برجام؛ توافقی خوب، ایران با آمریکا مذاکره نمی‌کند
«محمدجواد ظریف» وزیر خارجه ایران در واکنش به‌تلاش آمریکا برای به‌راه انداختن دور جدیدی از مذاکرات هسته‌ای با ایران گفت: برجام «توافق‌خوبی» است و ایران دیگر درباره برنامه هسته‌ای خود با آمریکا مذاکره نمی‌کند.
ظریف روز پنجشنبه در نشست گفت وگوهای مدیترانه‌ای در رُم، پایتخت ایتالیا، با بیان این که دیپلماسی، بازی نیست تصریح کرد: «همه مرا اهل تعامل و گفت وگو می‌دانند، اما اگر پای انتخاب استقلال ایران و تعامل درمیان باشد، حتما برای استقلال ایران می‌ایستم.»
وزیر خارجه ایران با بیان اینکه تهران زیر بار زور نمی‌رود، تصریح کرد: چرا ایران باید سیاست‌هایش را در منطقه تغییر دهد؟ آیا ایران از صدام حمایت کرد؟ آیا ایران از داعش، طالبان و جبهه‌النصره حمایت کرد؟ آیا ایران ۱۱ سپتامبر را خلق کرد؟ آیا ایران قطر را محاصره کرد؟ آیا ایران مردم یمن را بمباران می‌کند؟ در نتیجه این دیگران هستند که باید سیاست و رفتارهای منطقه‌ای خود را تغییر دهند.
برجام، برآیند مذاکرات 12 ساله ایران با غرب است که درچارچوب مذاکراتی تحت عنوان مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه پنج به‌علاوه یک در سال 2015 حاصل شد. در آن زمان، رئیس جمهور آمریکا باراک اوباما بود. اما پس از اینکه دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا شد، وی هشتم ماه مه 2018 از برجام خارج شد.
با این حال، ایران همچنان به برجام پایبند باقی مانده است و کشورهای اروپایی نیز تاکنون از این توافق حمایت کردند و به تعامل و همکاری خود با ایران برای بقای برجام منهای آمریکا ادامه می‌دهند. این همکاری به‌منزله رد سیاست یکجانبه‌گرایی آمریکاست. دولت ترامپ با ورود به کاخ‌سفید با اتخاذ رویکرد «اول آمریکا» به توافق‌های بین‌المللی از توافق‌نامه آب و هوایی پاریس گرفته تا برجام پشت پا زده است.
این رویکرد، نتیجه سیاست‌های خودخواهانه و اقدامات یکجانبه آمریکاست که بنیان‌های همکاری بین‌المللی و چندجانبه‌گرایی را به مخاطره انداخته است. «حسین موسویان» کارشناس مسائل بین‌الملل معتقد است: قدرت آمریکا در منطقه و جهان رو به افول است و در نتیجه تیم فعلی کاخ‌سفید با ریاست دونالد ترامپ به دنبال تثبیت مجدد یکجانبه‌گرایی آمریکاست.
«مایلز هانیگ» فعال سیاسی آمریکایی هم درباره سیاست‌های مُخرب دولت کنونی آمریکا معتقد است: یکجانبه‌گرایی دونالد ترامپ تهدیدی برای سازمان ملل و دیگر نهادهای بین‌المللی بوده و این اقدامات زمینه‌ساز گسترش جنگ‌افروزی و نقض حقوق‌بشر است.
«برجام» برآیند همکاری سازنده و تعامل جهانی است، اما ترامپ هم در دوران تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 2016 و هم با ورود به کاخ‌سفید آن را بدترین توافق نامید. ترامپ درنهایت با هدف فشار بیشتر بر ایران از برجام خارج شد و خواهان گفت وگوی مجدد درباره برنامه هسته‌ای ایران شده است.
ترامپ در هیمن زمینه، بارها با توهم اعلام کرده است روزی ایرانی‌ها سراغش می‌روند و با او مذاکره خواهند کرد، اما وزیر خارجه ایران روز پنجشنبه آب پاکی را روی دست ترامپ ریخت و تاکید کرد، ایران درباره برنامه هسته‌ای خود دیگر با آمریکا مذاکره نمی‌کند.
هدف ترامپ از مذاکره مجدد، تغییر الگوی رفتاری ایران در منطقه است؛ موضوعی که نشان از قلدری آمریکا دارد و همانطور که ظریف هم تاکید کرده است ایران زیر بار زور نمی‌ورد. قدرت دفاعی و موشکی و نفوذ منطقه‌ای ایران، مولفه‌های قدرت‌ساز ایران است. ایران به‌عنوان کشور و بازیگری مسئولیت‌‌پذیر در منطقه نقش‌آفرینی می‌کند و این سیاست درچارچوب همکاری جهانی برای برقراری صلح و ثبات جهانی است.
درچنین شرایطی، زورگویی آمریکا با طرح اتهام‌های واهی مبنی بر اینکه ایران نقش سازنده‌ای در منطقه ندارد و در دیگر کشورها دخالت می‌کند، تلاش برای سرپوش گذاشتن بر جنایت طرف‌هایی است که در فلسطین، یمن و دیگر مناطق با چراغ‌سبز آمریکا مردم بی‌دفاع را می‌کشند. با توجه به‌واقعیت‌های کنونی منطقه، طرفی که باید الگوی رفتاری خود را تغییر دهد، ایران نیست، کسانی هستند که نخست وزیر کشور مستقلی را می‌دزند و یا در مکان دیپلماتیک شهروندی را به‌طرز فجیعی می‌کشند.
