حقوق بشر؛ ابزاری در خدمت منافع ملی آمریکا

پارس تودی - یکی از کارکردهای مهم استفاده ابزاری از حقوق بشر در سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا، توجیه سیاست هایی است که این کشور در نقاط مختلف جهان دنبال می کند.

دفاع از حقوق در کلام و نقض گسترده آن در عمل باعث شده است که حقوق بشر به ابزاری در خدمت منافع ملی ایالات متحده آمریکا تبدیل شود. به گزارش پارس تودی به نقل ازخبرگزاری مهر، ایالات متحده آمریکا همواره در سیاست خارجی، خود را مدافع و مروّج حقوق بشر نشان می‌دهد.

در عین حال اقدامات این کشور در نقاط مختلف جهان از جمله لشکرکشی به افغانستان و عراق و اعمال تحریم‌ها گسترده علیه کشورهای مخالف موجب نقض گسترده حقوق بشر و در مواردی ارتکاب جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت شده است.

بررسی اقدامات آمریکا هم در سطح سیاست خارجی و هم در حوزه سیاست داخلی نشان می‌دهد نگاه ایالات متحده نسبت به حقوق بیشتر یک نگاه ابزاری است.حقوق بشر چه جایگاهی در منظومه سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا دارد؟

برای پاسخ به این سوال باید گفت که ایالات متحده آمریکا از جمله معدود کشورهایی است که سیاست خارجی ایدئولوژیک دارد. با این تفاوت که در بسیاری از موارد مانند حمایت از حقوق بشر، ترویج دمکراسی و گسترش صلح، سیاست خارجی ایدئولوژیک بعنوان یک ابزار برای تأمین منافع ملی ایالات متحده آمریکا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بعنوان مثال ایالات متحده آمریکا حمله نظامی گسترده به افغانستان و اشغال طولانی مدت این کشور را با بهانه ترویج دمکراسی در افغانستان توجیه می‌کرد اما با گذشت بیش از دو دهه از اشغال این کشور و خروج فرارگونه از آن در سال 2021 نشان می‌دهد عبارات و الفاظی مانند ترویج دمکراسی تنها لایه‌ای تزئینی در سیاست خارجی این کشور برای توجیه سیاست‌های جاه طلبانه است.

حقوق بشر نیز در سیاست خارجی ایالات متحده طی دهه‌های گذشته بیشتر ابزاری برای فشار بر کشورهای مخالف و رقیب بوده است. در طول جنگ سرد «حقوق بشر» ابزاری کارآمد در دستان ایالات متحده بود تا به وسیله آن پرده آهنین شوروی را نفوذپذیر کند و مهمترین رقیب آمریکا را در موضع انفعال قرار می‌داد. در مقاطع بعدی تاریخی نیز استفاده ایالات متحده آمریکا از حقوق بشر ابزاری بوده است.

در حالی که مقامات آمریکایی در مواضع و اظهارات، خود را مدافع ارزش‌های حقوق بشری نشان می‌دهند در عمل نه تنها روابط نزدیک و تنگاتنگی با کشورهای ناقض حقوق بشر برقرار می‌کنند بلکه خود نیز ابایی از نقض حقوق بشر ندارند.
MZ/MS