گسترش عدالت، هدف قوۀ قضائیه

حضرت آیت الله خامنه ای : « رعایت قانون، اساس زندگی جمعی است که یکی از وظایف دستگاه قضائی مبارزه‌ی با قانون‌شکنی و متوقّف کردن قانون‌شکنان است.»

   داوری و قضاوت در دین مبین اسلام از جایگاه و اهمیت خاصی برخوردار است ، زیرا قاضی منصف و عادل می تواند زمینه ساز گسترش عدالت در جامعه شود که از اصول اساسی اسلام است. خداوند در سورۀ نساء، آیۀ 58 تأکید می کند: « خداوند به شما فرمان می‌دهد که امانت‌ها را به صاحبانش بدهید، و هنگامی که میان مردم داوری می‌کنید به عدالت داوری کنید، خداوند اندرزهای خوبی به شما می‌دهد، خداوند شنوا و بیناست. » قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز که برگرفته از ارزشهای متعالی اسلام است ، برای قضاوت و قوۀ قضائیه منزلت و اهمیت فراوان قائل شده است. در ابتدای اصل 156 ، این قانون می خوانیم : «  قوه‏ قضائیه‏ قوه‏ ای‏ است‏ مستقل‏ که‏ پشتیبان‏ حقوق‏ فردی‏ و اجتماعی‏ و مسئول‏ تحقق‏ بخشیدن‏ به‏ عدالت‏ [می باشد] ... » همچنین طبق قانون اساسی ، رئیس قوۀ قضائیه را رهبر انتخاب می کند تا از استقلال این قوه اطمینان حاصل شود. چند روز پیش به مناسبت هفته قوه قضائیه رئیس و مسئولین دستگاه قضایی کشور با آیت الله خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی دیدار کردند و از دیدگاهها و رهنمودهای ایشان در مورد مسائل قضایی بهره مند شدند.

   در ابتدای این دیدار، رهبر معظم انقلاب، هفته قوۀ قضائیه را مانند برخی دیگر از مناسبت های جمهوری اسلامی ایران « شهادت بنیان » خواندند که بر اساس شهادت در راه خدا، نام گذاری شده است. چرا که این هفته به دلیل شهادت آیت الله دکتر بهشتی نخستین رئیس دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران و دهها تن از مسئولین کشور به دست منافقین، در هفتم تیر سال 1360 ( 28 ژوئن 1981)، هفتۀ قوۀ قضائیه نام گرفت. سازمان تروریستی منافقین که خود را مجاهدین خلق می خوانَد و تحت حمایت برخی دولتهای غربی قرار دارد ، حدود 17 هزار تن از مردم و مسئولین ایرانی را بی رحمانه و ناجوانمردانه ترور کرده و به شهادت رسانده است.

    آیت الله خامنه ای در سخنان خود در دیدار مسئولین قضایی جمهوری اسلامی ایران ، هدف قوۀ قضائیه را رعایت همه جانبه عدالت خواندند و فرمودند : « [قوّه‌ی قضائیّه] باید مظهر عدالت باشد؛ خاطر مردم جمع باشد که در این قضیّه که شما حقّ من را ضایع کردی، تعرّض کردی، تجاوز کردی یا کار خلافی کردی، خیلی خب، می روم به قوّه‌ی قضائیّه مراجعه می کنم. آسودگی روحیِ آحاد مردم در این باشد که به قوّه‌ی قضائیّه پناه ببرند.» ایشان برای تحقق این هدف بزرگ، رعایت قانون را لازم دانستند و تأکید کردند: « رعایت قانون، اساس زندگی جمعی است که یکی از وظایف دستگاه قضائی مبارزه‌ی با قانون‌شکنی و متوقّف کردن قانون‌شکنان است.»

     رهبر انقلاب اسلامی در بخشی دیگر از بیانات خود ، تصریح کردند که وظیفۀ این قوه ، مسئولیتی حاکمیتی است. ایشان در توضیح این مطلب فرمودند : « ... قضاوت و فصل خصومت و مجازات متخلّف از قانون؛ کاری است که حکومت بایستی انجام بدهد. اگر چنانچه خوب انجام گرفت، نتیجه‌اش این است که مردم از دستگاه حاکم خرسند و خشنود می شوند؛ اگر چنانچه ناقص انجام گرفت، بد انجام گرفت، معیوب انجام گرفت، مردم از دستگاه حاکم ناراحت و نگران و ناخرسند می شوند.» بنا بر این ، عملکرد صحیح قوۀ قضائیه برای جمهوری اسلامی ایران ، بسیار مورد توجه و ارزشمند است. به همین دلیل ، آیت الله خامنه ای تحول در این قوه را که روند آن آغاز شده ، مهم برشمردند و خواستار تسریع و استمرار آن شدند. ایشان بر این نکته پای فشردند که باید شاخص ها و محدودۀ زمانی این تحول مشخص باشد و با شتاب مناسب صورت گیرد تا تغییرات برای همگان محسوس باشد.

   دستگاه قضائی در جمهوری اسلامی ایران ، از آن جهت که در خط مقدم مبارزه با فساد و اختلال در نظم و امنیت کشور است ، مورد هجوم تبلیغاتی و تهمت های گوناگون از سوی رسانه های خارجی و برخی جریان های داخلی است. چنانکه رهبر انقلاب اسلامی نیز فرمودند : « امروز قوّه (قضائیه) زیر شدیدترین فشارهای تبلیغی و رسانه‌ای است؛ هم از ناحیه‌ی دشمنانی که در خارج هستند، هم از ناحیه‌ی غافلینی که در داخل هستند. » به همین دلیل اطلاع رسانی صحیح و مقابله با این تبلیغات مسموم ، از دغدغه های مسئولان آن است.

آیت الله خامنه ای راهکار مقابله با تبلیغات منفی علیه قوۀ قضائیه را روشنگری و اعتماد سازی برای مردم برشمردند و تأکید کردند : « در مقابل افکار عمومی بایستی با تواضع، با دلسوزی، با محبّت وارد شد و با افکار عمومی تفاهم کرد؛ این خیلی چیز مهمّی است، تا بتوانیم اعتماد افکار عمومی را جلب کنیم.» اما ایشان توجیه مردم درمورد اقدامات دستگاه قضایی را مستلزم تبلیغاتی صحیح و هدفمند دانستند که بر قلب مردم اثر بگذارد و در توضیح چگونگی آن فرمودند : « این (تبلیغات) شیوه دارد، (این یک) کار هنری است. یکی از مهم‌ترین کارهای شما این است؛ یعنی یک تیم قوی رسانه‌ای هنرمند را به کار بگیرید، بنشینند طرّاحی کنند ، نه برای یک روز و دو روز و یک ماه؛ به‌طور مستمر ... » مقام معظم رهبری ، اقدام دیگری را که برای جلب اعتماد مردم به قوۀ قضائیه لازم شمردند ، نظارت و بازرسی مستمر بر کار دادگستری و قضات است و ادامه دادند که هرچند این کار انجام می شود ، ولی باید بسیار جدی تر و گسترده تر باشد. ایشان کار دیگری را که در زمینه اعتماد سازی مردم و سالم سازی دستگاه قضایی لازم است ، تشویق و معرفی قضات کوشا و نمونه ، و تنبیه و حتی معرفی قاضیان متخلف برشمردند و تأکید کردند : « ... حرکت قوّه‌ی قضائیّه‌ به سمت اصلاح درونی دستگاه قضا هم بایستی به نظر بنده بدون توقّف، انجام بگیرد. »

    رهبر انقلاب اسلامی، مبارزه با فساد ، به ویژه در مسائل اقتصادی و ایجاد امنیت در این زمینه را از وظایف مهم قوۀ قضائیه خواندند و توضیح دادند : « یک قلم دیگر از کارهایی که قوّه‌ی قضائیّه در زمینه‌ی مسائل اقتصاد می خواهد انجام بدهد، همین مبارزه‌ی با مفاسد اقتصادی و مفسدین اقتصادی است. قوّه‌ی قضائیّه باید بتواند نوعی برخورد کند با مختل ‌کننده‌ی امنیّت، که فضای کسب‌ وکار مردم، فضای زندگی و معیشت مردم، یک فضای امنی باشد.» ایشان البته تأکید کردند که فساد اقتصادی در ایران ، آنگونه که برخی رسانه های مغرض تبلیغ می کنند ، فراگیر نیست و تصریح کردند : « فساد عمومی نیست، فساد مال تعداد اندکی مفسد است؛ هم در دستگاه‌های دولتی، هم در دستگاه‌های مردمی، هم در محیط کسب‌ و کار، آنهایی که مفسدند، افراد معدودی هستند. » البته رهبر معظم انقلاب تأکید کردند که با همان معدود مفسدان اقتصادی باید با قاطعیت و صراحت برخورد و روند کار برای مردم تبیین و تشریح شود.

    پاسخ به شبهات و تبلیغات مدعیان دفاع از حقوق بشر علیه جمهوری اسلامی ایران، از جمله اقدامات قوۀ قضائیه است. آیت الله خامنه ای در دیدار با مسئولان این قوه ، ضمن تأیید این عمل ، تأکید کردند: « ما در زمینه‌ی مسائل حقوق بشر از دنیا طلبکاریم، ما بدهکار نیستیم.»

ایشان در این زمینه ، چند نمونه از اقدامات جنایتکارانه ای را که مدعیان دفاع از حقوق بشر انجام داده اند ، تشریح کردند . مقام معظم رهبری از جمله به جنایات فرانسوی ها برای مقابله با نهضت آزادی خواهی مردم الجزایر در اواسط قرن بیستم اشاره کردند که در جریان آن یک میلیون تن از جمعیت هفت میلیون نفری فرانسه در آن زمان ، به قتل رسیدند . ایشان در توضیح جنایات فرانسوی ها در الجزایر فرمودند : « این فجایعی را که فرانسوی‌ها در آفریقا به وجود آوردند، در الجزایر و در غیر الجزایر کارهایی که کردند، انسان وقتی می خواند، واقعاً تن او می لرزد. فرض بفرمایید یک دریاچه‌ای را، مثلاً یک مرداب بزرگی را با نفت و این چیزها آغشته کنند، بعد یک جمعیّت کثیری را - زن، مرد، بچّه - از روستا بکوچانند طرف آن (دریاچه) و بعد اینها را ببندند به رگبار، اینها هم از ترس به آن دریاچه پناه ببرند، بعد آن دریاچه را آتش بزنند.... این قضیّه اتّفاق افتاده به‌وسیله‌ی فرانسوی‌ها. »

رهبر انقلاب اسلامی آنگاه به فاجعۀ کشتار مردم هند توسط نظامیان انگلیسی در باغ جلیان‌ والا ( Jallianwala ) در سال 1919 و در زمان استعمار آن کشور اشاره کردند و توضیح دادند : « ... در هند در یک باغی شش هزار نفر جمع شدند به‌عنوان تظاهرات، انگلیسی‌ها آمدند مسلسل گذاشتند دم در آن باغ، یکسره شش هزار نفر را در یک روز یا در نصف روز و در چند ساعت به قتل رساندند. »

جنایات ضد حقوق بشری آمریکا نیز در طول تاریخ کوتاهش ، از کشتار سرخ پوستان و سیاه پوستان تا انواع جنایات علیه دیگر ملتها ، فراوان و آشکار است. به همین دلیل آیت الله خامنه ای ضمن اشاره به فجایع سوریه و یمن و میانمار در زمان کنونی ، تأکید می کنند:

«اینها مدّعی حقوق بشرند؛ ما حرف داریم در زمینه‌ی حقوق بشر، ما ادّعا داریم علیه مدّعیان دروغ‌گو و وقیح حقوق بشر. »

آیت الله خامنه ای در پایان سخنان خویش خداوند ضمن آرزوی توفیق برای همه مسئولان قوه قضایی کشور، از آنان خواستند تا انشاء اللهقوه قضاییه را  یک قوّه‌ی قضائیّه‌ مطلوب خدای متعال و مطلوبِ مردمِ مصلح و منصف در کشور، مطلوب نظام اسلامی ان‌شاءالله از آب دربیاورند و مقدّمات آن را لااقل [فراهم کنید].