کرمانشاه؛ دیار تمدن و صبر و جوانمردی

زمین لرزه ای که چند روز پیش در غرب ایران به وقوع پیوست ، نه تنها تاثر و تالم شدید تمامی مردم ایران را  به همراه داشت ، همدردی و تاثر انسان های آزاده و نوع دوست در سراسر جهان را برانگیخت . کسانی که با مردم سوگوار ایران ابراز همدردی کردند و مراتب تسلیت خود را ابراز داشتند .

پاییز از نیمه هم گذشته و آسمان هنوز در حال و هوای تابستان است. باران هم اگر باریدهT اندک بوده و همه جا را سیراب نکرده است. اما در مناطق کوهستانی هوا سرد شده وگرمی شال و کلاه و نوشیدن چایی گرم در کنار دوست و همدل و عزیزی، حسابی می چسبد.

روز یکشنبه 21 عقرب هم با همین دلخوشی های کوچک و چشم امید داشتن به بارش باران و یاری آسمان، رو به پایان بود. مردم اغلب در خانه ها بودند و خستگی یک روز کاری را به در می کردند. برقِ چشمِ کودکان، گواه شادی  خانواده هایشان بود و گرمی چای و گپ و گفت های شبانگاهی، شیرینی دلچسبی را به جان همه می نشاند.

عقربه های ساعت 21 و 48 دقیقه را نشان می داد که زمین تاب دیدن این خوشبختی را نیاورد و با خشمی افسارگسیخته فریاد کشید. لرزید و لرزید و لرزید و انگار دهان بازش خیال بسته شدن نداشت. همه را به کام خود کشید و نعره هولناکش در کوههای دالاهو، امروله، پراو، دالاخانی و شاهو پیچید و بیستون را حیرت زده از این هیاهو و لرزش به جا گذاشت.

آسمان به زمین نگاه می کرد و دلتنگ از لرزه هایش به دنبال نقطه روشنی در تاریکی شب زلزله زده کرمانشاه بود. آسمان، خانه های ویران را دید،  چشمان بی فروغ کودکان را دید و باد سرمست و گزنده آبان ماه را به آرامش دعوت کرد اما هیچ یک - نه زمین و نه باد –  دستی به رفاقت به آسمان ندادند و همه چیز را ویران کردند. پدر، مادر، عشق، آرزو، کودکی، همه رفته بودند و آسمان در میان ویرانه ها به دنبال فردای روشن و گرم و سبز می گشت. آسمان بغض کرده بود  و تا صبح  بهت زده به زمین نگاه می کرد.  حتی اشک او هم خشک شده بود.  

 یکشنبه 21 عقرب (12  نوامبر) حوالی ساعت 22،  در نزدیکی شهر ازگله در استان کرمانشاه و نزدیک مرز ایران و عراق، زمین لرزه ای 7 و سه دهم ریشتری روی داد که بر اثر آن 435 نفر کشته و 7817  نفر زخمی شدند. این زمین لرزه در عمق 11 کیلومتری زمین بوده که به علت عمق کم و مدت زیاد در کل منطقه شمال غرب و غرب ایران احساس شد. این زلزله در جنوب شرق ترکیه و حتی کویت و شمال عربستان سعودی هم احساس شد و مرگبارترین زلزله سال 2017 در جهان نام گرفت.

 بیشترین آمار کشته‌ها و زخمی‌ها از شهرهای قصر شیرین، سرپل ذهاب و ثلاث باباجانی گزارش شده‌است. بر اثر این زلزله هزاران خانه تخریب شده و برخی زیر ساختهای این منطقه نیز دچار آسیب جدی شده اند. منابع خبری اعلام کرده ‌اندکه  دست‌کم هفتاد هزار نفر به سرپناه نیاز دارند.

 کرمانشاه که در میانه‌های رشته کوه زاگرس قرار دارد، در دوران باستان بسیاری از نخستین‌های تاریخ را به نام خود ثبت کرده‌ است. نخستین انسان‌هایی که در حدود 9 هزار سال پیش با گرم شدن زمین غارنشینی را ترک کرده و به زندگی یکجانشینی روی آورده‌اند ساکنان این منطقه از ایران بوده‌اند. کسانی که نخستین خشت خام را تولید و در ساخت خانه و صنعت از آن استفاده کرده‌اند. همچنین نخستین روستای خاورمیانه در دروان نوسنگی در این منطقه شکل گرفته ‌است. کرمانشاهیان در دروان باستان با اختراع سفال، نخستین انسان‌هایی بودند که به فعالیت‌های صنعتی مشغول شدند و آثار زیادی از دوران پیش از تاریخ در کرمانشاه یافت شده‌است.

جاذبه‌های تاریخی پیش از اسلام شهر کرمانشاه، بیشتر آثار باقی‌مانده از دوران ساسانیان است که سرآمد آنها طاق بستان است که به گونه‌ای نماد شهر کرمانشاه هم به حساب می‌آید. طاق بستان مجموعه‌ای از سنگ‌نگاره‌ها و سنگ‌نبشته‌های دوره ساسانی است که در شمال غربی کرمانشاه واقع شده ‌است. این مجموعه در قرن سوم میلادی ساخته شده‌ و ارزش هنری و تاریخی فراوانی دارد. چند صحنه تاریخی از جمله تاج‌گذاری خسرو پرویز، تاج‌گذاری اردشیر دوم، تاج گذاری شاهپور دوم و سوم و همچنین چند سنگ‌نوشته (کتیبه) به خط پهلوی در آن کنده‌کاری شده‌است.

سنگ‌ نبشته بیستون یا کتیبه بیستون، از آثار دوره هخامنشیان واقع در سی کیلومتری شهر کرمانشاه در دامنه کوه بیستون است. سنگ‌نبشته بیستون یکی از مهمترین و مشهورترین سندهای تاریخ جهان و مهمترین متن تاریخی از زمان هخامنشیان است که شرح پیروزی داریوش پادشاه هخامنشی بر گوماته مغ و به بند کشیدن یاغیان را نشان می‌دهد. این اثر در سال 2006 میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است .

در دوران سلجوقیان در قرن یازدهم میلادی، کرمانشاه به عنوان شهر ارشد مناطق کردنشین انتخاب شد. این شهر در دوران قاجار دوباره شکل شهرنشینی خود را باز یافت و به‌دلیل قرارگرفتن در چهارراه دو محور شمال به جنوب و خاور به باختر و نیز همسایگی با کشور عراق و واقع‌شدن بر سر راه شهرهای زیارتی کربلا  و نجف، از اهمیت بسیاری برخوردار شد. کرمانشاه در جنبش مشروطه سهمی بسزا داشت و در جنگ جهانی اول و دوم به تصرف نیروهای بیگانه در آمد و پس از پایان جنگ تخلیه شد.

کرمانشاه در زمان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، یکی از مناطق محوری جنگ بود که حتی پیش از آغاز رسمی  جنگ، درگیر جنگ زمینی و هوایی بود و هدف حملات نیروهای متخاصم و صحنه درگیری این نیروها بود. جنگ عراق علیه ایران در این استان آغاز و در این استان نیز به پایان رسید و مردم غیور و دلاور این استان طی سالیان جنگ به نبرد قهرمانانه با متجاوزان بعثی پرداختند و از میهن خودد دفاع کردند. 

کرمانشاه مرکز کشاورزی ایران است و بیشتر درآمد اقتصادی این استان از محل کشتزارهای آباد و سرسبز آنست. از کرمانشاه با عباراتی همچون دروازه عتبات عالیات، گذرگاه راه ابریشم (مرز خسروی)، بزرگترین سکونتگاه قوم کرد، هندوستان ایران ( به لحاظ تنوع اقوام و مذاهب ) و‌ گهواره تمدن به‌دلیل کشف سکونتگاه های چند هزار ساله، یاد می شود که هر کدام بر اهمیت این منطقه در طول تاریخ طولانی سرزمین ایران تأکید می نماید. گفتنی است که روز 5 مرداد ماه (27 ژوئیه) به‌عنوان روز ملی " کرمانشاه : گهواره تمدن "  نام‌گذاری شده است .

در ایران از همان نخستین ساعات انتشار خبر زمین لرزه، تمامی امکانات و نیروها بسیج شده تا به کمک آسیب دیدگان این حادثه بشتابند. ضرورت تامین مایحتاج برای مردم آسیب دیده از زلزله کرمانشاه، نکته ای است که بار دیگر اتحاد، همدلی و مشارکت ملت ایران را در لحظات حساس به نمایش گذاشته است و هم اکنون همت ستودنی ملت سربلند ایران مرهمی برای داغ دیدگان و آسیب دیدگان این حادثه دردناک شده است.

تاکید رهبر معظم انقلاب بر حمایت همه جانبه از آسیب دیدگان این حادثه ، عزم جمعیت هلال احمر و همت والا و توان بالقوه خیرین و مردم شریف ایران را، برای حمایت و همدردی با هم نوعان و مردم آسیب دیده این حادثه دلخراش دو چندان کرده است.

طی چند روز گذشته فعالان اجتماعی نیز  به سرعت وارد عرصه شدند و از طرق مختلف به ویژه فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، پیام هایی مبنی بر نیازهای مردم زلزله زده منتشر کردند. در این میان هنرمندان و ورزشکاران تلاش چشمگیری برای کمک به زلزله زدگان صورت داده اند که همچنان ادامه دارد. جامعه ورزش تهران روز چهارشنبه 24 آبان در ورزشگاه شهید شیرودی تهران گرد هم آمدند تا هم به آسیب دیدگان از زلزله کمک کنند و هم کمک های مردم را جمع آوری کرده و به دست بازماندگان این حادثه برسانند.

علاوه بر آن " کیانوش رستمی" که در بازی های المپیک ریو موفق به کسب مدال طلای مسابقات وزنه برداری شد، این مدال را برای کمک به زلزله زدگان کرمانشاه به حراج گذاشت. این قهرمان کرمانشاهی در متن پیام خود نوشت : بار دیگر دل زمین لرزید تا دل میلیونها ایرانی در غم از دست دادن عزیزانشان بلرزد، دلیرمردان و شیرزنانی که همواره در دل تاریخ به عنوان پاره‌ای از تن ایران بزرگ در خط مقدم دفاع از کشورشان بودند و هستند . امروز این دریادلان اینگونه در ساحل مصیبت زده طوفان بلا، دست به آسمان ساییده‌اند و چشم انتظار یاری مردم عزیز خود هستند.

همچنین  خانم " ساره جوانمردی"، ورزشکار پرافتخار تیم ملی تیراندازی جانبازان و معلولین ایران، مدال طلای خود در بازی‌های پارالمپیک ریو را به نفع هموطنان آسیب دیده در زلزله مناطق غرب کشور به حراج گذاشت. جوانمردی که  در جریان بازی های پارالمپیک ریو به دو نشان طلا در مواد تپانچه بادی 10 متر و تپانچه خفیف 50 متر دست یافته اعلام کرد : پس از وقوع این حادثه و زمانی که دیدم جامعه ورزش کشور برای کمک به مردم زلزله زده دست به کار شدند ، من هم فکر کردم که به عنوان یک ورزشکار پارالمپیکی چه کاری می‌توانم انجام دهم و تصمیم گرفتم سهم کوچکی در این جریان عظیم داشته باشم.

وکلام آخراینکه :

نمی شود بی تفاوت نشست و فقط نگاه کرد

زمین که یک جایی بلرزد

دل همه  آدمها در همه جای دنیا خواهد لرزید

-----------------------------------------------------------