گزارشی از معرفی چهره سال هنر انقلاب اسلامی
" مسعود شجاعی طباطبایی" کاریکاتوریست ایرانی، از میان 13 نامزد دریافت جایزه، به عنوان چهره سال هنر انقلاب اسلامی معرفی شد.
جشنواره " هفته هنر انقلاب اسلامی " از 19 تا 25 فروردین ( 8 تا 14 آوریل) در رشتههای مختلف هنری در حوزه هنری تهران برگزار شد و در مراسم اختتامیه این جشنواره از میان 5 نامزد نهایی، چهره هنر انقلاب اسلامی در سال 1395 معرفی شد. این مراسم عصر روز 25 فروردین ماه در تالار اندیشه حوزه هنری در تهران برگزار شد و یکی از مهمترین بخش های آن اعطای نشان هنرمند انقلابی به شجاعی طباطبایی بود. در این مراسم به پاس برگزاری جشنواره کاریکاتور و کارتون "هولوکاست" از این هنرمند تقدیر شد. شجاعی طباطبایی - چهره هنر انقلاب در سال 95 - جایزه خود را به خانواده شهید مدافع حرمی که در کشور لبنان دفن شده است، تقدیم کرد وی گفت که ماه پیش در کشور لبنان یک کلاس و کارگاهی برگزار کردم. در جایی به نام مزار شهدای مدافع حرم، با شهیدی آشنا شدم که 13 سال در زندانهای رژیم صهیونیستی اسیر بود و پس از آزادی به دفاع از حرم حضرت زینب (س) پرداخته و در نهایت شهید شده است. نکته جالب نامههای دختر او بود که بر سر مزار این شهید دیده میشد. من مایل هستم که این جایگاه و جایزه را به خانواده این شهید و دختر او زینب، تقدیم میکنم.
در این مراسم "محسن مومنی شریف" رئیس حوزه هنری اظهار کرد که 10 شاخص برای انتخاب افراد منتخب چهره سال هنر انقلاب اسلامی وجود داشت که 3 شاخص مهم آن عبارت بود از: تمامی آثار در حوزه گفتمان انقلاب اسلامی باشد و شاخص هایی همانند عدالت و آزادی داشته باشند، تاثیرگذاری آثار در جامعه قابل توجه باشد، و این آثار قابلیت جریان سازی داشته باشند.
بر اساس گزارش ارائه شده در این مراسم، در تمامی حوزههای فرهنگ و هنر افراد شاخص شناسایی شده و فهرست 25 نفره و سپس 13 نفر و در انتها فهرست 5 نفره ای از هنرمندان شاخص ایرانی انتخاب شدند. این 5 هنرمند عبارت بودند از: سید مسعود شجاعی طباطبایی، بهناز ضرابیزاده، ابراهیم حاتمیکیا، محمد حسین مهدویان و حمید حسام.
فاضل نظری معاون هنری حوزه درباره هنر انقلاب گفت: "شهید آوینی که سالهاست شربت شهادت نوشیدند از همکاران حوزه هنری بودند و سالهاست که سالروز شهادت ایشان، به نام روز هنر انقلاب نامیده شده است. هنر، لطیفترین آفریده بشر و محل گفت وگوی روح انسانها با همدیگر است. اگر رشتههای مختلف علمی و فنی برای نیازهای جدی و این دنیایی کنار هم قرار گرفتند ، هنر میتواند پاسخگوی نیازهای فراتر از جسم باشد. شعار هفته انقلاب هم هنر متعهد به حقیقت است. هرچه هنر جهان شمولتر ، راهش به تعالی نزدیکتر است. امسال نیز هفته هنر انقلاب در سراسر کشور در حوزههای هنری برگزار شد و برنامههای متنوعی از دیدار مسئولان حوزه هنری با هنرمندان تا برگزاری برنامههای هنری را شامل میشد . "
"مسعود شجاعی طباطبایی" چهره سال و هنرمند انقلابی ایران در سال 1343ه.ش(1964.م ) در تهران متولد شده است. وی دارای مدرک رشته نقاشی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد گرافیک از دانشگاه تربیت مدرس است است. او هماکنون مدیر خانه کاریکاتور ایران و وبگاه ایران کارتون است. او تاکنون جوایز بسیاری از رویدادهای هنری سراسر جهان دریافت کرده که برخی از آنها عبارتند از: جایزه مدیریت بهترین سایت کارتون و کاریکاتور در دنیا در سالهای 2007 و 2009 توسط سیریا کارتون ، جایزه سوم مسابقه بینالمللی کارتون لیتوانی ، جایزه ویژه مسابقه بینالمللی کارتون آیدین دوغان ترکیه ، جایزه ویژه از مسابقه بینالمللی کارتون چین ، جایزه اول مسابقه بینالمللی کارتون سوریه و مدال نقره مسابقه بینالمللی المپیک چین .
شجاعی طباطبایی داوری جشنواره ها و رویدادهای مهم بین المللی را نیز بر عهده داشته که تعدادی از آنها عبارتند از: جشنواره بینالمللی کارتون نصرالدین هوجا ترکیه ، جشنواره بینالمللی کارتون سن آنتونیو کوبا ، جشنواره کارتون بینالمللی پکن، جشنواره کارتون معضلات شهری در تهران، جشنواره کارتون بینالمللی گریکارتون در یونان ، جشنواره کارتون زیتون در قبرس و جشنواره کارتون پیراسیکابا در برزیل.
این هنرمند مسئولیت های متعددی را در حوزه تخصصی خود – کاریکاتور و گرافیک – بر عهده داشته که مدیریت خانه کاریکاتور ایران، مدیر خانه کاریکاتور انقلاب، مدیر مسئول مجله کیهان کاریکاتور، سردبیر مجله ایران کارتون، مدیر بخش لاتین سایت ایران کارتون، دبیر بخش آسیای فصلنامه کمیک جهانی پنسیلوانیا در آمریکا و طراح و برنامه ریز جشنواره ها و نمایشگاههای بین المللی کاریکاتور هولوکاست در ایران بخشی از آنها است.
شجاعی کاریکاتور کشیدن را از کارهای خیلی بزرگ شروع کرده است. وی در مورد شروع کارش می گوید: اوایل انقلاب (آغاز دهه هشتاد میلادی) من روی دیوارهای فرودگاه مهرآباد – در تهران - نقاشی میکردم. مسیری هست که مسافران فرودگاه برای ورود و خروج طی میکردند. تمام آن قسمت را داربست زده بودند و من طرحهایی متناسب با فضای انقلابی آن موقع درست کرده بودم و در ابعاد بزرگی که تمام دیوار را بپوشاند میکشیدم. شبیه همین نقاشی دیواریهایی که الان در شهر میکشند ولی به صورت کاریکاتور بود و سران آن موقع کشورهای جهان که با ایران روابط خوبی هم نداشتند را میکشیدم. چند سال بعد با تعدادی ازدوستان، گروهی را در جهاد دانشگاهی تشکیل و بعد در حوزه هنری آن را ادامه دادیم.
شجاعی طباطبایی در حال حاضر علاوه بر فعالیتهای هنری، برگزاری دوره های آموزشی را نیز بر عهده دارد . درخانه کاریکاتور برای دو گروه کودکان 7 تا 12 سال و بزرگسالان، کلاسهای آموزشی برگزار میشود اما وی معتقد است که آموزش کودکان کار بسیار پایه ای و حساس و در عین حال مهم تری است. او می گوید: کودک زمانی که با کاغذ و نقاشی آشنا میشود، فقط از محیط اطرافش و خیالاتی که درباره آن دارد نقاشی میکند. هیچ فرمولی برای کاریکاتورکشیدن به بچهها داده نمیشود. موضوع کلاسها خلاقیت و ایدهیابی است. مثلا به بچهها میگویند یک ماشین بکشید. وقتی همه کشیدند میگویند حالا یک ماشین بکشید که در حال پرواز است. هر بچه شکل متفاوتی میکشد. اینجاست که خلاقیت شروع میشود. این بچهها را میشود بیشتر تشویق کرد تا خلاقیتشان را بیشتر کنند. وی معتقد است که اگر کسی خلاقیت داشته باشد و آن را درست پرورش دهد ، میتواند برای همیشه کار کند و آثارش هم متفاوت و جالب باشد.
یکی از فعالیت های شجاعی طباطبایی، برگزاری "مسابقه بین المللی کارتون و کاریکاتور غزه" در سال 1393 (2014 .م ) در موزه هنرهای معاصر فلسطین بوده است. بخشی از کاریکاتورهایی که با موضوع حمله رژیم صهیونیستی به نوار غزه کشیده شده ، هنوز در این محل به دیوارها زده شده است. تعداد زیادی از کاریکاتورها جنایتهای صهیونیستها را به جنایتهای هیتلر تشبیه کرده اند تا شباهت حمله به فلسطینیها با ماجرای نسلکشی یهودیان را نشان بدهند.
شجاعی می گوید تعداد زیادی از این کاریکاتورها را یک کاریکاتوریست برزیلی کشیده است و اضافه می کند که چرا وی این همه کاریکاتور درباره فلسطین کشیده است؟ برزیل نه به فلسطین نزدیک است و نه مردم و فرهنگ آن شباهتی با زندگی خاورمیانه دارند. او " کارلوس لتوف" است و با وجود اینکه در آن طرف دنیا زندگی میکند تا حالا کاریکاتورهای زیادی به نفع فلسطینیها کشیده است و برای همین از طرف رژیم صهیونیستی بارها تهدید شده است. شجاعی از اینکه توانسته این هنرمندان طراح و کاریکاتوریست از سراسر جهان را گرد هم آورد به خود می بالد و بخش عمده ای از وقت و انرژی خود را به برگزاری این مسابقه و نمایشگاه اختصاص می دهد.
وی در این زمینه می گوید: این روزها دیگر آنچه در فلسطین و غزه میگذرد، فقط به مردم این مناطق مربوط نیست. موج بیداری ملتها میتواند از خاورمیانه بگذرد و شرق دور را در نوردد و سر از آمریکای لاتین درآورد و نه دیوارهای قطور رژیم صهیونیستی و نه تل خاک انباشته بر وادی غم زده غزه از امواج این سیل خروشان در امان نخواهد ماند.
کافیست چشم و گوش فطرتمان باز باشد؛ حالا این موج از چین تا برزیل، از بوسنی تا کوبا، و از فرانسه تا اندونزی را در نوردیده و موج بیداری ملتها جهانخواران را پر از واهمه کرده است؛ ملتهایی که دیگر در برابر اشغال و تجاوز و زورگویی بیتفاوت نیستند؛ ملتهایی که دیگر سرشان به سرگرمی گرم نمیشود؛ و ملتهایی که دیگر نمیخواهند کوچک بمانند .
وی در ادامه می گوید: کارتون و کاریکاتور به عنوان یک هنر و زبان بینالمللی، تبدیل به رسانهای فراگیر و تأثیرگذار شده است و استفاده از این زمینه هنری برای نشان دادن واقعیات عرصه جهانی – به ویژه افشا کردن جنایات رژیم صهیونیستی - تأثیر بسیار عمیقی بر دنیا گذاشته است. اما از آنجا که اغلب رسانههای قدرتمند در اختیار لابی صهیونیستی و استکبار جهانی است، متأسفانه مردم دنیا از طریق تلویزیون و رسانههای مکتوب کمتر با وقایع تلخی که هر روز در فلسطین و غزه رخ میدهد روبهرو میشوند . ولی خوشبختانه زمینهای همچون اینترنت و فضای مجازی امکان بسیار خوبی برای ما ایجاد کرد تا بتوانیم این مسابقه را ساماندهی کنی و تاثیرات شگفت آن را در میان جامعه هنری و مخاطبان آن شاهد باشیم .