
امنیت هسته ای نیز از دیگر وظایفی است که در بحث ها و نشست های فصلی آژانس مورد تاکید و توجه کشورهای عضو قرار می گیرد.
خواسته ایران و دیگر کشورهای عضو آژانس بین المللی انرژی اتمی ، تحقق کامل مسوولیت ها و وظایف محوله به آژانس و تقویت همکاری بین المللی در زمینه هسته ای است .
«علی مطهرنیا» تحلیلگرمسایل بین المللی در ارزیابی همکاری های ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی می گوید :"مواضع آژانس با توجه به دیپلماسی تعاملگرا و سازنده ایران بسیار واقع گرایانه تر شده و تا حدودی از فشار قدرت ها و دیگر سازمان های بین المللی کاسته است. ایران توانست در چارچوب دکترین تعامل سازنده و موثر تا حدود زیادی هزینه های ملی خود را برای دستیابی به انرژی هسته ای صلح آمیز کاهش بدهد. "
یوکیا آمانو درسفرش به تهران /30 اکتبر 2017/ بر ضرورت حمایت از پروژه های تحقیقاتی ایران و توسعه همکاری های ایران و آژانس در بخش های مختلف تاکید کرد و گفت: "از حضور متخصصین ایرانی برای تصدی مسوولیت های مدیریتی در آژانس استقبال می کنیم."
در این چارچوب اما نه تنها ایران بلکه بسیاری از کشورهای عضو به ویژه کشورهای در حال توسعه خواستار کمک آژانس به برنامه های هسته ای صلح آمیز و ارائه آموزش های تخصصی هسته ای هستند.برهمین اساس نماینده ایران در آژانس به نمایندگی از کشورهای عضو «گروه 77 » (مجموعه ای که پانزدهم ژوئن سال 1964 توسط 77 کشور در حال توسعه در شهر ژنو سوئیس تأسیس شد) ؛ اهمیت این بخش از مسوولیت های آژانس را خاطر نشان ساخت .