مولفه قدرت دفاعی ایران و خطای محاسباتی دشمن

اکنون در چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی قرار داریم، دشمنان دیرینه ی این انقلاب از همان اول بیکار ننشسته اند و همه ی تلاش خود را به کار بردند تا اولا اگر توانستند این انقلاب را از مسیرش منحرف کنند و اگر هم نتوانستند عقبه ی آن یعنی ملت را دلسرد کنند.

درک اقتدار دفاعی ایران زمانی امکان‌پذیر است که شرایط و وضعیت نظامی ایران در قبل از انقلاب به درستی ترسیم شود. فارغ از ظرفیت و توان ذاتی نیرو‌های مسلح ایران، آنچه در مورد وضعیت نظامی ایران در قبل از انقلاب می‌توان گفت، سلطه کامل امریکایی‌ها بر ارتش ایران وسیاستگذاری و هدایت آن براساس منافع راهبردی امریکا در منطقه به عنوان یکی از ستون‌های اصلی سیاست منطقه‌ای رؤسای جمهور وقت امریکا بود. تسلط مستشاران امریکایی بر ارتش ایران و سیاست تحقیرآمیز آن‌ها با امضای قانون کاپیتولاسیون توسط رژیم مزدور پهلوی که قدرت ابتکار عمل و اختیار را از ارتش ایران سلب کرده بود، عملاً نوعی آپارتاید را در عرصه نظامی حاکم کرده بود. این وضعیت سبب شده بود که وظیفه ارتش ایران در آن دوران عملاً مقابله با تهدیداتی باشد که منافع راهبردی امریکا در منطقه را تهدید می‌کرد که به طور نمونه می‌توان به مأموریت ارتش ایران در قبل از انقلاب در مقابله با چریک‌های ظفار در عمان اشاره کرد یا استفاده از توان نیروی هوایی ایران در رصد تحرکات موشکی شوروی سابق از طریق ایستگاه‌های راداری مستقر در شمال کشور یا پرواز‌های شناسایی و... 

با پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن 1357، اقتدار و توان دفاعی ایران جزو اولین مجموعه‌هایی بود که مورد تحریم امریکا و دیگر متحدان غربی و البته شوروی سابق قرار گرفت و ریشه این همگرایی دو ابرقدرت نیز درمقابله با نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران به این دلیل بود که هردو ابرقدرت به یک میزان از تثبیت نظام جمهوری اسلامی ایران به دلیل ویژگی‌های هویتی و فکری انقلاب و ظرفیت نفوذ آن در میان مسلمانان نگران بودند. به همین دلیل زمانی که عراق با هدایت این دو ابرقدرت جنگ تحمیلی علیه مردم ایران را آغاز کرد، تمام ظرفیت نظامی اعم از سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و سیستم‌های اطلاعاتی غرب و شرق در اختیار رژیم بعثی حاکم بر عراق قرار گرفت تا به نیابت از آن‌ها انقلاب را به شکست کشانده و پرونده نظام جمهوری اسلامی را ببندد این درحالی بود که زمانی که رزمندگان اسلام حتی از دستیابی به سلاح انفرادی و سیم خاردار که اگر در جنگ به‌کار گرفته می‌شد کاربرد دفاعی داشت، محروم بودند، رژیم بعثی از آخرین تجهیزات و امکانات روز دفاعی جهان برخوردار بود. 

اما این تحریم در عین سختی و هزینه‌هایی که بر نظام تحمیل کرد، در جای خود سبب رشد و تحول چشمگیر نیرو‌های مسلح ایران در طراحی و تولید تجهیزات دفاعی شد، به گونه‌ای که در این عرصه در شرایط کنونی در عین اینکه ایران به خودکفایی در تولید پیچیده‌ترین تجهیزات دفاعی رسیده است این ظرفیت را یافته است که یکی از صادرکنندگان مطرح تجهیزات دفاعی باشد. رسیدن به توان بازدارندگی با سلاح‌های متعارف یکی از مهم‌ترین تحولات در عرصه معادلات نظامی در جهان است، چراکه تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی توان بازدارندگی یک کشور تنها با داشتن سلاح اتمی معنا می‌یافت، اما ایران اسلامی این معنا را تغییر داد و توانست بدون سلاح اتمی و تنها مبتنی بر سلاح‌های متعارف به این توان برسد که این را البته باید مرهون چند تحول مهم دانست:

الف: تجلی فرهنگ عاشورایی و روحیه ایثار و ازخودگذشتگی در نیرو‌های مسلح ایران که به‌رغم گذشت نزدیک به سه دهه از پایان جنگ این روحیات همچنان در میان نیرو‌های مسلح ایران زنده و پویا است که شاهد مثال آن را می‌توان در مدافعان حرم در عرصه مقابله با استکبار و جریان‌های تکفیری دید که معادلات جنگ‌های نیابتی را نیز تغییر داد. تجلی و تسری این روحیات در میان رزمندگان مقاومت در لبنان، سوریه، عراق و یمن عملاً سرنوشت استراتژی دشمن را به نفع نیرو‌های مقاومت متحول کرد. نکته‌ای که بار‌ها فرماندهان و مسئولان امریکایی و دیگر کشور‌های غربی و عربی بر آن تأکید کرده‌اند. 

ب: توان تولید تجهیزات دفاعی و موشکی، متکی بر ظرفیت‌های درونی که به جرئت می‌توان آن را در دنیا بی‌نظیر دانست، زیرا همه این دستاورد‌ها در اوج تحریم‌ها و فشار‌های دشمنان ملت ایران اتفاق افتاده است. اهمیت این نکته را می‌توان در تشدید فشار‌های اخیر و شرط‌گذاری اروپایی‌ها و امریکایی‌ها علیه توان موشکی ایران دید. این وضعیت آنگاه که با نمایش تصاویر شهر‌های موشکی ایران همراه شد، عملاً اراده ایران در مقابله با هر تهدیدی را در برد سیاست‌های اعلامی نظام اثبات کرد. 

ج: تجدید ایستادگی و مقاومت در دوران دفاع مقدس و جنگ‌های نیابتی اخیر در منطقه نیز یکی از مؤلفه‌های مهم تأثیرگذار در ظرفیت و توان نظامی نیرو‌های مسلح ایران اعم از ارتش، سپاه و بسیج است. این تجربه گرانقدر که البته مرهون خون شهدا و ایثارگران در دفاع مقدس و البته هدایت و فرماندهی حکیمانه حضرت امام خمینی (ره) و امام خامنه‌ای (مدظله العالی) است، در تلفیق با روحیه ایثارگری نیرو‌های مسلح و توان تجهیزاتی آنچنان اقتداری به ایران عزیز داده است که تمام محاسبات و برنامه‌ریزی‌های آنان در مواجهه با ملت ایران را بر هم زده و می‌زند تأثیر این ابهت و اقتدار را این روز‌ها به روشنی در رفتار‌های ملتمسانه امریکایی‌ها و به ویژه صهیونیست‌ها مبنی بر درخواست خروج ایران از سوریه، عراق و... می‌توان دید، چراکه به‌رغم عدم حضور فیزیکی ایران در برخی از این عرصه‌ها، اما کافی است یاد و نام فرماندهان و رزمندگان سلحشور ایران در منطقه سایه افکنده باشد و این البته برای بر هم خوردن نظام محاسباتی آن‌ها کافی است. 

این ترس و نگرانی این روز‌ها بر برخی تحرکات و برنامه‌های امریکا و متحدان منطقه‌ای‌اش برای طراحی ائتلاف‌ها یا سناریوپردازی برای تکرار جنگ‌های نیابتی یا برخی تحرکات منطقه‌ای، سایه افکنده است و آن‌ها هنگامی که به این موضوعات فکر می‌کنند، آنگاه که به بارش موشک‌های قدرتمند و نقطه‌زن ایران بر بالای سرشان فکر می‌کنند، توان محاسبه و حتی تصور تهدید نسبت به ایران از آنان سلب می‌شود. پاسداشت این دستاورد در چهلمین سال پیروزی انقلاب نقطه اطمینان بخشی برای دوستان و یاران انقلاب در تداوم راه گذشته و البته تلاش برای ارتقا و تثبیت آن برای نسل‌های آینده است.