پس از قره کلیسا و میدان نقش جهان، انتظار برای ثبت ۲۸ امین اثر تاریخی-طبیعی ایران در یونسکو + تصاویر

پارس تودی- کمیته میراث جهانی یونسکو هفته آینده در مورد ثبت جهانی نقش برجسته‌ای از هگمتانه در قالب پرونده «هگمتانه و مرکز تاریخی همدان» تصمیم گیری خواهد‌کرد.

تاکنون ۲۷ اثر تاریخی و طبیعی ایران در یونسکو ثبت شده است و تعدادی پرونده نیز در دستور کار برای تکمیل و ثبت‌جهانی قرار دارد. طبق اعلام کمیته میراث جهانی یونسکو هفته آینده در مورد ثبت جهانی نقش برجسته‌ای از هگمتانه ایران تصمیم گیری خواهد‌ شد.

برخی از آثاری که تاکنون به ثبت‌جهانی رسیده، عبارتند از: چغازنبیل، تخت جمشید، میدان نقش جهان اصفهان، تخت سلیمان، چشم‌انداز فرهنگی ارگ بم، پاسارگاد، گنبد سلطانیه، سنگ‌نبشته بیستون، مجموعه آثار رهبانی ارامنه، سازه‌های آبی شوشتر، بازار تاریخی تبریز، آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، باغ ایرانی و....

دراین مطلب از پارس تودی، نگاهی داریم به چند آثار مشهود ثبت جهانی شده ایران:

چغازنبیل:

زیگورات «دوراونتاش» که با نام «چُغازَنبیل» شناخته می‌شود‌، نیایشگاهی باستانی است که حدود هزار و250 سال قبل از میلاد در تمدن ایلام ساخته شده است. این زیگورات با ارتفاع ۵۲ متر دارای ۵ طبقه مربعی شکل است.

 زیگورات چغازنبیل ، بنای مرکزی محوطه باستانی به‌جای مانده از مجموعهٔ ایلامی دوراونتاش (شهر اونتاش) است که نزدیک شوش در استان خوزستان قرار گرفته‌است.

چغازنبیل در سال ۱۹۷۹ میلادی به عنوان نخستین اثر تاریخی از ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو جای گرفت.خاورشناسان «چغازنبیل» را قدیمی‌ترین ساختمان مذهبی شناخته شده در ایران می‌دانند.

تخت‌جمشید

مطابق با اسناد موجود، ساخت این بنای عظیم و تاریخی حدودا ۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح به دستور داریوش بزرگ آغاز شد و ساخت آن 150 سال طول کشید.

تخت جمشید در گذشته نام‌های مختلفی داشته است، اما در نهایت، «تخت‌جمشید» یا قصر شاهی «جمشید»، پادشاه نامی و شناخته شده ایران، برای این اثر تاریخی خارق‌العاده انتخاب شده، تا شکوه آن را به تصویر بکشد.

نام تخت‌جمشید از سال ۱۹۷۹ در فهرست آثار جهانی یونسکو به چشم می‌خورد.

این مجموعه شامل بناهای مختلفی است از جمله دروازه ملل، دروازه‌ای سنگی که دو نگهبان از آن محافظت می‌کنند.

این دروازه محل ورود نمایندگان ملت‌های مختلف بوده است.کاخ آپادانا ، کاخ تچرا ، کاخ هدیش ازدیگر بناهای این محوطه هستند.

میدان نقش جهان اصفهان

میدان نقش جهان اصفهان در شمال شهر اصفهان واقع شده است. این میدان در سال ۱۳۵۸ در لیست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.

پیش از دوره صفویه، در این میدان یک باغ زیبا به نام نقش جهان وجود داشته است. این میدان طولی بیشتر از ۵۶۰ متر و عرضی برابر با ۱۶۰ متر دارد. محیط این میدان با ۲۰۰ حجره دو طبقه پوشانده شده است.

بناهای تاریخی زیبایی در دل نقش جهان قرار گرفته است که می توان به مسجد جامع عباسی، مسجد شیخ لطف الله، عمارت عالی قاپو، سر در قیصریه و بازار قیصریه اشاره کرد.

قره کلیسا

«قره کلیسا» یکی از شگفت‌انگیزترین و پُرنقش‌ونگارترین کلیساهایی است که در ایران وجود دارد. این کلیسا قدمتی طولانی داشته و به‌عنوان نخستین کلیسای جهان مسیحیت شناخته می‌شود. این کلیسای بسیار قدیمی روی مزار یکی از حواریون حضرت مسیح (ع) به‌اسم تاتائوس ساخته شده اما به‌دلیل قرارگیری در روستای قره و شهرستان چالدران، به آن قره کلیسا و کلیسای چالدران هم می‌گویند.

بنای تاریخی «قره کلیسا» به‌دلیل معماری خاص و بی‌نظیری که دارد در سال ۱۳۸۷ به ثبت جهانی رسیده است.

تنها قدمت «قره کلیسا» سبب اهمیت این مکان در جهان مسیحیت نشده است بلکه ساختمان متفاوت و پُر از نقش‌ونگار، قره کلیسا را به یک اثر زیبا و خاص هنری تبدیل کرده است.

گنبد سلطانیه

گنبد سلطانیه بزرگترین گنبد آجری جهان بعد از گنبد کلیسای «سانتا ماریا دل فیوره» است. این گنبد آجری به لحاظ فاکتورهای متعددی مانند تناسبات در نظر گرفته شده میان اجزای مختلف، تزیینات، سبک معماری متفاوت، رابطه فضاها، مقاومت بنا، ایستایی، استفاده از مصالح بوم آورد و به کار بردن تکنیک‌های گوناگون برای زیبایی شناسی و تزیین گنبد، یک نمونه کاملاً خاص و منحصر به فرد در معماری گنبدها در ایران و جهان است.

 این بنا به عنوان هفتمین اثر ایرانی در فهرست میراث یونسکو به ثبت رسیده است.

«آرتور پوپ» یکی از برجسته ترین محققان آمریکایی، گنبد سلطانیه زنجان را این‌چنین توصیف می کند: بنایی است مستحکم که تک تک اجزای بکار رفته در آن درست در جای مناسب خود قرار گرفته اند تا چنین شاهکار زیبایی خلق شود. وی باور دارد که این گنبد روی ساخت تاج محل تاثیر گذار بوده است.

عبارات کلیدی: مکان های تاریخی ایران، میراث جهانی یونسکو، میراث تاریخی ایرانی، گردشگری ایران، تاریخ ایران

AT