اهداف عربستان سعودی از تاسیس رژیم کشورهای دریای سرخ
عربستان سعودی از توافق برای تأسیس رژیم کشورهای دریای سرخ خبر داد.
دریای سرخ جایگاه مهمی در تجارت دریایی و اقتصادی کشورهای ساحلی آن دارد.
یکی از علل اهمیت دریای سرخ این است که این دریا از طریق کانال سوئز به دریای مدیترانه و از طریق تنگه باب المندب با خلیج عدن و اقیانوس هند ارتباط دارد.
علاوه بر این، 15 درصد تجارت جهانی از طریق دریای سرخ انجام می شود.با توجه به این اهمیت،نخستین کنفرانس وزیران امورخارجه کشورهای عربی و آفریقایی حوزه دریای سرخ روز گذشته (12 دسامبر) در ریاض، پایتخت عربستان سعودی با مشارکت 7 کشور ساحلی برگزار شد.
از مهمترین اهداف عربستان در برگزاری این نشست و تاسیس رژیم کشورهای دریای سرخ مربوط به مدیریت رقابت با رقبای منطقه ای به خصوص ترکیه است.
در همین راستا، دولت سودان به عنوان یکی از کشورهای ساحلی دریای سرخ اخیراً امتیاز توسعه جزیره "سواکن" در دریای سرخ را به ترکیه واگذار کرده است.
در واقع، عربستان سعودی سعی دارد از گرایش برخی کشورهای ساحلی به سمت رقبای عربستان ممانعت کند.
با توجه به وابستگی مالی که اغلب کشورهای ساحلی دریای سرخ به عربستان دارند، آل سعود سعی دارد با ایجاد یک رژیم حقوقی از نفوذ قدرت هایی نظیر ترکیه در کشورهای ساحلی دریای سرخ جلوگیری کند.
موضوع دیگر این است که عربستان سعودی با تاسیس رژیم حقوقی دریای سرخ سعی دارد از نفوذ رو به رشد قطر در کشورهای ساحلی این دریا نیز جلوگیری کند.
دوحه طی دو دهه اخیر و به خصوص طی 18 ماه گذشته در کشورهای ساحلی دریای سرخ سرمایه گذاری زیادی انجام داد و اکنون عربستان سعی دارد به نوعی در مقابل این سرمایه گذاری ها مانع تراشی کند.
نکته سوم این است که اقدام عربستان در تاسیس رژیم ساحلی کشورهای دریای سرخ، با رویکرد آل سعود در عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی نیز مرتبط است زیرا اسرائیل نیز به دریای سرخ دسترسی دارد.
روزنامه قطری العربی الجدید در این خصوص نوشت: "با توجه به دسترسی اسرائیل به سواحل دریای سرخ، تشکیل این شورا را می توان اقدامی پنهانی برای عادی سازی روابط با این رژیم عنوان کرد."
به عبارت دیگر،اگرچه اسرائیل رسماً در نشست روز گذشته ریاض درباره دریای سرخ حضور نداشته، اما از اقدام عربستان سعودی در تاسیس رژیم ساحلی کشورهای دریای سرخ استقبال می کند.با وجود اهداف ذکر شده، اما ذکر دو نکته در خصوص اقدام عربستان سعودی حایز اهمیت است.
نخست اینکه، علاوه بر هفت کشور عربستان، مصر، سودان، جیبوتی، یمن، سومالی و اردن که در نشست روز گذشته ریاض حضور داشتند، اتیوپی نیز از کشورهای ساحلی دریای سرخ است و رژیم اسرائیل نیز به این دریا دسترسی دارد.
حضور نداشتن اتیوپی در نشست روز گذشته ریاض به معنای این است که تاسیس رژیم ساحلی دریای سرخ با اجماع همه کشورهای ساحلی انجام نشده است.
در همین حال، اختلاف های میان سودان و عربستان و همچنین تقویت روابط سودان با ترکیه و قطر نیز گویای این است که عربستان از طریق تاسیس این رژیم حقوقی نمی تواند روند صعودی نفوذ ترکیه و قطر را در برخی کشورهای ساحلی دریای سرخ متوقف کند.
دوم اینکه، آمریکا، چین، ژاپن، فرانسه، ترکیه و اسرائیل در سواحل دریای سرخ پایگاه دارند و کشورهای ساحلی باید منافع آنها را لحاظ کنند.
سوم اینکه، عربستان سعودی در نشست روز گذشته ریاض در شرایطی تامین امنیت در دریای سرخ را به عنوان یکی از اهداف نشست عنوان کرد که ریاض و متحدانش طی 45 ماه اخیر با به راه انداختن جنگ علیه یمن، امنیت حمل و نقل در این دریا را تضعیف کردند.
