قدس؛ خاستگاه ادیان الهی (1)

در این برنامه به بهانه اقدام ترامپ در به رسمیت شناختن بیت المقدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی به ارائه تاریخی از بیت المقدس و جایگاه آن در نزد ادیان الهی به ویژه اسلام پرداخته شده است.

 صد سال بعد از صدور اعلامیه بالفور توسط وزیر خارجه وقت بریتانیا مبنی بر تشکیل کشور یهودی در سرزمین فلسطین، دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا، بیت المقدس قبله اول مسلمین را به عنوان پایتخت رژیم جعلی اسرائیل به رسمیت شناخت. پایتختی بیت المقدس برای رژیم جعلی اسرائیل موضوعی است که صهیونیستها از همان ابتدای اشغال سرزمین فلسطین به دنبال آن بوده اند. اما با توجه به تقدس این شهر و وجود مسجدالاقصی و حساسیت بسیار زیاد مسلمین، صهیونیستها نتوانستند حمایت بین المللی را به خصوص متحدانشان در غرب برای پایتختی بیت المقدس جلب کنند. کنگره آمریکا در سال 1995 تحت نفوذ لابی صهیونیستها طرحی را در این باره تصویب کرد. اما رؤسای جمهوری آمریکا چه دموکرات و جمهوریخواه این مصوبه را در بیست سال گذشته به حال تعلیق درآوردند. سرنوشت بیت المقدس در مذاکرات سازش آنقدر چالش برانگیز بود که در فهرست موضوعات مورد بحث در مذاکرات سازش میان رژیم صهیونیستی و جریان سازشکار فلسطینی با میانجیگری آمریکا گنجانده نشد. مذاکرات سازش بدون طرح سرنوشت بیت المقدس نیز به بن بست رسیده است. در واقع اقدامی که ترامپ در به رسمیت شناختن بیت المقدس به عنوان رژیم جعلی اسرائیل انجام داد با توجه به تحولات منطقه و شکست طرحهایشان در سوریه و عراق برای محو جریان محور مقاومت بوده است.

آنها با حمایت از جریان تکفیری و تروریستی داعش به دنبال تجزیه عراق و سوریه و تثبیت موقعیت رژیم اشغالگر قدس بودند. اما مقاومت و ایستادگی ارتش و نیروهای مردمی سوریه و عراق با کمک متحدانشان از ایران، حزب الله لبنان و روسیه معادلات را به نفع محور مقاومت تغییر داد. اکنون پرونده داعش در سوریه و عراق بسته شده است. تمام تلاش دولتهای حامی جریانهای تکفیری و تروریستی و در رأس آنها عربستان سعودی برای تغییر زمین بازی و گشودن جبهه جدیدی از لبنان علیه جریان محور مقاومت نیز با شکست منجر شد.

در چنین شرایطی دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا بیت المقدس را به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی به رسمیت شناخت. رئیس جمهوری آمریکا کوشید با این اقدام گامی در جهت خواست صهیونیستها پس از شکستهای متوالی در چند سال اخیر در مقابله با جریان مقاومت بردارد. واکنشها به اقدام ترامپ نشان داد که صهیونیستها و امریکا در دنیا تنها هستند. به غیر از سرمداران جنایتکار و کودک کش رژیم صهیونیستی هیچ کشوری از به رسمیت شناختن بیت المقدس به عنوان پایتخت رژیم جعلی اسرائیل استقبال نکرد. نزدیکترین متحدان آمریکا و رژیم صهیونیستی در اروپا نیز در قبال این اقدام دونالد ترامپ واکنش منفی نشان داده و آن را در جهت شکست کامل مذاکرات سازش ارزیابی کردند. هر چند باید گفت مذاکرات سازش، مُرده ای بیش نیست و اقدام ترامپ میخی بر تابوت مذاکرات سازش بود. به همین دلیل باید گفت اقدام ترامپ در به رسمیت شناختن بیت المقدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی تغییری در جایگاه این شهر در میان فلسطینیان و مسلمانان جهان ایجاد نکرده و نخواهد کرد. در مجموعه برنامه ای قصد داریم اشاره ای به تاریخ پرفراز ونشیب بیت المقدس و اماکن مقدس واقع در این شهر بیاندازیم.

آگاهی از تاریخ بیت المقدس نشان می دهد این شهر با تمام اماکن مقدسش و با وجود تمام زخم هایی که صهیونست ها بر آن وارد کردند از اشغال رهایی خواهد یافت. بیت المقدس، مهد و خاستگاه سه دین الهی اسلام، مسیحیت و یهودیت و از جایگاه ویژه ای نزد پیروان ادیان الهی برخوردار است. این شهر تاریخی با قدمتی چندهزارساله، تاریخی کهن را پشت سر نهاده است و چون صخره های استوارش، بلندقامت بر تارک تاریخ درخشیده است. نام شهر بیت المقدس، همواره با صفات قدس و مقدسات همراه بوده و این شهر باستانی، از آغاز، شهر صلح و سلام خطاب شده است. قدس، سالیانی قدمگاه انبیای الهی بوده است و بناهای تاریخی برجای مانده از آن، حکایت از پیشینه با هویت این شهر مقدس در نزد تمام ادیان الهی دارد. کلیساهای تاریخی برجا مانده در بیت المقدس و مساجد با قدمت این شهر، همچون کلیسای قیامت و مسجدالاقصی، سند و گواهی روشن در خصوص تاریخ و پیشینه با هویت شهر قدس است. بیت المقدس همچنین قبله نخست مسلمانان بوده است. مسلمانان به فرمان الهی تا یک سال پس از هجرت پیامبر صلی الله علیه و اله وسلم  به سوی بیت المقدس نماز گزارده اند.

قدس از اهمیت دیگری نیز برای مسلمانان برخوردار است و آن معراج پیامبر اسلام (ص) است که از کنار دیوار "براق" در جوار مسجد تاریخی الاقصی که یهودیان آن را دیوار "ندبه" می خوانند، صورت گرفته است. «معراج» یکی از معجزات حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم آخرین پیامبر و رسول خدا است. معراج، مقدّس ترین سفر در طول تاریخ است، مسافرش حضرت محمد صلی الله علیه و آله وسلم، فرودگاهش مسجدالحرام، گذرگاهش مسجد الاقصی، میزبانش خدا، هدفش دیدن آیات الهی و سوغاتی اش اخبار آسمان ها و ملکوت و بالا بردن سطح فهم بشر از این دنیای مادّی بوده است. نام مسجدالاقصی و معراج پیامبر در قرآن کریم در اولین آیه سوره اسراء آمده است. «سُبْحانَ الَّذی اَسْری بِعَبْدِه لَیْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ اِلَی الْمَسْجِدِالاَقْصَی الَّذی بارَکْنا حَوْلَه لِنُریَه مِنْ ایاتِنا اِنَّه هوَ السَّمیعُ الْبَصیرُ». «پاک و منزّه است آن (خدایی) که بنده اش را از مسجدالحرام تا مسجدالاقصی که اطرافش را برکت داده ایم شبانه برد، تا از نشانه های خود به او نشان دهیم. همانا او شنوا و بیناست.»

 بر اساس روایات، پیامبر یک سال قبل از هجرت، پس از نماز مغرب در مسجدالحرام، از طریق مسجدالاقصی به وسیله ی ((براق ))  به آسمان ها رفت و چون بازگشت، نماز صبح را در مسجدالحرام خواند. معراج پیامبر، جسمانی و در بیداری بوده، نه در خواب و یا به واسطه روح،  و اصل آن از ضروریات دین اسلام و مورد اتّفاق همه مذاهب اسلامی است. خداوند، حضرت آدم را از آسمان به زمین آورد، ولی حضرت رسول (صلی الله علیه و آله وسلم) را از زمین به آسمان برد. پیامبر در آن شب، عوالم بالا، ملکوت آسمان ها و عجائب آفرینش را دیده و با انبیاء ملاقات کردند و احادیث قدسی در این سفر بر آن حضرت وارد شده است. در این سفر، آخرین فرستاده و رسول خدا، بهشت و جهنّم را دید، وضعیّت بهشتیان و نعمت هایشان و دوزخیان و عذاب هایشان از مشاهدات دیگر حضرت محمد صلی الله علیه و آله وسلم بود. در برخی از روایت پس از مسجدالحرام و مسجدالنبی، مسجدالاقصی از قداست و احترام ویژه ای نزد مسلمانان دارد. این مسجد را حضرت داوود علیه السلام بنا کرد و سپس فرزندش، حضرت سلیمان، تکمیلش فرمود. از آن پس در طول تاریخ بارها تجدید بنا شد، از جمله در عهد عبدالملک بن مروان خلیفه اموی. مسجدالاقصی یک بار در زلزله‌ای شدید ویران شد، در سال 585 میلادی و در سال 583 هجری قمری توسط صلاح الدین ایوبی مرمت شد، و در قرن نهم هجری قسمت دیگری از مسجد ساخته شد. در زمان جنگهای صلیبی مسیحیان در همین مسجد توقف داشتند؛ حتی دالانی در آن موجود است که انبار اسلحه لشگریان آنان بوده. در این مسجد مصلای معروفی است که مورخین آن را مقام حضرت زکریا می‌شمارند. در زمان عمر خلیفه دوم ، در سال 15 هجری، شهر قدس توسط مسلمانان فتح شد و عمر خودش نیز به قدس آمد. 

دوستان همراه ادامه بحث را در برنامه آینده پی می گیریم.