دانشگاه جامعة المصطفی‌ العالمیه؛ نماد دیپلماسی علمی ایران در جهان اسلام

پارس تودی- دانشگاه جامعة المصطفی‌العالمیه با بیش از ۱۷۰ واحد آموزشی در ۶۰ کشور جهان، به‌عنوان دانشگاه بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران، نقش کلیدی در تربیت دانش‌پژوهان غیرایرانی و گسترش علوم اسلامی ایفا می‌کند.

جامعة المصطفی‌العالمیه، به‌عنوان دانشگاه بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران، نهادی علمی و آموزشی با هویت حوزوی است. این مرکز علمی بین‌المللی با ادغام «سازمان حوزه‌ها و مدارس علمیه خارج از کشور» و «مرکز جهانی علوم اسلامی» با هدف تربیت طلاب غیرایرانی و گسترش علوم اسلامی در سال ۲۰۰۸ تأسیس شد.

جامعة المصطفی‌ العالمیه در آوریل ۲۰۰۸ با حضور طلاب غیرایرانی در مدرسه عالی امام خمینی (ره) شهر قم در مرکز ایران و با پیام رهبر انقلاب اسلامی شروع به کار کرد و از همان ابتدا رویکردی آموزشی، پژوهشی و تربیتی را در پیش گرفت. امام خامنه‌ای در این پیام بر لزوم همکاری شورای عالی انقلاب فرهنگی، مجمع تقریب و مجمع جهانی اهل بیت با این نهاد تازه تأسیس اشاره کرد تا جامعة‌المصطفی بتواند به رشد و توسعه مراکز علمی در پاسخگویی به نیازهای جهان معاصر برسد.

 گستره جهانی و تنوع رشته‌ها

طبق آماری که در وبگاه جامعة المصطفی اعلام شده، این ارگان تاکنون بیش از ۵۰۰۰۰ مرد و زن را از ۱۲۲ ملیت، تحت تعلیم و تربیت خود داشته و دانش‌آموخته شده‌اند. از میان اهل سنت نیز دانشجویانی در این دانشگاه مشغول به تحصیل هستند. 

دانشگاه جامعة المصطفی با بیش از ۱۷۰ واحد آموزشی در داخل و خارج ایران و فعالیت در بیش از ۶۰ کشور جهان، بستری گسترده برای آموزش علوم اسلامی، انسانی، فرهنگی و زبانی فراهم کرده است. رشته‌هایی چون فقه، اصول، قرآن، حدیث، فلسفه، عرفان، اخلاق، کلام، تاریخ اسلام، حقوق، روان‌شناسی، اقتصاد، علوم سیاسی، ارتباطات، مدیریت و زبان‌های فارسی، عربی، انگلیسی، فرانسوی و روسی با رویکرد اسلامی در این مرکز تدریس می‌شوند.

دانش‌پژوهان بین‌المللی؛ سفیران علم و فرهنگ

دانش‌آموختگان المصطفی با پیشینه‌های گوناگون ملیتی، آئینی و فرهنگی، پس از پایان تحصیل، به عنوان سفیران علم، فرهنگ و گفت‌وگوی تمدن‌ها در کشورهای خود فعالیت می‌کنند. این مرکز همچنین با بهره‌گیری از اساتید برجسته حوزه و دانشگاه، فرآیند آموزش عالی را با ترکیبی از هیئت علمی تمام‌وقت، پاره‌وقت، آموزشی و افتخاری مدیریت می‌کند.

آموزش مجازی و فرصت‌های مطالعاتی

جامعة المصطفی با هدف توسعه آموزش‌های از راه دور، دانشگاه مجازی خود را نیز راه‌اندازی کرده است. این دانشگاه با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، امکان تحصیل برای دانش‌پژوهانی از ۷۰ ملیت را فراهم کرده و با تولید کتاب‌های الکترونیکی، نرم‌افزارهای آموزشی و محتوای درسی، نقش مهمی در گسترش آموزش اسلامی ایفا کرده است. همچنین مؤسسه آموزش‌های کوتاه‌مدت و فرصت‌های مطالعاتی این مرکز، میزبان اساتید، پژوهشگران و دانشجویان دکتری از سراسر جهان است و زمینه تعامل علمی میان ایران و اندیشمندان جهان اسلام را فراهم می‌سازد.

 خدمات حمایتی و موفقیت‌های بین‌المللی

جامعة‌ المصطفی با توجه به حضور دانش‌پژوهان غیرایرانی و خانواده‌های آنان، خدمات گسترده‌ای از جمله ویزا و اقامت تحصیلی، کمک‌هزینه شهریه و مسکن، خوابگاه، خدمات درمانی، مشاوره آموزشی و تربیتی، و امکانات ورزشی را ارائه می‌دهد. همچنین آموزش‌های کاربردی و مهارتی برای همسران و فرزندان طلاب نیز در نظر گرفته شده است.

در تازه‌ترین موفقیت بین‌المللی، شعبه جامعة المصطفی در شهر واگادوگو، پایتخت بورکینافاسو، در سال ۲۰۲۵ موفق شد رتبه برتر مؤسسات آموزش عالی خصوصی این کشور را کسب کند. این موفقیت حاصل تلاش‌های دوساله در ارتقای کیفیت آموزشی و همکاری مؤثر با سفارت ایران در راه‌اندازی دوره آموزش زبان فارسی بوده است.

 نقش جامعة المصطفی در گسترش زبان و دیپلماسی فرهنگی

حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: جامعه‌المصطفی از مهم‌ترین تحولات حوزه‌های علمیه در بعد بین‌المللی است که بیش از سیصد هزار نفر از غیر ایرانیان را با فرهنگ و ادب فارسی آشنا کرده است. او همچنین خاطرنشان کرد: ۱۹۰۰ دوره آموزش زبان فارسی، که در المصطفی برگزار شده است، قابل مقایسه با فعالیت هیچ یک از نهادهای آموزش زبان و ادب فارسی ایران نیست.

جامعة المصطفی‌ العالمیه امروز به‌عنوان نماد دیپلماسی علمی و فرهنگی ایران، الگویی موفق از تعاملات بین‌المللی در عرصه آموزش و پژوهش به‌شمار می‌رود.

ms