در محضر پیشوای نهم

میوه دل علی بن موسی الرضا، حضرت امام محمد تقی(ع) در دهم رجب سال 195 هجری در مدینه منوره بر شاخسار امامت متولد شد.ولادت با سغادت این امام بزرگوار بر شما شنوندگان عزیز مبارک باد.

از شبستان ولایت قمری پیدا شد

 از گلستان هدایت ثمری پیدا شد 

بحر مواج کرم آمده در جوش و خروش

 که ز دریای عنایت گهری پیدا شد

 شب میلاد جواد است ندا زد جبرئیل

 کز پی شام، مبارک سحری پیدا شد 

 میوه دل علی بن موسی الرضا، حضرت امام محمد تقی(ع) در دهم رجب سال 195 هجری در مد ینه منوره بر شاخسار امامت متولد شد. پدر بزرگوارش حضرت رضا(ع) و مادرش بانوی گرامی و با فضیلتی به نام سبیکه است، که امام رضا(ع) او را خیزران نامید. حضرت همواره از ایشان به عنوان بانویی منزه، پاکدامن و با فضیلت یاد می کرد. تولد آن حضرت برای شیعه برکتی افزون داشت. پدر بزرگوار امام جواد(ع) همواره از او به عنوان مولودی پر خیر و برکت یاد می کرد و این موضوع در نزد شیعیان نیز معروف بود. خواهر حضرت رضا علیه السلام-حکیمه خاتون- نقل می‏ کند: روزی برادرم مرا طلبید و فرمود: ای حکیمه! امشب فرزند مبارک خیزران متولد می‏ شود و تو باید در وقت ولادت او حاضر باشی. من در خدمت آن حضرت ماندم. آن شب پس از تولد امام جواد علیه السلام حضرت رضا علیه السلام داخل شد و ما آن نور دیده را در حالی که در جامه‏ ای مطهر پیچیده شده بود به حضرت دادیم. ایشان بسیار خوشحال شدند و نوزاد را در آغوش کشیدند. آن گاه او را به من سپردند و فرمودند که از این گهواره جدا مشو و همراه وی باش و از آن عزیز مراقبت کن. 

 تولد امام جواد(ع) در زمانی واقع شد که تبلیغات علیه امامت حضرت رضا(ع) فراوان بود. از طرفی حضرت رضا(ع) تا سن چهل و هفت سالگی صاحب فرزند نشده بود و در بین شیعیان این اعتقاد وجود داشت که امامان بعد از پیامبر دوازده نفرند که نُه نفر از ایشان از نسل امام حسین(ع) خواهند بود و فرزند نداشتن حضرت رضا(ع) در این سنین، امامت ایشان را با تردید جدّی رو به رو می کرد و آب به آسیاب دشمن می ریخت. تولد حضرت جواد(ع) آن تبلیغات و طعنه ها را نقش بر آب کرد و آب گوارایی بود که بر جگر تشنه شیعیان نشست و ایشان را از التهاب و اضطراب نجات داد. از این رو همواره ایشان را مولودی پر خیر و برکت می خواندند.

گوینده:

در قرآن و روایات دینی، انفاق در اصطلاح به اعطای مال یا چیز دیگر در راه خدا به فقیران و بینوایان و دیگر راه های مورد نیاز گفته می شود. در اهمیت و ارزش انفاق همین بس که قرآن همواره آن را در کنار نماز قرار می دهد و انفاق را از نشانه های مومن برمی شمارد. انفاق در آیات قرآنی همواره در کنار اعمال نیک و عبادات قرار گرفته است که نشانه اهمیت آن در اسلام و قرآن است. جضرت محمد تقی(ع) به عنوان مصداق بارز خلق و خوی قرآنی، این خصلت و خصیصه را به کمال، دارا بود.یکی از لقب‏های ایشان «جواد» است؛ ایشان بسیار بخشنده بود و بدون شک، در انفاق و کمک به مستضعفان جامعه، شایسته ‏ترین الگو و اسوه به شمار می ‏آید. آن حضرت هیچ‏گاه قشر محروم جامعه را از یاد نمی ‏برد و تا آن‏جا که در توان داشت، به ضعیفان و افراد تهی‏دست کمک می‏ کرد. بر همین اساس بود که آن امام، با لقب «جواد» یعنی شخصیت باسخاوت و جود شهرت یافته بود. یکی از تاریخ‏ نگاران در این باره می ‏نویسد: «امام جواد علیه السلام هر سال هزاران درهم میان مردم مدینه تقسیم می‏ کرد و بدین جهت، لقب «جواد» به او داده شد».

پیشوای نهم شیعیان معدن علم و کرامت بود. زمانی آن حضرت به ولایت و خلافت الهی رسید که بیش از 9سال نداشت، اما با این همه از دانش و علم چنان بود که گویی دانش کل کتاب را به ایشان داده باشند. در همان کودکی بیش از صدها پرسش سخت را پاسخ داد و در دانش آموختن به دیگران کوتاهی نمی کرد. از حضرت جواد(ع) فقط 250 حدیث در موضوعات گوناگون به دست ما رسیده است. شیعیان نمی توانستند به راحتی به حضور امام جواد(ع) رسیده، از ایشان بهره مند شوند و این کار غالباً توسط وکیلانی که از ناحیه امام به شیعیان معرّفی شده بود، آن هم با پنهان کاری و شگردهای مختلف انجام می گرفت. با این حال مناظرات حضرت جواد(ع) با یحیی بن اکثم قطره ای از دریای علم ایشان را نمایان ساخت. یحیی بن اکثم از دانشمندان و فقهاه دوران بنی العباس است که مدّتی قاضی بصره بود. وی در نزد مأمون منزلتی داشت و مأمون او را برای مناظره با جواد الا ئمه(ع) دعوت کرد. در مجلس مناظره یحیی اجازه خواست و از حضرت یک مسئله مشکل فقهی درباره حج پرسید. حضرت در آن زمان تقریبا 16 ساله بودند و این مناظره در سال 211 هجری برگذار شد. امام(ع) با بیان فرض های مختلف مسئله از یحیی خواستند که مراد خود را با توجه به فروض مختلف، دقیقا مطرح کند. در این هنگام علامت عجز و تحیّر در یحیی ظاهر شد و از پاسخ گویی باز ماند و مراتب دانش امام(ع) بر اهل مجلس روشن شد. پس از پایان مجلس و رفتن مردم مأمون از امام جواد(ع) خواست که  آن مسئله را خود پاسخ گویند و ایشان جواب دادند.

امام جواد (ع) در طول زندگی کوتاه، اما پربار خویش، بر آن بود که غبار از چهره اسلام راستین بزداید و در جوّ خفقان آمیز حکومت عباسیان، تعالیم حیات بخش اسلام را به مردم عرضه کند .آیت الله خامنه ای در ویژگی های حضرت جواد الائمه بین می کنند: « امام جواد مانند دیگر ائمه‌ی معصومین برای ما اسوه و مقتدا و نمونه است. زندگی کوتاه این بنده‌ی شایسته‌ی خدا، به جهاد با کفر و طغیان گذشت. در نوجوانی به رهبری امت اسلام منصوب شد و در سالهایی کوتاه، جهادی فشرده، با دشمن خدا کرد به طوری که در سن ۲۵ سالگی یعنی هنوز در جوانی، وجودش برای دشمنان خدا غیر قابل تحمل شد و او را با زهر شهید کردند. همان‌طوری که ائمه‌ی دیگر ما علیهم‌السلام با جهاد خودشان هر کدام برگی بر تاریخ پر افتخار اسلام افزودند، این امام بزرگوار هم گوشه‌ی مهمی از جهاد همه جانبه‌ی اسلام را در عمل خود پیاده کرد و درس بزرگی را به ما آموخت. آن درس بزرگ این است که در هنگامی که در مقابل قدرتهای منافق و ریاکار قرار میگیریم، باید همت کنیم که هوشیاری مردم را برای مقابله‌ی با این قدرتها برانگیزیم. اگر دشمن، صریح و آشکار دشمنی بکند و اگر ادعا و ریاکاری نداشته باشد، کار او آسان‌تر است. اما وقتی دشمنی مانند مأمون عباسی چهره‌ای از قداست و طرفداری از اسلام برای خود میآراید، شناختن او برای مردم مشکل است. در دوران ما و در همه‌ی دورانهای تاریخ، قدرتمندان همیشه سعی کرده‌اند وقتی از مقابله‌ی رویاروی با مردم عاجز شدند دست به حیله‌ی ریاکاری و نفاق بزنند. امام جواد همت بر این گماشتند که این ماسک تزویر و ریا را از چهره مأمون کنار بزنند و موفق شدند»

امامان معصوم علیهم السلام که بعد از رسول خدا(ص) حجت خدا و جانشین پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به شمار می روند شایسته ترین ترجمان وحی و آشناترین افراد به تفسیر قرآن می باشند. امیر مؤمنان علی علیه السلام فرمود: «این قرآن، خطوطی است که در میان جلد پنهان است، با زبان سخن نمی گوید و نیازمند مفسر و ترجمان است ... .» و سپس فرمودند: « ما [امامان معصوم علیهم السلام] برای [تفسیر و ترجمان] قرآن از همه مردم شایسته تریم .»امام جواد علیه السلام نیز به عنوان پاسدار حریم وحی از تفسیرهای نابجا و غیر عقلانی آیات قرآن جلوگیری کرده و علماء و دانشمندان را به سوی فهم صحیح آیات راهنمایی می کرد .روزی در مجلس معتصم، برخی از دانشمندان به آیه ای استناد کرده و یک حکم شرعی صادر نمودند . امام جواد علیه السلام که در آن جلسه حضور داشت خطای آنان را گوشزد نموده و تفسیر صحیح را برای حاضرین ارائه نمود .

شافعی که از پیشوایان اهل تسنن است، درباره امام جواد علیه السلام سخنان زیبا و ارزنده‏ای دارد. ایشان در این باره می‏گوید: «امام جواد علیه السلام ارزش و مرتبه عالی دارد و نامش بر زبان‏ها جاریست. سعه صدر، وسعت نظر و شیرینی سخن او همه را جذب کرده است... . سخنان وی بسیار ارزنده و عالی است و هر کس به وی می‏رسد، بی‏ اختیار سر تعظیم خم می‏کند... او سرچشمه‏ای است که همه از او مشتعل می‏شوند و عقل و هوش آدمی، از امام جواد علیه السلام علم و معرفت می ‏یابد»

با عرض تبریک سالروز ولادت امام جواد (ع)، در پایان برنامه ضمن اینکه گزیده ای از سخنان آن حضرت را می شنویم، توجه شما به نماهنگ زیبای عربی ویژه ولادت امام جواد جلب می کنیم. امام جواد (ع) می فرماید :«نعمت خدا بر کسی زیاد نمی شود ، مگر آنکه نیاز مردم به او بیشتر شود . پس کسی که این زحمت را تحمل نکند ( به دیگران کمک نکند ) ، نعمت را در معرض زوال قرار می دهد .»