Pars Today

" نشست استانبول و خطر تعدد طرح" ، " انتخابات زودهنگام،طرحی که نه ممکن است و‌نه مطلوب" و" پیامدهای معکوس سرکوب" ، مهمترین عناوین سرمقاله روزنامه های امروز چاپ کابل است.

روزنامه ی هشت صبح در سرمقاله ای تحت عنوان نشست استانبول و خطر تعدد طرح چنین نوشته است:
در آستانه برگزاری نشست استانبول، طرح‌های متعددی برای صلح از آدرس‌های مختلف در حوزه جمهوریت برای ارایه در این نشست آماده شده است. نهادها و احزاب سیاسی که تاکنون اعلام کرده‌اند با طرح مستقل در این نشست شرکت خواهند کرد، شامل نهاد ریاست جمهوری، شورای عالی مصالحه ملی، حزب اسلامی گلبدین حکمتیار و احتمالاً حزب جمعیت شاخه صلاح‌الدین ربانی می‌شوند. حزب جنبش ملی نیز طرح این حزب را آماده کرده است که این طرح احتمالاً در طرح شورای عالی مصالحه ملی مدغم خواهد شد. بنابراین، نماینده‌گان حوزه جمهوریت با طرح‌های متعدد رهسپار نشست استانبول خواهند شد؛ نشستی که در آن طرح‌های امریکا و گروه طالبان نیز برای بحث و تصمیم‌گیری درباره روند صلح و آینده سیاسی افغانستان روی میز گذاشته می‌شود.
هشت صبح می افزاید:
هرگاه طرف‌های شرکت‌کننده با طرح‌های مختلف نتوانند روی یک طرح جامع در نشست استانبول به توافق برسند و این نشست شکست بخورد، انشعاب حوزه جمهوریت در پی این شکست کلید خواهد خورد. اگر در گذشته تنها طرف دولت و طرف طالبان با هم بر سر آینده مذاکره می‌کردند، پس از نشست استانبول، ارگ، سپیدار و احزاب هرکدام راه خود را در پیش خواهد گرفت. در این حالت، نیاز خواهد بود که هر یک از این طرف‌ها برای دفاع از طرح خود یک تیم مذاکره‌کننده مستقل تشکیل کند. هرگاه این تیم‌ها نتوانند در کوتاه‌ترین زمان ممکن به توافق برسند، جمع کردن دوباره تیم‌های داعیه‌دار جمهوریت زیر چتر دولت و جمهوریت دشوار خواهد شد. این خطری است که نشانه‌های آن از جدا شدن طرح‌ها درحوزه جمهوریت دیده می‌شود
و انتخابات زودهنگام،طرحی که نه ممکن است و‌نه مطلوب عنوان سرمقاله ی روزنامه ی اطلاعات روز است که در آن چنین آمده است :
انتخابات زودهنگام به‌عنوان طرح ارگ برای نشست استانبول بیشتر از آن‌که راه‌حل برای رسیدن به یک توافق سیاسی باشد، حرکت برای به بن‌بست‌کشاندن نشست استانبول و مخالفت با طرح دولت انتقالی صلحِ اداره بایدن برای افغانستان است. در کل این ادعا یک تاکتیک سیاسی است. برگزاری انتخابات زودهنگام و با مدیریت حکومت غنی نه ممکن است و نه مطلوب. ممکن نیست، زیرا زمینه‌ی برگزاری تخنیکی که بتواند انتخابات شفاف را تضمین کند وجود ندارد. از نظر سیاسی نیز هرگز طالبان در انتخاباتی که مدیریت آن به‌دست حکومت غنی باشد، شرکت نمی‌کند. مطلوب نیست، زیرا برگزاری انتخابات غیر‌شفاف، به مشکلات سیاسی افغانستان می‌افزاید.

اطلاعات روز می افزاید : 

اصولا نهادهای انتخاباتی به‌دلیل ضعف و تیم حاکم در افغانستان اراده‌ی برگزاری انتخابات شفاف و مورد قبول برای همه‌ی طرف‌ها را ندارد. افتضاحی که دست‌کم دو انتخابات ریاست‌جمهوری و یک انتخابات پارلمانی به بار آورد، روشن می‌‌کند که برگزاری انتخابات عادی که به ثبات منجر شود در افغانستان ممکن نیست، چه رسد به این‌که انتخابات زودهنگام در یک مقطع حساس تاریخی برگزار شود. بنابراین وقتی انتخاباتی که به مشکلات سیاسی افغانستان بیفزاید و راه صلح را طولانی‌تر کند، مطلوب نیست.

و نگاهی می اندازیم به روزنامه ی راه مدنیت که در سرمقاله ای تحت عنوان پیامدهای معکوس سرکوب چنین نوشته است :

بهتر است حکومت‌گران در مواجهه با صدای اعتراضات از روش‌های گوناگون و مختلف دیگر استفاده کنند و با توسل به بزرگان قومی، رهبران سنتی، استفاده از ظرفیت‌های محلی، استفاده از روش‌های اپراتیفی و استخباراتی و تبلیغاتی و البته با کاربردِ راهکارها و شیوه‌های عادلانه و مورد رضایت مردم، قضایا را حل کنند و اعتراضات را ساکت بسازند.درست است که گاهی اوقات سرکوب و خشونت تنها راهی است که دولت می‌تواند به آن اقدام کند، اما این روش باید آخرین گزینه باشد و تا گزینه‌های دیگر کاملا بی‌فایده ثابت نشده، اقدام به سرکوب و خشونت به هیچ وجه، در دستور کار دولت قرار نگیرد.

در پایان راه مدنیت می افزاید :

سرکوب نه از نظر اخلاقی و حقوق بشری درست است و نه از نظر مدیریتی پیامد مفیدی دارد. ‌طبعا حق انحصاری استفاده از زور و قوه هنگام ضرورت برای دولت‌ها محفوظ است و اگر راه دیگری جز استعمال قوا باقی‌نمانده باشد، دولت می‎تواند مثلا در برابر جنگ مسلحانه و ترور به سرکوب متوسل شود، اما در چنین مواقعی نیز، بیشتر اوقات ضرر سرکوب از نظر تاریخی، بیشتر از فایده‌اش بوده است. حکومت‌ها طبعا جنگ را مجبورا با جنگ پاسخ می‌دهند، ولی تا زمانی که تمام گزینه‌ها به سنگ نخورده باشد، استفاده از سرکوب و استعمال قوای نظامی به کار گرفته نمی‌شود.