شما هم دعوتید
مجموعه برنامه«دعوت» نام ویژه برنامه ای ده دقیقه ای است که در 30 قسمت برای ماه مبارک رمضان توسط گروه فرهنگ و معارف تولید می شود. در این برنامه موضوعات مختلف مرتبط با ماه مبارک رمضان ارائه می شود. در نخستین برنامه از این مجموعه به پیشواز این ماه مبارک رفته ایم با ذکر این نکته که همه شما به میهمانی ، ضیافت و سفره الهی ماه مبارک رمضان دعوت شده اید.
بوی خوش میهمانی، همیشه حالمان را بهتر می کند و کمتر کسی می داند که چه رازی است در این حال خوب ! اما می دانیم خوبی میهمانی در دیدارهایی است که تازه می شود و در محبتهایی که می شکفد و ابراز می شود. در هدیه هایی که داده می شود و در پذیرایی ای که میزبان به عمل می آورد.
رفتن به میهمانی، اول از همه دغدغه خوب پوشیدن، خوب راه رفتن و خوب حرف زدن را به جانمان می اندازد و اگر بدانیم میزبان در آستانه درب، منتظر و چشم به راهمان ایستاده است، بر سرعت گامهای خود می افزائیم. آغاز هر میهمانی، هم نگاه شدن و همکلام شدن با میزبان است و هرچه میزبان، دوست داشتنی تر، میهمانی گواراتر است. و اکنون بار دیگر دعوت شده ایم به میهمانی دوست داشتنی ترین، مهربانترین و بخشنده ترین میزبانی که می شناسیم . "خدا " . خالق یکتا و حکیمی که نامش آرامش بخش جانهای بیقرارمان است.
بار دیگر درهای آسمان به روی مومنین گشوده شده است تا درحریم امن الهی قرار گیرند و فارغ از هیاهو و دل مشغولیهای روزگار، تنها به شناخت خود و خدای خود بیاندیشند. این روزها فرصت اندیشیدن به خود، در سایه زندگی مدرن، از هر بشری رُبوده شده و انسان را به موجودی مادیگرا و دور از خود تبدیل کرده است، اما رمضان شهری است که انسان را از ازدحام شهرهای امروزی، دور می کند و به شهر درونی وجودش فرا میخواند. جایی که میتوان با خود قدم زد و به بهتر بودن و بهتر شدن اندیشید. به خدای خود فکر کرد و برای هر حاجتی به در خانه غیر، نشتافت. رمضان ، ماهی است که از نظر توصیف در قرآن کریم، بیانات رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم و ائمه اطهار علیه السلام، بر همه ماه ها فضیلت و برتری دارد. کافی است تنها به یک نام آن توجه شود: «شهرالله، ماه خدا» همه ماه ها از آن خداوند است اما فقط یک ماه را شهر الله خوانده اند، همه شب ها از آن خداوند هستند اما فقط یک شب را شب قدر دانسته اند و آن شب عزیز، در همین ماه شریف نهان است. رمضان ماه ضیافت است، ضیافتی که میزبانش خالق هستی است و همه در آن دعوت شده اند. نه مانند حج است که تنها بر مستطیعان واجب باشد / نه همچون خمس و زکات که بر میزان خاصی از سود اضافی محصولات اختصاص یابد و نه حتی چون نماز است که در تمامی ایام و حالات، تکلیف آن بر مسلمانان، وظیفه باشد.
ممکن این سئوال برای عده ای مطرح شود که این چگونه میهمانی است که میهمان باید از خوردن و آشامیدن پرهیز کند؟ در پاسخ باید گفت: خداوند، میهمانی رمضان را برای پذیرایی از جسم فراهم نکرده است؛ زیرا بدن ها مثل همه موجودات در ضیافت همیشگی خدا هستند و از سفره روزی خدا تغذیه می کنند. در ضیافت رمضان، جان ها جلا می یابد و جسم به استراحت و سلامت دست می یابد. آداب و برنامه های معنوی ماه رمضان، برای تنظیم و تعدیل تمایلات انسان است تا او بتواند گوهر اصلی وجود خویش را بپرورد. در واقع، اهداف اصلی ماه مبارک رمضان، متوجه دنیای روح و روان انسان است. در این ماه، روزه، نیایش، تلاوت قرآن، بخشش و نیکوکاری، کمک به همنوعان و سایر اعمال شایسته، روح را پالایش می کند و زمینه رشد و تکامل معنوی بشر هموار می سازد. این ضیافتی است که ارزش آن را کسی جز خدا نمی داند. البته وصف رمضان به ضیافت، یک تعبیر ذوقی نیست که اهل ادب و عرفان آن را وضع کرده باشند، بلکه تعبیری است که شخص نازنین پیامبر اکرم(ص) که آگاه به تمامی حقایق عالمند، آن را برای رمضان به کار بردهاند. ایشان در اولین جملات خطبه شعبانیه بیان فرمودهاند: «هُوَ شَهْرٌ دُعِیتُمْ فِیهِ إِلَی ضِیَافَةِ اللَّهِ / شما در این ماه به مهمانی خدا دعوت شدهاید.» پس باید به مختصات این تعبیر و توصیف دقت کنیم و از فرصت این تشبیه برای درک رمضان ، کمال استفاده را ببریم.
پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در آخرین جمعه ماه شعبان خطبه ای بیان فرمودند و ماه مبارک رمضان را به مسمانان بشارت دادند. در فرازی از این خطبه فرمودند: «ای مردم ! ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش به سوی شما رو کرده است. ماهی که نزد خدا، بهترین ماه هاست و روزهایش، بهترین روزها و شبهایش بهترین شبها و ساعتهایش، بهترین ساعتهاست. ماهی است که در آن شما را به میهمانی خدا خواندهاند و از کسانی قرار داده شدهاید که از کرامت خدا بهره میبرند. نفسهای شما در آن ، تسبیح و خوابتان، عبادت است و کارهای شما در آن مورد قبول و دعاهایتان در آن مستجاب است. پس از خدا، با نیتهای راستین و دلهای پاک بخواهید که در این ماه، توفیق روزه داری برای او و تلاوت کتابش (قرآن) را به شما بدهد... ای مردم! همانا در این ماه درهای بهشت باز است؛ پس از خدا بخواهید که آنها را بر شما نبندد و درهای جهنم در این ماه بسته است ، پس از خدا بخواهید که آنها را بر شما باز نکند. شیاطین در این ماه در زنجیرند پس از خدا بخواهید که آنها را بر شما مسلط نگرداند.»
به تعبیر حضرت محمد(ص) در این ماه، کم ترین اعمال انسان ها به بهترین شکل مورد توجه و پاداش قرارمی گیرد و خداوند در برابر کوچک ترین عبادات، بالاترین نعمت ها را عطا می فرماید. با کم ترین توبه، بزرگ ترین گناهان بخشیده می شود و زمینه عبادت و بندگی و رسیدن به کمال حقیقی و سعادت ابدی، بیش از هر زمان دیگری فراهم است. این، یعنی بهترین موقعیتی که ممکن است برای یک فرد در یک میهمانی باشکوه معنوی فراهم شود. اگر روزه دار، صادقانه و آن طور که بایسته است، روزه بگیرد به راستی در ضیافت خانه الهی قدم گذارده و به یاری خداوند به بالاترین کمالات و بهره مندی ها و منزلت ها دست یافته است. در روایت آمده است روزی حضرت موسی (ع) گفت: بار خدایا! چه خوشبختم من که این گونه نزدیک و بی واسطه با تو سخن می گویم. آیا هیچ کس چنین سعادتی را همچون من دارد؟ خداوند فرمود: «ای موسی! اینک تو از پس هفتادهزار پرده دل با من سخن می گویی، اما در آخرالزمان کسانی هستند که روزهای طولانی و طاقت فرسا را برای رضای من روزه می گیرند و هنگام افطار، من بی واسطه این هفتادهزار پرده، به آنها نزدیکم».
خداوند با فراخوانی مؤمنان به میهمانسرای خویش، آنان را از زندگی مادّی خود جدا کرده و در جوار خویش جای داده است. توصیه بزرگان دین و روایات بر این بوده که میهمانان خوبی برای خدا باشیم . حریم الهی را با اجتناب از گناه حفظ کنیم. روزه واقعی را درک کنیم. تا به تقوای الهی برسیم /آن گونه که خداوند فرمود:
"یا ایها الذین آمنوا کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلکم تـتـقون"
"ای کسانی که ایمان آوردهاید، روزه بر شما واجب شده است، همانگونه که بر اقوام قبل از شما واجب شده بود، تا پرهیزکار شوید." (سوره بقره آیه 183)
****************
چه زیبا و چه فریبا و شکوفا می آیی. می آیی تا زنگار از آینه های ِ جان برگیری . به راستی رمضان برای آن کس که آشنای دل است ، هزار نکته باریکتر ز مو دارد . ماهی که بی مهابا همه اندوخته های نفسانی ِبی ثمر انسان را می سوزاند و بال های شکسته پروازهای معنوی بلند او را می رویاند. رمضان وقتی به آرامی به جانب ما می خرامد ، گویی بارانی است که می آید و خوش می آید.
سلام به ماه مبارک رمضان ، ماه غفران و برکات الهی و ماه میهمانی خدا. سلام به سحرهای ماه مبارک رمضان ؛ به دعای اللهم انی اسئلک من بهائک بابهاه و ... ؛ به هنگامه افطار و استجابت دعا ؛ سلام به شب های قدر و زمزمه های الغوث الغوث بندگان و سلام به عید فطر هنگامه استجابت دعا ، روزه و نیایش خالصانه به درگاه الهی..