واکنش افغانستان به طرح ادغام مناطق قبایلی پاکستان

ارگ ریاست جمهوری افغانستان با صدور بیانیه ای ادغام مناطق قبایلی "فاتا" با ایالت خیبر پختونخواه در شمال غربی  پاکستان را "تصمیمی یکجانبه" خواند.

در این بیانیه آمده است، کابل همواره به خاطر مداخله‌ نظامی پاکستان و تصمیم یکجانبه آن کشور به منظور تغییرات وضعیت سیاسی مردم قبایلی ساکن در امتداد خط دیورند، نگرانی خود را از طرق دیپلماتیک با مقامات اسلام آباد مطرح کرده است.

در بیانیه ارگ ریاست جمهوری افغانستان  آمده است؛ پارلمان پاکستان در حالی تصمیم به ادغام مناطق قبایلی با ایالت خیبر پختونخواه گرفته که وضعیت نظامی در آن مناطق حاکم بوده و هر نوع اقدامات سیاسی و نظامی در آن منطقه بدون مشورت میان دو کشور، برخلاف  قوانین میان هند بریتانیا و افغانستان است.

 پارلمان پاکستان به تازگی لایحه ادغام مناطق قبایلی "فاتا" را با ایالت خیبر پختونخواه تصویب کرد.

واکنش افغانستان به تصویب لایحه ادغام مناطق قبایلی پاکستان با ایالت خیبرپختونخواه، آنگونه که در بیانیه ارگ ریاست جمهوری آن کشور آمده است، به تنش تاریخی و چالش اساسی دو کشور درباره خط دیورند ارتباط دارد.

خط مرزی دیورند بین افغانستان و پاکستان که بیش از 2400 کیلومتر را شامل می شود، مهمترین اختلاف تاریخی این دو کشور همسایه محسوب می شود.

از نظر افغانستان، خط مرزی دیورند در زمان استعمار بریتانیا بر منطقه شبه قاره هند تعیین شده که نمی تواند سرحدات مرزی افغانستان با پاکستان را تعیین کند.

دولت کابل می گوید، معاهده‌ای که در این مورد در سال ۱۸۹۳ میلادی بین عبد الرحمان خان پادشاه وقت افغانستان و "سر مورتیمر دیورند" وزیر خارجه وقت هند بریتانیایی امضا شده، اعتبار ندارد.

اختلاف دو کشور درخصوص خط مرزی دیورند علیرغم آنکه عنصری دائمی درمناقشه تاریخی کابل و اسلام آباد بشمار می رود، اما هرازگاهی این مسئله به سوژه ای جنجالی در روابط دو کشور تبدیل می شود.

از نظر افغانستان، تصمیم پاکستان برای الحاق مناطق قبایلی به ایالت خیبرپختونخواه به دلیل آن که این مناطق بخش قابل توجهی از گستره جغرافیایی خط مرزی دیورند را شامل می شود و دو کشور هم در این زمینه اختلاف اساسی دارند، نوعی تلاش برای پذیرش اجباری این خط مرزی توسط  دولت کابل است.

این دیدگاه وجود دارد که دولت پاکستان تلاش دارد با الحاق مناطق قبایلی به ایالت خیبرپختونخواه در چارچوب تقسیمات رسمی کشور در سناریواحتمالی تغییرخط مرزی دیورند عملا امکان هر گونه ادعا در خصوص این مناطق از سوی افغانستان سلب بشود.

البته پاکستان برای تثبیت این خط مرزی موضوع حصارکشی در نوار مرزی دیورند را هم در دستور کار دارد که بارها با واکنش تند مقامات دولت افغانستان مواجه شده است. اگر چه مقامات پاکستان این اقدام را در چارچوب مبارزه با افراط گرایی و انسداد مرزی برای جلوگیری از تردد تروریست ها توجیه می کنند.

حسین حقانی کارشناس سیاسی و سفیر سابق پاکستان در آمریکا می گوید،  ساخت حصار مرزی در خط دیورند مانند دیوار برلین فرو خواهد ریخت و راه مبارزه با تروریسم، نابودی مراکز امن تروریستی در خاک پاکستان و تغییر اساسی در رویکرد دولت این کشور است.

بیانیه ارگ ریاست جمهوری افغانستان نشان می دهد این کشور خطر مسئله الحاق مناطق قبایلی به ایالت خیبرپختونخواه را بزرگتر از حصارکشی در نوار مرزی دیورند از سوی پاکستان می داند و به همین دلیل است که این اقدام را خلاف توافق دو کشور و بریتانیا در این زمینه می داند.